Katalog

Agnieszka Piędzioch, 2011-01-25
Bolesławiec

Język polski, Scenariusze

Scenriusz uroczystości z okazji rocznicy Uchwalenia Konstytucji 3 Maja

- n +

Scenariusz uroczystości z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja
„Witaj Maj –Trzeci Maj”

Proponowany przez mnie montaż słowno-muzyczny może zostać wykorzystany w uroczystości szkolnej z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. W scenariuszu wykorzystano teksty poetyckie, prozatorskie, wiadomości z podręczników do historii oraz teksty muzyczne np. („Mazurek 3 Maja” sł. R. Suchodolski) i utwory muzyki klasycznej. Dekoracja powinna nawiązywać do elementów patriotycznych (np. flaga, godło państwowe, plansze z sylwetkami twórców Konstytucji 3 Maja). Ważny element stanowiłby także napis, np. Witaj majowa jutrzenko…lub Konstytucja 3 Maja 1791 r.
Scenariusz został podzielony na dwie części: mniej oficjalną (aby przyciągnąć uwagę słuchaczy- zwłaszcza młodzież, która prawdę mówiąc, „trudno się odnajduje” w takich patetycznych uroczystościach ) i bardziej poważną.
Wykonawcy to grupa do 10 uczniów
Czas realizacji ok.20 min.
CZĘŚĆ I
Spotkanie dwóch uczniów i swobodna rozmowa chłopców. Ubrani są w strój codzienny: bluza, czapka z daszkiem, plecak itp.
Podkład muzyczny: muzyka „młodzieżowa” stopniowo ulega wyciszeniu, kiedy chłopcy się witają.

- Cześć!!
- Siemka!
- Co słychać!
- Nic ciekawego, nudzi mi się… Tak sobie siedzę i rozmyślam…
Masz jakiś plan na dzisiejszy dzień?
- Właściwie nie. A tak w ogóle, to który dzisiaj jest?
- Nie wiem, ale czekaj. Mam przy sobie swój super notatnik, z którym się nigdy nie rozstaję (wyciąga z plecaka)…No to sprawdźmy .Hm (czyta)
3 maja, 3 maja – 123 dzień w kalendarzu gregoriańskim. Imieniny obchodzą: Aleksander, Antonina
- Och, Antosia!(rozmarzony)
-Mariola
-Mariolka! -ta z IIIb
-Maria
( razem) Nasza pani Marysia!
-Świętosława
-Święto coo?
-Aaa, Święto Konstytucji 3 maja!
- Racja! Całkiem wyleciało mi to z głowy!.
–Słuchaj właśnie wpadłem na świetny pomysł!
-Tak. Ty i te twoje pomysły. Już to widzę!
-Nie wygłupiaj się, tylko posłuchaj. Zrobimy taką sondę.
-Sondę!?
- No, niby co uczniowie wiedzą na temat Konstytucji 3 Maja.
- To ja już ci mogę odpowiedzieć: Nic!!!
-Nic?
- Przekonajmy się!!!
(chłopcy ruszają w tłum widzów-uczniów z pytaniami)
- Co wiesz na temat Konstytucji 3 maja? -Jakie znaczenie miała Konstytucja 3 Maja? (na ogół pojawia się konsternacja wśród uczniów)
(Powrót chłopców na scenę)
-Miałeś rację! Z tą wiedzą to trochę krucho.
-No, niestety.
(Chłopcy zwracają się w stronę widowni)
-Lepiej teraz uważnie posłuchajcie.
- To będzie dla was prawdziwa lekcja historii!(razem, wychodzą za kotary, zdejmują bluzy i w stroju galowym udają się na scenę w roli narratorów).

CZĘŚĆ II
Uroczystość rozpoczyna narrator I przy podkładzie muzycznym (np. A.Vivaldi „Wiosna”). Osoby recytujące stoją w półokręgu. Na środku stolik, nakryty obrusem, świecznik. Po bokach: z jednej strony plansze z sylwetkami twórców Konstytucji 3 Maja, a z drugiej strony stojak z flagami, kwiaty. Z tyłu na parawanach „udrapowany” materiał z mapą Rzeczypospolitej.
NARRATOR I: Rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja obchodzili polscy patrioci już podczas rozbiorów, pomimo represji i sprzeciwu zaborców. Szczególnie doniosłe uroczystości odbywały się pod koniec XIX wieku w Galicji, gdzie Polacy posiadali szeroką autonomię. Wielkim świętem państwowym, rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja była w okresie międzywojennym. Po II wojnie światowej, w nowej rzeczywistości politycznej i ustrojowej, zaprzestano obchodzenia tej rocznicy. Dopiero 6 kwietnia 1990 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zdecydował przywrócić dzień 3 Maja jako święto państwowe.
RECYTATOR I : Opowiedz nam, moja Ojczyzno, jak matka dzieciom ciekawym,
o latach znaczonych blizną, na wiekach chwały i sławy!
Wytłumacz nam, tak jak umiesz, skąd czerwień i biel sztandarów,
niech ludzie żyją tu w dumie, że taki wydał ich naród.
A jeśli wielka historia i dla nas ma trochę miejsca,
bądź z wiernych mi najwierniejsza i mnie weź sobie do serca!
(Tekst pieśni „Opowiedz nam Ojczyzno” sł.J. Szczepkowski)
Podkład muzyczny( np. P. Czajkowski , Marsz lub Beethoven, Allegro)
NARRATOR II:Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 roku dążenie do reform stawało się coraz silniejsze oraz ogarniało znaczne kręgi społeczeństwa szlacheckiego. Obóz propagujący reformy, zwany patriotycznym, dążył do przeprowadzania pewnych reform ustrojowych, zniesienia kurateli caratu, poprawy stanu obronności państwa drogą powiększenia armii. Przeciwny tym zamierzeniom obóz opozycji magnackiej był wrogi wszelkim reformom i zamierzał nadal opierać się na protekcji rosyjskiej. Król i stronnictwo dworskie dążyło do wzmocnienia władzy królewskiej i powiększenia sił zbrojnych, ale w oparciu o carat. Walka pomiędzy tymi stronnictwami miała się rozegrać na Sejmie, który rozpoczął obrady w 1788 roku.
RECYTATOR II :Czegoż się błędny uskarżasz, narodzie, Los swój zwalając na obce uciski?
Szukaj nieszczęścia w swej własnej swobodzie i bolej na jej opłakane zyski.
Żaden kraj cudzej potęgi nie zwabił, który sam siebie pierwej nie osłabił.
Stargawszy węzeł pokoju i zgody niegdyś w najwyższej władzy osadzony,
Rozbiegliście się jako liche trzody, bez wodza, rządu, rady i obrony.
Ostygło dobra publicznego serce, albo pochlebce, alboście oszczerce.
(A. Naruszewicz „Głos umarłych”)
NARRATOR I:Prace Sejmu Czteroletniego uwieńczyło uchwalenie nowej Konstytucji w dniu 3 maja 1791 roku. Choć połowiczna w kwestiach społecznych, stanowiła poważny krok naprzód w dziele reformy państwa. Wiele jej postanowień, znoszących zacofane wolne elekcje, konfederacje, rokosze i liberum veto, było zdecydowanie postępowych. Reformy Sejmu i Konstytucja miały na celu wzmocnienie wewnętrzne kraju, przywrócenie jego dawnej świetności. Głównymi autorami Ustawy Rządowej, bo taką nazwę nadano Konstytucji 3 Maja, byli:
(wskazuje kolejno na ilustracje postaci)
-Stanisław August Poniatowski –ostatni król Polski, główny autor Konstytucji 3 Maja
-Stanisław Małachowski – marszałek Sejmu Czteroletniego, zwolennik reform, działacz stronnictwa patriotycznego
-Hugo Kołłątaj – ideolog polskiego oświecenia, rzecznik reform społecznych i gospodarczych.
RECYTATOR III :
1. Zgoda Sejmu to sprawiła,
Że nam wolność przywróciła.
Wiwat! Krzyczcie wszystkie stany:
Niechaj żyje Król kochany!
2. Taka jest narodu wola:
Za swych braci i za Króla
Obywatel każdy wszędzie
Życie swoje łożyć będzie
3. Wiwat Sejm i naród cały!
Dziś nam Nieba żywot dały. Wiwat krzyczcie wszystkie stany, Niechaj żyje król kochany!
(„Polonez 3 Maja”)
Śpiew 1-2 zwrotka „Witaj majowa jutrzenko” : akompaniament, np. gitara.
Witaj majowa jutrzenko,
Świeć naszej polskiej krainie,
Uczcimy ciebie piosenką,
Która w całej Polsce słynie.
Witaj maj, piękny maj,
U Polaków błogi raj.
Nierząd braci naszych cisnął,
Gnuśność w ręku króla spała,
A wtem trzeci maj zabłysnął -
I nasza Polska powstała.
Witaj maj, piękny maj,
Wiwat wielki Kołłątaj!

RECYTATOR IV :Ludu Warszawy! Oto wynik pracy Sejmu Czteroletniego! (Pokazuje ustawę. Odczytanie tytułów poprzedzają werble.)1. RELIGIA PANUJĄCA - Religią narodową panującą jest i będzie wiara święta rzymska katolicka ze wszystkimi jej prawami.
2. SZLACHTA, ZIEMIANIE - Szanując pamięć przodków naszych pierwszeństwa w życiu prywatnym i publicznym uroczyście zapewniamy.
3. MIASTA I MIESZCZANIE - Prawo na teraźniejszym Sejmie zapadłe, pod tytułem: "Miasta nasze królewskie wolne w państwach Rzeczypospolitej" w zupełności utrzymane mieć chcemy.
4. CHŁOPI WŁOŚCIANIE - Lud rolniczy, spod którego najobfitsze bogactw krajowych źródło - pod opiekę prawa i rządu krajowego przyjmujemy.
5. RZĄD, CZYLI OZNACZENIE WŁADZ PUBLICZNYCH - Wszelka władza w społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu.
6. SEJM, CZYLI WŁADZA PRAWODAWCZA - Sejm, czyli stany zgromadzone na dwie izby dzielić się będą: na Izbę Poselską i na Izbę Senatorską pod prezydencją Króla.
7. KRÓL, WŁADZA WYKONAWCZA - Żaden rząd nawet najdoskonalszy bez dzielnej władzy wykonawczej stać nie może. Władza najwyższego wykonywania praw - Królowi w radzie jego oddajemy.
8. WŁADZA SĄDOWNICZA - Nowy kodeks praw cywilnych i kryminalnych przez wyznaczone przez Sejm osoby spisać rozkazujemy.
9. REGENCYA - Sejm wyznaczy Królową do zastąpienia Króla w obowiązkach.
10. EDUKACJA DZIECI KRÓLEWSKICH - Synowie królewscy, których do następstwa Tronu Konstytucja przeznacza, są pierwszymi dziećmi Ojczyzny, przeto baczność o dobre ich wychowanie do Narodu należy.
11. SIŁA ZBROJNA NARODOWA - Naród winien jest sobie samemu obronę od napaści i dla przestrzegania całości swojej. Wszyscy przeto obywatele są obrońcami całości i swobód narodowych.
Podkład muzyczny "Polonez Trzeciego Maja" („Pan Tadeusz” wyk. W. Kilar)
RECYTATOR V :Razem ze strun wiela buchnął dźwięk, jakby cała janczarska kapela ozwała się z dzwonkami, zelami , z bębenkiBrzmi Polonez Trzeciego Maja! - skoczne dźwięki radością oddychają, radością słuch poją
Dziewki chcą tańczyć, chłopcy w miejscu nie dostoją - lecz starców myśli z dźwiękiem w przeszłość się uniosły,
W owe lata szczęśliwe, gdy senat i posły po dniu Trzeciego Maja w ratuszowej sali
Zgodzonego z narodem króla fetowali gdy przy tańcu śpiewano: Wiwat król kochany! Wiwat sejm, wiwat naród wiwat wszystkie stany!} wszyscy razem (A.Mickiewicz „Pan Tadeusz”)
NARRATOR II:Nic dziwnego, że mocarstwa zaborcze potraktowały konstytucję jako groźny dla nich przejaw "zarazy rewolucyjnej" ciągnącej od Francji, która w tym czasie przeżywała wielką rewolucję burżuazyjną. Ustawę majową ostro zwalczała opozycja magnacka w kraju, gdyż ograniczała poważnie jej wpływy na rządy w państwie.
RECYTATOR VI :Staliśmy ongiś na rozstaju,wielu minionych, błędnych dróg -
Tyś wiódł nas, o Trzeci Maju, na prawy próg.
Myśl nasza rwała się w rosterce,w zamęcie chceń, w chaosie prób -
Tyś zbudził prawe, wielkie serce, Złu wyrwał łup.
I dusza polska dzięki tobieRozkwitła pięknem wiernych tchnień...
Więc zawsze, w szczęściu czy w żałobie -Ten pomnisz dzień. (H. Duninówna „3 Maja”)
RECYTATOR VII :
Więc, gdy oto zajaśniał
Blask promienny, majowy,
Niechaj wszystkie czczą serca
Ten dzień wielki, godowy.
Niechaj okrzyk narodu
W świat daleko poleci:
Wolność, równość niech żyją,
Niechaj żyje maj trzeci!

Podkład muzyczny: F.Chopin „Nocturne”
NARRATOR II: 27 kwietnia 1792 roku przedstawiciele opozycji magnackiej podpisali w Petersburgu akt konfederacji, który potem ogłosili w miasteczku Targowica na Ukrainie pod fałszywą datą 14 maja. Akt ten unieważniał Konstytucję 3 Maja i całą działalność Sejmu oraz oficjalnie wzywał carową do udzielenia zbrojnej pomocy celem przywrócenia dawnej formy rządów w Rzeczypospolitej. 18 maja 1792 roku wojska carskie przekroczyły granice Korony i Litwy. Pomimo stawienia oporu wojskom rosyjskim pod Zieleńcami i Dubienką, nastąpił ogólny odwrót wojsk polsko - litewskich w stronę Wisły. Król jednak, od początku traktował wojnę jako demonstrację wojskową i 24 lipca przystąpił do konfederacji targowickiej oraz nakazał zaprzestania działań wojennych. Konsekwencją przegranej Polaków był II rozbiór . Targowica stała się symbolem zdrady narodowej.
RECYTATOR VIII :Oj, Targowiczanie ! Dobrze się nazwali!
Jak Judasza, za srebrniki, Polskę stargowali!
Stargowali Polskę i tę wolność bratnią!
Zagasili nad Ojczyzną gwiazdę jej ostatnią!
Zagasili blaski w tej polskiej koronie,
Podeptali orły białe, i Litwy pogonie! (M.Konopnicka „Targowica”)
Śpiew - zwrotka „Wtenczas Polak ze łzą w oku…”)
Wtenczas Polak z łzą na oku
Smutkiem powlókł blade lice
Trzeciego maja co roku
Wspominał lubą rocznicę.
I wzdychał: Boże daj,
By zabłysnął trzeci maj!
Podkład muzyczny: P. Czajkowski „Taniec łabędzi”
RECYTATOR IX:
Nauczmy się na pamięć tego kraju, litera po literze, dzień po dniu,
co oczy po horyzont ogarniają, co zdarzyć się nam może tylko tu,
w złocistym lipcu czy zielonym maju, od wschodu słońca aż po nocy cień.
Nauczmy się na pamięć tego kraju, jednego w całym świecie jak własny dzień.
(Z. Stawecki ─ „Nauczmy się na pamięć tego kraju”)
NARRATOR I:Rok 1795 to trzeci rozbiór Polski, koniec krótkiego okresu wolności i nadziei. Jednak dzieło Sejmu Wielkiego ocalało jako symbol odrodzenia i ostatniej próby wybicia się na niepodległość. Tym dziełem wróciliśmy do nowożytnej Europy. Daliśmy dowód patriotyzmu i myślenia kategoriami państwa.
NARRATOR II: Konstytucja 3 Maja przeszła do historii jako druga na świecie, po konstytucji amerykańskiej z 1787 roku a pierwsza w Europie przed konstytucją francuską z 1791 roku. Jej idea na trwałe zapadła w sercach wielu Polaków.
Wyświetleń: 20783


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.