Katalog

Grzegorz Latała, 2013-05-15
Suchedniów

Historia, Scenariusze

Scenariusz lekcji historii o uchwaleniu konstytucji 3maja

- n +

SCENARIUSZ LEKCJI HISTORII O UCHWALENIU KONSTYTUCJI 3MAJA
PRZEDMIOT: HISTORIA
KLASA:
DATA:
TEMAT: RZECZPOSPOLITA XVIII WIEKU – PRÓBY RATOWANIA I JEJ UPADEK.
CELE LEKCJI:
UCZEŃ:
-przedstawia przyczyny i przejawy kryzysu państwa polskiego w czasach saskich;
-sytuuje w czasie obrady Sejmu Wielkiego oraz uchwalenie Konstytucji 3 maja; wy-
mienia reformy Sejmu Wielkiego oraz postanowienia Konstytucji 3 maja;
-wskazuje przyczyny upadku Rzeczpospolitej.

METODY: prezentacja, rozmowa nauczająca, praca z tekstem źródłowym.

FORMY: cała klasa.
TOK LEKCJI:
I. Czynności organizacyjno-porządkowe.
II. Rekapitulacja wtórna:
-Jakie były najważniejsze wydarzenia za panowania dynastii saskiej?
-Kto objął władzę po śmierci Augusta III? W którym roku miało miejsce to zdarzenie?

III. Lekcja właściwa:
1. Analiza obrazu Jana Matejki „Rejtan”:
-Kiedy Jan Matejko namalował obraz?
-Jakie wydarzenie jest tematem obrazu Matejki?
-Kiedy i gdzie miało miejsce prezentowane zdarzenie?
-Za pomocą jakich gestów Tadeusz Rejtan wyraził swój protest?

-Kim jest postać w czerwonym fraku i towarzysząca mu grupa?
-Dlaczego na obrazie artysta umieścił portret carycy Katarzyny II?
- Jaką przyczynę upadku Polski zawierają odpowiedzi na te dwa pytania?

(Inne przyczyny upadku)
-Gdzie znajduje się król i co robi? Jakie były jego działania w obliczu upadku Polski?
-Jaką przyczynę upadku Polski zawierają odpowiedzi na te dwa pytania?
-Gdzie znajduje się i co robi ambasador rosyjski?
-Jaka jest symbolika i znaczenie:
•odchodzącego posła?
•chłopca z szablą i rogatywką?
•stojącego w drzwiach żołnierza?

-Jakie znasz inne przyczyny słabości Polski?
-Jaki był cel namalowania tego obrazu przez Jana Matejkę?

2. Analiza obrazu Jana Matejki „Uchwalenie Konstytucji 3 maja”:
-Jakie wydarzenie jest tematem tego obrazu?
-Kim jest postać centralna obrazu? Co on trzyma w ręku?
-Kim jest postać w czarnej sutannie? Jaką rolę odegrał on w dziejach Rzeczpospolitej?
-Gdzie znajduje się i co robi król?
-Jak zachowuje się tłum otaczający orszak?
Wyjaśnienie symboliki uciekającego chłopca.

3. Analiza tekstu źródłowego – fragmentów tekstu Konstytucji 3 maja.
Konstytucja 3 Maja.
Ustawa Rządowa z 3 maja 1791 r.
PREAMBUŁA
W imię Boga, w Trójcy Świętej jedynego. Stanisław August…
I. RELIGIA PANUJĄCA
II. SZLACHTA ZIEMIANIE
(…) stanowi szlacheckiemu wszystkie swobody, wolności, prerogatywy pierwszeństwa w życiu prywatnym i publicznym najuroczyściej zapewniamy(…)
III. MIASTA I MIESZCZANIE
Prawo na teraźniejszym Sejmie zapadłe pod tytułem: Miasta Nasze Królewskie wolne w państwach Rzeczypospolitej w zupełności utrzymane mieć chcemy i za część niniejszej konstytucji deklarujemy(…)
IV. CHŁOPI WŁOŚCIANIE
(…) iż każdy człowiek do państw Rzeczypospolitej nowo z którejkolwiek strony przybyły lub powracający, jak tylko stanie nogą na ziemi polskiej, wolnym jest zupełnie użyć przemysłu swego jak i gdzie chce, wolny jest czynić umowy na osiadłość, robociznę lub czynsze, jak i dopóki się umowi, wolny jest osiadać w mieście lub na wsiach, wolny jest mieszkać w Polszcze, lub do kraju, do którego zechce, powrócić, uczyniwszy zadosyć obowiązkom, które dobrowolnie na siebie przyjął.
V. RZĄD, CZYLI OZNACZENIE WŁADZ PUBLICZNYCH
(…)trzy władze rząd narodu polskiego składać powinny i z woli prawa niniejszego na zawsze składać będą, to jest: władza prawodawcza w Stanach zgromadzonych, władza najwyższa wykonawcza w królu i Straży, i władza sądownicza w jurysdykcjach, na ten koniec ustanowionych, lub ustanowić się mających.
VI. SEJM CZYLI WŁADZA PRAWODAWCZA
Izba Poselska, jako wyobrażenie i skład wszechwładztwa narodowego, będzie światynią prawodawstwa. Przeto w Izbie Poselskiej najpierwej decydowane będą wszystkie projekta.
Wszystko i wszędzie większością głosów udecydowane być powinno. Przeto liberum veto, konfederacje wszelkiego gatunku i sejmy konfederackie, jako duchowi niniejszej konstytucji przeciwne, rząd obalające, społeczność niszczące, na zawsze znosimy.
VII. KRÓL, WŁADZA WYKONAWCZA
(…)władze najwyższego wykonywania praw królowi w radzie jego oddajemy, która to rada Strażą Praw zwać się będzie.
Stanowimy przeto, iż po życiu, jakiego nam dobroć Boska pozwoli, elektor dzisiejszy saski w Polszcze królować będzie. Dynastia przyszłych królów Polskich zacznie się na osobie Fryderyka Augusta, dzisiejszego elektora Saskiego, którego sukcesorom de lumbis z płci męskiej tron polski przeznaczamy.
Najstarszy syn króla panującego po ojcu na tron następować ma(…)
VIII. WŁADZA SĄDOWNICZA
IX. REGENCJA
X. EDUKACJA DZIECI KRÓLEWSKICH
XI. SIŁA ZBROJNA NARODOWA
(Fragmenty konstytucji opracowane na podstawie strony internetowej: www.polishconstitution.org/Konstytucja-PL.html)
Pytania do analizy:
-Ile rozdziałów zawiera Konstytucja 3 maja?
-Jaka miała być pozycja szlachty w świetle tej konstytucji?
-Czym jest dokument „Miasta Nasze Królewskie wolne w państwach Rzeczpospolitej”?
Jakie prawa nadano mieszczanom?
-Czy chłopom zostały nadane prawa? Jakie?
-Z jakich części miała się składać władza w Rzeczpospolitej?
-Kto miał sprawować władzę ustawodawczą?
-W jaki sposób miały zapadać uchwały?
-Kto miał sprawować władzę wykonawczą?
-Kto miał zostać królem w myśl tej konstytucji? Kto miał być jego następcą?

4.Krótkie omówienie dalszych losów konstytucji i Rzeczpospolitej.

IV. Rekapitulacja pierwotna i zapis w zeszycie:
-Wskaż przyczyny upadku Rzeczpospolitej.
-Podaj jakie podejmowano próby w celu jej ratowania?

RZECZPOSPOLITA W XVIII WIEKU:


PRZYCZYNY UPADKU:

-ingerencja mocarstw ościennych w
wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej;
-nadużywanie przywilejów szlacheckich
(zwłaszcza zrywanie sejmów);
-słabość militarna państwa;
-brak praw dla chłopów i mieszczan;
-zdrady magnatów i szlachty.



PRÓBY RATOWANIA:

-rozwój oświaty (Collegium Nobilium, Szko-
ła Rycerska, Komisja Edukacji Narodowej);
-rozwój gospodarczy (manufaktury);
-konfederacja barska;
-reformy sejmu rozbiorowego z 1773 roku;
-Konstytucja 3 maja;
-powstanie kościuszkowskie.

Wyświetleń: 2732


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.