Pisownia "nie" z rzeczownikami i czasownikami

Cele lekcji:
uczeń po lekcji powinien
zapamiętać:
- zasady pisowni partykuły "nie" z rzeczownikami i czasownikami rozumieć:
- konieczność prawidłowej pisowni partykuły "nie" umieć:
- zastosować poznane wiadomości w praktyce,
- dbać o poprawność ortograficzną pisanego tekstu własnego,
- dokonać samokontroli tekstu.

Metody:
- pogadanka
- praca indywidualna,
- praca w grupie,
- problemowa,

1. Rozdanie kartek z tekstami przysłów:

1. Nie mów hop, dopóki nie przeskoczysz.
2. Zegar nie je, nie pije, a jednak bije.
3. Chcesz li mieć co tajemnego, Nie zawierzaj ludziom tego.
4. Czego Jaś się nie nauczy, Jan nie będzie umiał.

*****************************************

1. Zgoda buduje, niezgoda rujnuje.
2. Tylko nieprzyjaciel twój kłamstwo ubierze w szczerość.
3. Przemija tylko to, co jest nieprawdą.
4. Nieszczęścia chodzą parami.
5. Gdy język z nierozwagą gada, skóra za niego często odpowiada.

2. Wypisanie czasowników z przeczeniem "nie" z pierwszej części przysłów i rzeczowników z "nie" z drugiej części przysłów.
nie mów
nie je
nie pije
nie zawierzaj
nie nauczy
nie będzie umiał
niezgoda
nieprzyjaciel
nieprawda
nieszczęścia
nierozwaga

3. Uczniowie ustalają zasady pisania "nie" z czasownikami (osobno) i rzeczownikami (razem).

4. Wypisanie na tablicy zdań:
To nie przyjaciel mój, ale wróg.
Nie porządek, lecz bałagan panuje w twoim pokoju.
Nie pewność, ale wahania towarzyszyły mu w podejmowaniu decyzji.
Nie zgoda u nas panuje, lecz ciągłe kłótnie.
Mówisz nie prawdę, ale kłamstwo.
Nie szczęście was czeka, ale smutek.

5. Próba wyjaśnienia przez uczniów, dlaczego w tych zdaniach przeczenie "nie" pisze się osobno z rzeczownikami. Na czym polega różnica między rzeczownikami z przysłów a rzeczownikami w zdaniach.
W zdaniach przeciwstawnych, gdzie następuje negacja (zaprzeczenie) wyjątkowo piszemy "nie" z rzeczownikiem osobno.

6. Układanie zdań z wyrazami, np. nieżyczliwość, nie życzliwość, niecierpliwość, nie cierpliwość.
Pierwszy raz spotkałem się z taką nieżyczliwością.
Nie życzliwość zaskoczyła mnie, lecz także ogólna sympatia.
Niecierpliwość może być wadą.
Nie cierpliwość jest twoją główną zaletą, ale dobroć.

7. Uzupełnij zdania:

1. ..........................zasad ortograficznych jest przyczyną błędów. (niepoznanie).
2. Dostępność z przeczeniem to............................(niedostępność).
3. Jak zapiszesz wyraz "nie" w zdaniu? (Nie) pokój jest waszym celem, lecz wojna. (osobno).
4. "Nie" osobno piszę z ...........................................
5. Bił ojciec rózgą dziecię, że się ............uczyło. (nie)
6. Wyraz przeciwny do wyrazu zaradność to.......................... (niezaradność).
7. Jak się pisze "nie" z rzeczownikami? Nie z rzeczownikami piszemy........... (razem).
8. Podsumowanie lekcji - zapisanie wniosków.

Opracowanie: Agata Dylawerska

Wyświetleń: 7059