Katalog

Katarzyna Gordat, 2013-06-03
Gniewoszów

Religia, Referaty

Akty prawne regulujące prawo do wolności wyzwania

- n +

POLSKA :
Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997r.
Wolności sumienia i religii (wyznania) dotyczą przede wszystkim następujące przepisy Konstytucji: art. 53 (wolność sumienia i religii, szczegółowe uprawnienia w jej zakresie, przesłanki ograniczenia wolności uzewnętrzniania religii, niektóre gwarancje wolności sumienia i religii), art. 25 (relacje związków wyznaniowych i państwa, stosunek władz publicznych wobec doktryn religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, formy prawne określenia statusu kościołów i związków wyznaniowych). Sprawom szczegółowym poświęcono art. 48 ust.1 (prawo rodziców do wychowania dziecka zgodnie z ich przekonaniami, gwarancje wolności sumienia i wyznania dziecka), art. 35 ust.2 (prawo mniejszości narodowych i etnicznych do tworzenia instytucji służących ochronie ich tożsamości religijnej), art. 85 (odmowa służby wojskowej ze względu na przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne) oraz art. 233 (zasady i zakres ograniczenia praw i wolności człowieka oraz obywatela w czasie stanów nadzwyczajnych). Ponad to dla urzeczywistnienia określonych w Konstytucji uprawnień mieszczących się w zakresie wolności sumienia i wyznania (religii) mają znaczenie: art. 30 (godność człowieka jako źródło jego wolności i praw), art. 31 (dopuszczalny zakres ograniczeń w korzystaniu z konstytucyjnych wolności i praw), art. 54 (wolność wyrażania poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji), art. 57 (wolność pokojowych zgromadzeń), oraz art. 58 (wolność zrzeszania się).
Ustawa z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania jest regulacją podstawową, o charakterze w istocie ustrojowym; każdemu obywatelowi zapewnia ona wolność sumienia i wyznania, która, według tej ustawy, obejmuje swobodę wyboru religii lub przekonań oraz wyrażania ich indywidualnie i zbiorowo, prywatnie i publicznie.
Do szczegółowych uprawnień jednostki w zakresie wolności sumienia i wyznania ustawa z 17 maja 1989 r. zalicza w szczególności:
1) tworzenie wspólnot religijnych, zwanych związkami wyznaniowymi,
2) należenie i nienależenie do kościołów i innych związków wyznaniowych,
3) głoszenie swojej religii i przekonań,
4) zgodnie z zasadami swego wyznania uczestniczenie w uroczystościach i obrzędach religijnych oraz wypełnianie obowiązków religijnych i obchodzenie świąt religijnych,
5) wychowywanie dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami w sprawach religii,
6) korzystanie ze źródeł informacji na tematy religijne,
7) utrzymywanie kontaktów ze swoimi współwyznawcami, w tym uczestniczenie w pracach organizacji religijnych o zasięgu międzynarodowym,
8) wytwarzanie i nabywanie przedmiotów potrzebnych do celów kultu i praktyk religijnych oraz korzystanie z nich (np. stroje duchownych, naczynia liturgiczne, komunikanty, instrumenty muzyczne, modlitewniki itp.)


W polityce legislacyjnej Unii Europejskiej wobec religii stopniowo dokonała się ewolucja, która znalazła wyraz w następujących aktach normatywnych:

1) Traktat o Unii Europejskiej w wersji znowelizowanej w 1997 r. - Unia jest ustanowiona na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności; na zasadach, które są wspólne dla państw członkowskich?. Głównym celem Unii ma być poszanowanie podstawowych wartości na zasadach wspólnych dla państw członkowskich. Punktem wyjścia w tworzeniu Unii Europejskiej ma więc być formułowanie jej podstawowych zasad, z uwzględnieniem wspólnych wartości.
2) Deklaracja 11, zwana klauzulą o Kościołach, dołączona do Traktatu Amsterdamskiego (1997 r.), - W traktatach dotyczących powstania i funkcjonowania Unii Europejskiej brak było zasady poszanowania kościołów, jako autonomicznych podmiotów życia publicznego. To spowodowało powstanie obaw, że kościoły w Unii Europejskiej zostaną zepchnięte na margines życia społecznego jako organizacje prywatne, a religia zostanie zredukowana do sfery życia prywatnego jednostki. Na takie zagrożenie zwrócono uwagę zwłaszcza w Niemczech, gdzie Ustawa Zasadnicza gwarantuje kościołom pozycję korporacji prawa publicznego. W celu usunięcia takich zagrożeń wysunięto nowe inicjatywy ustawodawcze wobec UE. Pierwszy spośród przedstawicieli państw członkowskich z taką inicjatywą wystąpił rząd Republiki Federalnej Niemiec, który przychylając się do postulatów biskupów Kościoła katolickiego i Kościołów protestanckich zgłosił na konferencję Unii Europejskiej w Amsterdamie projekt, aby Traktat o Unii Europejskiej bądź Traktat o utworzeniu Unii Europejskiej uzupełnić następującą zasadą: ?Unia przestrzega konstytucyjno-prawnej pozycji wspólnot wyznaniowych w państwach członkowskich jako wyrazu tożsamości tych państw i ich kultur, oraz jako część wspólnego dziedzictwa kulturowego?.
3) Karta Praw Podstawowych (2000 r.), - Artykuł 10 - Wolność myśli, sumienia i religii
1. Każdy ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Prawo to obejmuje wolność zmiany religii lub przekonań oraz wolność uzewnętrzniania, indywidualnie lub wspólnie z innymi, publicznie lub prywatnie, swej religii lub przekonań poprzez uprawianie kultu, nauczanie, praktykowanie i uczestniczenie w obrzędach.

2. Uznaje się prawo do odmowy działania sprzecznego z własnym sumieniem, zgodnie z ustawami krajowymi regulującymi korzystanie z tego prawa.

5) Projekt Traktatu Konstytucyjnego dla Europy (2004 r.). - Traktat Konstytucyjny dla Europy Traktat Konstytucyjny dla Europy podpisany przez przedstawicieli państw członkowskich w Rzymie 29 października 2004 r., stanie się obowiązujący, jeżeli zostanie ratyfikowany przez wszystkie państwa członkowskie. Traktat ten składa się z preambuły i dwóch części. W części drugiej Traktatu konstytucyjnego dla Europy zamieszczone są gwarancje wolności sumienia i religii w wymiarze indywidualnym. Art. 6/II stanowi:
1) Każdy ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Prawo to obejmuje wolność zmiany religii lub wierzenia oraz wolność manifestowania, zarówno pojedynczo jak i we wspólnocie z innymi, prywatnie lub publicznie, religii lub wierzenia poprzez kult, nauczanie, praktykę i przestrzeganie.
2) Prawo do zastrzeżenia sumienia jest zgodne z ustawami krajowymi dotyczącymi korzystania z tego prawa.Powyższe gwarancje są potwierdzeniem zasad wpisanych do Europejskiej Konwencji o ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz do Karty Praw Podstawowych. Istotna nowość nastąpi wówczas, gdy gwarancje zostaną podniesione do rangi zasad konstytucyjnych.
Wyświetleń: 661


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.