SCENARIUSZ ZAJĘĆ –AGRESJA. ZACHOWANIA AGRESYWNE

Scenariusz zajęć został opracowany na podstawie wybranej części programu profilaktyczno-wychowawczego «Saper, czyli jak rozminować agresję» autorstwa R. Knez i W. M. Słonina.

Cele:
- Doskonalenie umiejętności rozpoznawania symptomów zachowań agresywnych
- Zapoznanie z przyczynami zachowań agresywnych
- Doskonalenie umiejętności radzenia sobie z zachowaniami agresywnymi
- Przybliżenie negatywnych konsekwencji zachowań agresywnych
- Doskonalenie umiejętności rozpoznawania emocji towarzyszących zachowaniom wzbudzającym agresję
- Doskonalenie integracji klasowej i współpracy grupowej
Formy:
- przedmiotowe: poznawcza, twórcza
- organizacyjne: zespołowe, indywidualne
Metody: zajęcia warsztatowe
Środki: kartki, tablica, załączniki, arkusze papieru, mazaki

PRZEBIEG ZAJEĆ
1. Wprowadzenie
Zmiana struktury grupy – krąg. Przedstawienie tematu zajęć.
2. Co to jest agresja?
a) burza mózgów – z czym kojarzy nam się słowo „agresja” – na tablicy lub kartonie piszemy słowo agresja, prosimy uczniów, aby podawali wszelkie skojarzenia, jakie przychodzą im do głowy. Zapisujemy wszystkie propozycje uczniów, na końcu wybieramy najlepsze zaproponowane hasła
b) miniwykład – agresja i rodzaje zachowań agresywnych (załącznik nr 1- materiały dla nuaczyciela)
3. Przyczyny i skutki agresji
a) praca w czterech grupach, każda grupa rozmawia na jeden z zadanych tematów i zapisuje wnioski, później grupy przedstawiają wyniki swojej pracy na forum klasy
- co czuje ofiara?
............................................................................................................
- jakie są skutki agresji?
.............................................................................................................
- co czuje agresor?
.............................................................................................................
- jakie są przyczyny agresji?
.............................................................................................................
b) podsumowanie - systematyzujemy wypowiedzi uczniów; zwracamy uwagę, jaki jest wpływ przeżywanych przeze mnie emocji na to, jak się mogę zachować (podkreślić lęk jako źródło agresji), moich zachowań agresywnych na relację z Drugim (agresja rodzi agresję, agresja niszczy relację, burzy poczucie bezpieczeństwa).
4. Jak czuję się, gdy inni są wobec mnie agresywni?
a) praca w trójkach – uczniowie przypominają sobie sytuacje, w których ktoś potraktował ich agresywnie,
b) rozmowa:
- jak się wtedy czuli?
- czy reagowali agresywnie?
- czy mieli ochotę, by nadal utrzymywać kontakt, relację z tą osobą?
5. Poczucie bezpieczeństwa w naszych kontaktach
a) praca w parach – co cenię w Drugim; co daje mi w kontakcie z nim poczucie bezpieczeństwa,
b) podsumowanie – mamy ze sobą współpracować w trakcie zajęć i przebywając w szkole ponieważ współpraca jest warunkiem zrealizowania celu – zapobiegania zachowaniom agresywnym; dlatego niezbędne jest byśmy czuli się ze sobą bezpiecznie i ufali sobie.
6. Jak radzić sobie ze swoją złością, lękiem?
a) ćwiczenie w trójkach – rozmowa na temat, zapisanie propozycji,
b) katalog sposobów radzenia sobie z własną złością, drugi katalog na temat radzenie sobie z własnym lękiem – grupy prezentują to, co wypracowały, prosimy przedstawicieli grup, by zapisywali pomysły na planszy, proponujemy, by plansze zawiesić w klasie na gazetce ściennej, aby przypominały nam o tym, jak możemy sobie poradzić w trudnych dla nas sytuacjach (załącznik 2),
c) rozmowa – pytamy, które sposoby uczestnicy stosują najczęściej, dlaczego, jakie sposoby uważają za najskuteczniejsze, jakie są możliwe do zastosowania w szkole, na lekcji,
d) sporządzenie plakatów w 4-5 –osobowych zespołach nt.: „Skutecznie radzę sobie z moją złością”
7. Jak radzić sobie z agresją innych?
a) ćwiczenie w parach – co mogę zrobić, gdy ktoś wobec mnie zachowuje się agresywnie,
b) przedstawienie proponowanych rozwiązań, omówienie.
8. Runda końcowa – co było dla mnie ważnego na dzisiejszych zajęciach?

ZAŁĄCZNIK 1 - MATERIAŁY DLA NAUCZYCIELA

AGRESJA
- fizyczna
- emocjonalna
- instrumentalna
- slowna
- spoleczna
- apołeczna
- bezpośrednia
- przemieszczona

AGRESJA, wg definicji Władysława Szewczuka, to „wszelkie działanie (fizyczne lub słowne), którego celem jest wyrządzenie krzywdy fizycznej lub psychicznej – rzeczywistej lub symbolicznej – jakiejś osobie lub czemuś, co ją zastępuje” (Słownik psychologiczny; red. W. Szewczuk, WP Warszawa 1985, s. 11)
Agresja może być:
• Emocjonalna. Mamy z nią do czynienia m.in. wówczas, gdy dziecko przeżywa lęk lub złość (np. zostało wyśmiane przez nauczyciela przed całą klasą) i pod wpływem tych emocji „odpyskowuje” nauczycielowi (agresja słowna np. kpiny, groźby, przezwiska, ośmieszanie, plotkowanie itp.);
• Instrumentalna, gdy agresor dąży do osiągnięcia jakiegoś celu kosztem drugiej osoby, wykorzystując swoją przewagę fizyczną lub psychologiczną;
• Fizyczna, gdy mamy do czynienia z fizycznym atakiem na drugą osobę lub jej własność. Może mieć charakter agresji bezpośredniej, gdy agresor atakuje „przyczynę” swojej złości, lub agresji przemieszczonej, gdy atakowany jest ktoś lub coś, symbolizuje osobę, której agresor chce wyrządzić krzywdę. Agresja przemieszczona jest często spotykana w szkole, np. gdy uczeń, który został upokorzony przez innego ucznia, odreagowuje napięcie na słabszym koledze;
• Społeczna, gdy służy obronie norm i wartości obowiązujących w danej społeczności (np. policjant, żołnierz);
• Aspołeczna, która wprowadza destrukcję w międzyludzkich relacjach.

ZAŁĄCZNIK 2

Powyższe zdania należy umieścić w tabeli.
SPOSOBY RADZENIA SOBIE Z WŁASNĄ ZŁOŚCIĄ
SPOSOBY RADZENIA SOBIE Z WŁASNYM LĘKIEM


ANKIETA EWALUACYJNA

Ankieta jest anonimowa. Zaznacz wybraną odpowiedź lub wpisz w wykropkowane miejsca.

Płeć:...........................................................................................................................chłopak/dziewczyna
Wiek:..........................................................................................................................................................

1. Czy uczestniczenie w zajęciach o agresji poszerzyło Twoją wiedzę na temat radzenia sobie z zachowaniami agresywnymi?
....................................................................................................................................................TAK/NIE

2. Czy jesteś świadomy, jakie są skutki zachowań agresywnych?
....................................................................................................................................................TAK/NIE
wymień te, które pamiętasz:......................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. Co według Ciebie może być przyczyną zachowań agresywnych:
...................................................................................................................................................................

4. Jakie sposoby radzenia sobie z własną złością stosujesz najczęściej?
....................................................................................................................................................................

5. Czy po uczestniczeniu w zajęciach zauważyłeś(łaś) jakieś zmiany w waszej klasie?
....................................................................................................................................................TAK/NIE
Jeśli tak, to jakie?
....................................................................................................................................................................

6. Zdziwiło mnie..........................................................................................................................................

7. Podobało mi się........................................................................................................................................

8. Nie podobało mi się.................................................................................................................................

Wyświetleń: 2309