Katalog

Monika Kiczyńska, 2011-05-26
Grodzisk Mazowiecki

Pedagogika, Artykuły

Analiza funkcjonowania osoby w sytuacji kryzysowej oraz plan pomocy

- n +

I.OPIS SYTUACJI KRYZYSOWEJ

Do placówki zgłosiła się Pani Ewa lat 32, mężatka, matka 9 letniego Mateusza. Osoba pracująca fizycznie po około 10 godzin dziennie, włącznie z sobotami. Mieszka wraz z mężem i synem w wynajętym 2 pokojowym mieszkaniu.
Mąż pani Ewy był uzależniony od alkoholu; obecnie niepijący, natomiast uzależnił się od hazardu. Mężczyzna nie ma stałej pracy, podejmuje dorywcze zajęcia, a zarobione pieniądze wydaje na swój nałóg.
Sytuacja materialna całej rodziny – zarobki pani Ewy wynosiły około 1100 miesięcznie, do tego dochodził zasiłek z opieki społecznej, dochody męża były nieregularne i niskie, wydawane wyłącznie na nałóg własny. Czasami zdarzało się, że mąż pani Ewy kupował prezenty dla syna, natomiast nie dokładał się do utrzymania domu i rodziny, pomimo wcześniejszych ustaleń. Pani Ewa ustaliła z mężem, że będzie on opłacał rachunki, a ona – na czynsz oraz „życie”.
Pani Ewa zgłosiła się z problemami dotyczącymi: niepokojących zachowań syna w szkole tzn. braku motywacji do nauki, agresji oraz wycofania; przygotowania syna do planowanego przez nią rozwodu z mężem. W trakcie rozmowy okazało się, że nie są to jedyne problemy. W domu dochodziło do częstych awantur, które niejednokrotnie widział i słyszał Mateusz. Sporadycznie dochodziło do stasowania przemocy fizycznej wobec żony, nigdy wobec syna. Najczęściej dochodziło do przemocy psychicznej w postaci: wyzywania, ośmieszania przy znajomych, krytykowania, nadmiernej zazdrości i kontroli. W kolegach z pracy, mężach przyjaciółek widział potencjalnych kochanków; przyjeżdżał niezapowiedziany do jej pracy, obserwował z ukrycia żonę. Na wszelkie spotkania ze znajomymi i przyjaciółkami pani Ewa musiała mieć zgodę męża, prawie nigdy nie mogła spotykać się sama. Sytuacja ta spowodowała, że część znajomych zerwała z nią kontakty, obecnie ma tylko 2 przyjaciółki.
Pani Ewa pochodzi z małej miejscowości w drugim końcu Polski. W pierwotnej rodzinie był problem alkoholizmu ojca, który również stosował przemoc psychiczną wobec członków rodziny. W miejscowości rodzinnej mieszka chora i niedołężna matka. Starsza o 2 lata siostra pani Ewy mieszka blisko jej obecnego miejsca zamieszkania. Ze strony siostry nie miała wsparcia, która bagatelizowała jej problemy, stawała po stronie męża pani Ewy, uważała, że to ona powinna się zmienić. Mąż pani Ewy manipulował siostrą i niektórymi znajomymi żony, w efekcie, czego przyjmowali jego racje i punkt widzenia. Kłamał i opowiadał nieprawdziwe historie o żonie, przy znajomych był spokojny i opanowany, dopiero w domu pokazywał emocje.
W momencie zgłoszenia się do placówki pani Ewa była w złym stanie psychicznym, miała obniżony nastrój, wysoki poziom napięcia oraz zmęczenie spowodowane aktualną sytuacją rodzinną. Miała niską samoocenę, uważała, że nigdy nie będzie szczęśliwa i że na to nie zasługuje. Z jednej strony nie widziała żadnej szansy na zmianę swojej i syna sytuacji, ale z drugiej strony miała nadzieję i pomysł na rozwiązanie problemów, ponieważ myślała o rozwodzie z mężem. Pani Ewa podkreślała, że najważniejszy dla niej jest Mateusz.
Mąż nie wyrażał zgody na rozwód, „podburzał” syna przeciwko matce. Pod wpływem informacji żony o planowanym rozwodzie, mężczyzna zmienił zachowanie na krótki czas. Podczas rozmowy wskazywała na duży problem finansowy i brak wsparcia ze strony bliskich osób, czynniki te powodowały u niej zniechęcenie i myślenie negatywne. Podejmowała kilka prób znalezienia innego mieszkania dla siebie i syna, które zakończyły się niepowodzeniem. Znalezione mieszkania były dla niej za drogie lub usytuowane daleko od szkoły Mateusza. Ze względu na długi czas pracy pani Ewa nie mogła zintensyfikować poszukiwania nowego mieszkania.
Do momentu zgłoszenia się do placówki nastąpiły dwie próby odseparowania się od męża. Pierwsza sytuacja – po interwencji policji w sprawie przemocy i awantur, pani Ewa wraz z synem zamieszkała na w Ośrodku Wsparcia Rodziny. Po miesięcznym pobycie wróciła do domu min. z powodu syna, który nie chciał tam być.
Druga sytuacja – pani Ewa wpłynęła na męża, żeby się wyprowadził z mieszkania. W tym czasie kobieta nie utrudniała kontaktu ojca z Mateuszem, który chciał powrotu ojca do domu i obwiniał matkę za to, że wyprowadził się. Po około 1,5 miesiąca pod wpływem syna i męża pani Ewa pozwoliła na powrót do domu.
Bieżąca sytuacja rodzinna, planowany przez matkę rozwód, częste awantury i kłótnie w domu, rozdrażnienie matki – negatywnie wpływały na Mateusza, który reagował płaczem w domu, zamykał się w swoim pokoju, nie przyjmował do wiadomości tego, że rodzice mogą się rozwieść. Natomiast w szkole nauczycielka zgłaszała matce problemy z zachowaniem i nauką chłopca. Mateusz nie odrabiał lekcji, opuścił się w nauce, w trudnych sytuacjach w szkole reagował złością lub izolacją.

II.DIAGNOZA OSOBY W SYTUACJI KRYZYSU

1.Opis sytuacji i zachowania w stanie kryzysu
Pani Ewa umówiła się na spotkanie w placówce przez pracownika socjalnego z OPS – u gdzie korzysta z pomocy finansowej. Motywem zgłoszenia się na konsultacje była chęć pomocy dla syna.
Osoba pracująca fizycznie po około 10 godzin dziennie, włącznie z sobotami. Mieszka wraz z mężem i synem w wynajętym 2 pokojowym mieszkaniu.
Mąż pani Ewy był uzależniony od alkoholu; obecnie niepijący, natomiast uzależnił się od hazardu. Mężczyzna nie ma stałej pracy, podejmuje dorywcze zajęcia, a zarobione pieniądze wydaje na swój nałóg.
Sytuacja materialna całej rodziny – zarobki pani Ewy wynosiły około 1100 miesięcznie, do tego dochodził zasiłek z opieki społecznej, dochody męża były nieregularne i niskie, wydawane wyłącznie na nałóg własny. Czasami zdarzało się, że mąż pani Ewy kupował prezenty dla syna, natomiast nie dokładał się do utrzymania domu i rodziny, pomimo wcześniejszych ustaleń. Pani Ewa ustaliła z mężem, że będzie on opłacał rachunki, a ona – na czynsz oraz „życie”.
Mąż wobec pani Ewy stosuje przemoc psychiczną (nadmierna kontrola, zazdrość, krytykowanie, wyzywanie i ośmieszanie), sporadycznie dochodzi do przemocy fizycznej.
W dniu kontaktu kobieta myślała o rozwodzie z mężem, który budził w niej odrazę, niechęć (od roku nie współżyła z mężem, wcześniej sporadycznie uprawiali sex). Nie widziała możliwości naprawy małżeństwa, nie chciała dalej z nim żyć i mieszkać, jedyne, co ich łączyło to – syn Mateusz, który kategorycznie nie chciał rozwodu.
Pani Ewa pochodzi z rodziny z problemem alkoholowym, w której była stosowana przemoc psychiczna wobec matki i córek. Rodzinna miejscowość kobiety znajduje się daleko od obecnego miejsca zamieszkania. Młodo wyszła za mąż, szybko opuszczając dom rodzinny. Mąż pani Ewy również wychowywał się w rodzinie, w której ojciec był uzależniony od alkoholu. Oboje przeprowadzili się do nowego miejsca. Podjęła pracę w sklepie, potem urodziła dziecko. Prawie od samego początku nie układało się w ich małżeństwie, pani Ewa krótko znała obecnego męża przed ślubem. Problemy finansowe występowały w rodzinie; mąż pani Ewy prawie nigdy nie pracował na stałe, jedynie dorywczo. Żona po wychowaniu dziecka miała trudności ze znalezieniem stałej pracy.
Aktualna sytuacja powodowała u niej drażliwość, wysoki poziom napięcia, zdenerwowanie, niepokój dotyczący jej i dziecka przyszłości. Wielokrotnie traciła cierpliwość do dziecka, działo się to w różnych sytuacjach (np.: gdy zwracał się do niej o pomoc w lekcjach, gdy nie wypełniał obowiązków), krzyczała na syna, reagowała impulsywnie pod wpływem zmęczenia. Zdarzało się, że wyrażała negatywną opinię o ojcu w obecności Mateusza i innych osób. Zaniedbywała obowiązki względem syna (nie pilnowała nauki, w tygodniu poświęcała mu mało czasu itp.) oraz obowiązki domowe (gotowanie, sprzątanie itp.). Częściowo mogło to wynikać z braku czasu oraz poczucia bezradności. Straciła zainteresowanie częścią istotnych obszarów życia, głównie skupiała uwagę na pracy zawodowej oraz własnym cierpieniu (objawy depresji). Dostrzegała cierpienie syna, przeżywane przez niego emocje w sytuacji kryzysu, ale nie potrafiła mu pomóc, czuła się bezradna.
Jednym ze sposobów radzenia sobie z kryzysową sytuacją podjętą przez panią Ewę było opowiadanie o tym bliskim osobom (matce, siostrze, bliskim znajomym itp.). Kolejnym ze sposobów była „ucieczka” w pracę tzn. godzenie się na pracą zawodową po 10 lub więcej godzin dziennie oraz w soboty, pomimo tego, że mogłaby znaleźć pracę za te same pieniądze przy krótszych godzinach pracy. Innym sposobem – było podporządkowanie się np.: godzenie się na to, że mąż jeździ z nią do przyjaciółek, niezapowiedziane wizyty w pracy, rezygnacja z prywatności. Podjęła również dwie próby odseparowania się od męża Pierwsza próba – po interwencji policji w sprawie przemocy i awantur, pani Ewa wraz z synem zamieszkała na w Ośrodku Wsparcia Rodziny. Po miesięcznym pobycie wróciła do domu min. z powodu syna, który nie chciał tam być. Druga próba – pani Ewa wpłynęła na męża, żeby się wyprowadził z mieszkania. W tym czasie kobieta nie utrudniała kontaktu ojca z Mateuszem, który chciał powrotu ojca do domu i obwiniał matkę za to, że wyprowadził się. Po około 1,5 miesiąca pod wpływem syna i męża pani Ewa pozwoliła na powrót do domu. Szukała wsparcia i pomocy w Ośrodku Pomocy Społecznej (pomoc finansowa, pomoc w znalezieniu mieszkania, pomoc w napisaniu pozwu rozwodowego).
SKALA ZABURZEŃ BEHAWIORALNYCH
UMIARKOWANE ZABURZENIE – 7
2.Sposób myślenia osoby i wyjaśniania sobie kryzysu
Jeżeli chodzi o przyczyny wydarzeń, które spowodowały kryzys zdaniem pani Ewy mogły to być: problemy finansowe wynikające z braku stałej pracy męża, brak znajomych i przyjaciół męża, przesadna zazdrość męża, nałogi męża. Mogła obwiniać męża za przyczyny sytuacji kryzysowej.
Treść myślenia pani Ewy o sobie w związku z kryzysem: „jestem ofiarą”, „jestem nieszczęśliwa z jego powodu”, „to jego wina”, „co mogę zrobić ?”, „nie widzę wyjścia z tej sytuacji”, „nie mam wpływu na nic”, „może ktoś mi pomoże”, „żyję dla Mateusza”, „mam tylko Mateusza”, „muszę dbać o Mateusza”, „jestem beznadziejna”, „nie zasługuję na szczęście”, „jestem nieatrakcyjna”, „jestem dobrą matką”, „jestem dobrą żoną”, „jestem pracowita”, „nic mi nie wychodzi”, „jestem nudna”, „nikt mnie nie rozumie”.
Myślenie o swojej przyszłości: „nigdy nie będę szczęśliwa”, „nic dobrego już mnie nie czeka w życiu”, „nikt się już mną nie zainteresuje”, „może ktoś mi pomoże to zmienić”, „może coś się zmieni”.
Wyobrażenia i pomysły dotyczące sposobów rozwiązania problemów i radzenia sobie z sytuacją kryzysu: „rozwiodę się z nim, będzie lepiej”, „znajdę mieszkanie i wyprowadzę się od męża razem z Mateuszem”, „muszę pracować”, „muszę być silna dla Mateusza”, „jest mi źle, ale muszę to wytrzymać”.

OBSZAR BYTOWY – ZAGROŻENIE
OBSZAR PSYCHICZNY – PRZEKROCZENIE GRANIC, ZAGROŻENIE, UTRATA
RELACJE INTERPERSONALNE – PRZEKROCZENIE GRANIC, ZAGROŻENIE, UTRATA
OBSZAR MORALNY/DUCHOWY – PRZEKROCZENIE GRANIC, ZAGROŻENIE, UTRATA

SKALA NATĘŻENIA ZABURZEŃ POZNAWCZYCH
UMIARKOWANE ZABURZENIA – 7

3.Sposób doświadczania kryzysu
Dominujące emocje: smutek, przygnębienie, żal, niepokój, lęk, strach, rozdrażnienie, zdenerwowanie, zniechęcenie, zobojętnienie, poczucie bezradności i niemocy, nadzieję.
Tłumione emocje: złość, gniew
Sposób doświadczania siebie w sytuacji kryzysu: poczucie krzywdy, poczucie wstydu, poczucie winy, doświadczanie słabości, deprecjonowania siebie, poczucie beznadziei.
Postawy wobec siebie i otoczenia: dostosowanie, podporządkowanie, gotowość do poszukiwania pomocy, brak gotowości do przyjmowania pomocy.

SKALA NATĘŻENIA ZABUŻEŃ EMOCJONALNYCH
UMIARKOWANE ZABURZENIA – 7

4.Dostępne zasoby i istniejące ograniczenia
Pani Ewa może liczyć na wsparcie emocjonalne ze strony dwóch swoich przyjaciółek oraz matki, u której mogłaby zamieszkać wraz z Mateuszem.
Może skorzystać z pomocy finansowej z Ośrodka Pomocy Społecznej, istnieje możliwość zamieszkania w Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, w którym uczęszczałaby na terapię indywidualną i grupę wsparcia. Mogłaby poszukać innej, mniej absorbującej czasowo pracy na podobnych warunkach finansowych lub lepszych.
Znalezienie oddzielnego mieszkania utrudnia jej w znacznym stopniu brak dostatecznych środków finansowych; znalezione przez nią mieszkania przekraczały jej możliwości finansowe. Dodatkowo pani Ewa poszukiwała nowego mieszkania w dotychczasowej okolicy ze względu na to, żeby nie zmieniać szkoły i otoczenia Mateusza. Przeszkodą w znalezieniu lepszej pracy jest brak czasu na jej poszukiwanie; inną przeszkodą odseparowania się od męża jest brak perspektyw na oddzielne mieszkanie, takie, które by satysfakcjonowało ją i Mateusza. Ponadto Mateusz jest przywiązany do ojca i sygnalizuje matce, że nie chce mieszkać bez ojca. Dodatkowo budzi to w niej wątpliwości i powoduje, że nie jest konsekwentna w swoich działaniach.

Podsumowanie skali natężenia zaburzeń w poszczególnych aspektach

WYMIAR EMOCJONALNY – UMIARKOWANE ZABURZENIA – 7
WYMIAR POZNAWCZY – UMIARKOWANE ZABURZENIA – 7
WYMIAR BEHAWIORALNY – UMIARKOWANE ZABURZENIA – 7

III.PLAN POMOCY

1.Styl interwencji
Podejście „my” – współpracujemy

2.Możliwości działań
- Rozpatrzenie separacji lub rozwodu; ustalenie alimentów
- Nowe mieszkanie: staranie się o przyznanie mieszkania komunalnego, zamieszkanie w Ośrodku Wsparcia wraz z Mateuszem, przeprowadzenie się do matki, wynajęcie innego mieszkania
- Staranie się o podwyżkę, zmianę umowy na etat
- Znalezienie innej pracy na lepszych warunkach finansowych jak również mniej absorbującej czasowo
- Uczestnictwo w kursach, szkoleniach i warsztatach aktywizujących (warsztaty umiejętności wychowawczych, kursy komputerowe itp.)
- Uczestniczenie w grupie wsparcia dla ofiar przemocy, terapia indywidualna
- Poznanie nowego partnera
3.Wybór działań
- Rozpatrzenie separacji lub rozwodu; ustalenie alimentów
- Staranie się o mieszkanie komunalne, w międzyczasie poszukiwanie innego mieszkania do wynajęcia
- Staranie się o podwyżkę, zmianę umowy na etat
- Poszukiwanie innej, stałej pracy
- Uczestnictwo w kursach, szkoleniach i warsztatach aktywizujących (warsztaty umiejętności wychowawczych, kursy komputerowe itp.)
- Uczestniczenie w grupie wsparcia dla ofiar przemocy, terapia indywidualna

4.Ustalenie pierwszych kroków
- Z podanej listy placówek prowadzących grupy wsparcia (nieodpłatnie) sporządzonej przez interwenta klientka wybiera podczas spotkania miejsce najbardziej dogodne pod względem lokalizacji i czasu; ważne jest, aby klientka wzmocniła się przed dalszymi działaniami; wybór i uczestnictwo; w późniejszym terminie terapia indywidualna (jeśli to możliwe w tej samej placówce) – czas realizacji 3 tygodnie
- Podczas spotkania interwent w obecności klientki kontaktuje się z prawnikiem udzielającym bezpłatnie porad w celu umówienia klientki na konkretny termin konsultacji. Wizyta klientki u prawnika, który radzi najlepsze rozwiązanie związane z przeprowadzeniem rozwodu (napisanie pism do sądu, wniosku o alimenty itp.) – czas 3 tygodnie
- Złożenie pozwu rozwodowego do sądu i wystąpienie o alimenty – czas realizacji tydzień
- Konsultacja w OPS – ie w sprawie złożenia wniosku o przyznanie mieszkania komunalnego lub socjalnego; złożenie wniosku – czas realizacji 2 tygodnie
- Poszukiwanie nowego mieszkania do wynajęcia w dotychczasowej okolicy poprzez przekazanie informacji znajomym, że poszukuje mieszkania do wynajęcia; przekazanie informacji do OPS – u o poszukiwaniu mieszkania; napisanie razem z interwentem ogłoszenia o poszukiwaniu mieszkania do wynajęcia; sprawdzanie rozwieszanych ogłoszeń; umawianie się na spotkania z osobami, które proponują wynajęcie w czasie wolnym od pracy – czas 2 tygodnie
- Rozmowa z dotychczasowym pracodawcą o podwyżce i zmianie umowy na umowę o pracę – czas realizacji tydzień
- Jeżeli rozmowa z pracodawcą nie zakończy się pozytywnie (tzn. nie zmieni wynagrodzenia i rodzaju umowy) to rozpoczyna poszukiwanie nowej pracy poprzez znajomych, ogłoszenia w prasie, urząd pośrednictwa pracy, agencje pracy nie rezygnując z dotychczasowej – czas realizacji 2 tygodnie

5.Udział sieci wsparcia
Osoby prywatne – przyjaciółki (wsparcie emocjonalne, rozmowy, pomoc w poszukiwaniu pracy i mieszkania), matka (wsparcie emocjonalne i finansowe, rozmowy), siostra (pomoc w poszukiwaniu pracy i mieszkania)
Osoby instytucjonalne – obecny pracodawca (przychylność), pracownik socjalny (wsparcie emocjonalne i finansowe, pomoc w załatwianiu mieszkania socjalnego lub komunalnego, pomoc w poszukiwaniu pracy i mieszkania), prawnik (konsultacja i pomoc w sprawie rozwodu), terapeuta (wsparcie emocjonalne na grupie lub/i terapii indywidualnej)

6.Ustalenie trybu kontaktów i monitorowania
Spotkania w placówce raz w tygodniu przez pierwsze 2 miesiące a w 3 miesiącu raz na 2 tygodnie w stały dzień i o stałej godzinie.
Na każdym spotkaniu klientka przedstawia, co konkretnie zrobiła w celu realizacji planu od ostatniego spotkania z interwentem. Przedstawia potwierdzenia: złożenia pozwu o rozwód, wyrok sądu przyznający alimenty, uczestnictwa w grupie wsparcia, złożenia wniosku o przyznanie mieszkania socjalnego lub komunalnego.

7.Uzyskanie od klienta zrozumienia, zaangażowania, zobowiązania
Nazwanie problemu, przedstawienie celów spotkań, współtworzenie planu mającego pomóc klientce w poradzeniu sobie w sytuacji kryzysowej. Omówienie planu razem z klientką.
Wzmacnianie pozytywne klientki, motywowanie do zmiany swojej aktualnej sytuacji. Monitorowanie działań klientki wynikających z planu na poszczególnych spotkaniach.
Po wspólnym ustaleniu planu wyjścia z sytuacji kryzysowej klientka zobowiązuje się ustnie lub pisemnie do jego realizacji.




Opracowała
mgr Monika Kiczyńska
Wyświetleń: 3204


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.