Ludzie od wielu wieków porozumiewają się ze sobą (w różnych językach) i przekazują wiedzę. Z upływem czasu rozwój ludzkości rozwinął się do tego stopnia, aby technologia komputerowa pozwoliła porozumiewać się między sobą różnym ludziom w innym wymiarze, czyli obecnie tzw. Internet.
Internet to okno na świat dla każdego użytkownika komputera, to łączność z milionami ludzi i komputerów na całej Ziemi. W Internecie możliwe są następujące usługi: poczta elektroniczna, czyli tzw. e-mail, zdalna praca (telnet) na innym komputerze, przesyłanie plików pomiędzy komputerami, dostęp do baz danych różnych instytucji i bibliotek, łączność między użytkownikami w postaci komunikatów, wymiany informacji i dyskusji w grupach na określony temat – listy i grupy dyskusyjne, różnego rodzaju komunikatory, np. Gadu-Gadu, udział w wideokonferencjach, np. Skype oraz udostępnianie sieciowych serwisów informacyjnych. Mogą być one odpłatne, np. amerykański DIALOG lub nieodpłatne serwisy informacyjne ogólnego przeznaczenia, np. WWW (ang. World Wide Web).
Zauważyć można burzliwy rozwój tego medium i pewne treści przez nie przekazywane będące zagrożeniem dla dzieci i młodzieży. Internet może stać się istną puszką Pandory, gdyż oprócz informacji potrzebnych i interesujących pojawiają się treści pornograficzne, neonazistowskie, instruktaże wyrobu bomb i inne bulwersujące materiały, co na pewno nie jest pomocą w korzystaniu z tego narzędzia kultury masowej.
Na pewno wielkim udogodnieniem jest poczta elektroniczna, która stała się podstawową siłą napędową ekspansji Internetu i najbardziej rozpowszechnioną usługą
w sieci. Program do obsługi e-mail należy do obowiązującego wyposażenia każdego poważnego użytkownika komputera, który korzysta z serwisów komercyjnych, pracuje
w przedsiębiorstwie, banku, uczelni, szkole czy w domu. W dzisiejszych czasach większość z nas po prostu nie wyobraża już sobie codziennego dnia bez zajrzenia do skrzynki e-mail. Jak wielką pomocą staje się ona, gdy np. trzeba oddać pracę zaliczeniową do 3 czerwca, a nie można jej dostarczyć osobiście.
Innym dobrodziejstwem Internetu są różnego rodzaju grupy dyskusyjne, które powstały w wyniku korzystania z poczty elektronicznej do wymiany informacji na określony temat. Użytkownicy poczty elektronicznej zapisują się na listę dotyczącą wybranej tematyki, np. sztuki, rozrywki, spędzania czasu wolnego, wiadomości, biznesu, zdrowia, projektowania ogrodu, gotowania itp. i od tej pory mogą dostawać i sami wysyłać podobne informacje. Największe grupy dyskusyjne liczą kilka tysięcy użytkowników. Poprzez listę dyskusyjną można otrzymywać również często bezpłatne czasopisma elektroniczne. Listy są zazwyczaj archiwizowane w zbiorach, dzięki czemu subskrybent może zapoznać się z treścią wcześniejszej dyskusji, która miała miejsce, zanim zapisał się na listę.
Oczywiście w Internecie można też dokonywać publikacji. Często redakcje wydawnictw tworzą w sieci platformy dyskusyjne w celu zgłoszonych publikacji, zanim zostaną one wydrukowane. Jednocześnie możliwe jest tworzenie biuletynów, gazet elektronicznych i czasopism. Biuletyny stają się w ten sposób źródłem najnowszych informacji, które anonimowy użytkownik może przejrzeć. Często za pomocą Internetu dostępne stają się czasopisma na życzenie. Użytkownik wypełnia poprzez sieć ankietę zaznaczając zagadnienia, którymi jest zainteresowany, a wydawnictwo przygotowuje dla niego biuletyn informatyczny. Użytkownik może skopiować fragment lub całość biuletynu, który często jest publikacją multimedialną. To następna pomoc, którą oferuje nam technika WWW.
Cały urok WWW polega na jego multimedialności, a czas dotarcia do poszukiwanej informacji zależy od pomysłowości użytkownika i wybranej przez niego drogi. Dlatego tzw. hipertekst jest potężnym narzędziem w nauce i nauczaniu. Hipertekst to nic innego jak dokumenty (informacje) zawierające odsyłacze do plików (dalszych informacji). Każdą istniejącą już informację można dość łatwo uczynić dostępną pod WWW, nadając jej format hipertekstu. Ten stosunkowo niewielki nakład pracy potrzebny do udostępnienia posiadanych już informacji przesądził o sukcesie WWW. Każdy użytkownik może publikować i każdy może czytać. WWW umożliwia przeszukiwanie najróżniejszych danych zgromadzonych na całym świecie.
Jak już wspomniałam, poprzez Internet możliwy jest dostęp do baz danych różnych instytucji, w tym także bibliotek. Jest to wielkie udogodnienie, ponieważ systemy biblioteczne na całym świecie udostępniają bezpłatnie swoje katalogi książek i czasopism.
W polskim Internecie są katalogi kilku bibliotek, np. katalog komputerowy Biblioteki Uniwersytetu Gdańskiego pod adresem: http://katalog.bg.univ.gda.pl/.
W trakcie poruszania się w sieci należy być cierpliwym i rozwijać umiejętność logicznego myślenia. Warto notować (lub też dodawać do zakładek) adresy i zawartość związanych z nimi zasobów. Pomocna staje się znajomość języka angielskiego, gdyż polskie zasoby sieci są dość ograniczone, a część materiałów w nich dostępna jest tylko w języku angielskim i dlatego wychodzimy w świat, gdzie znajomość tego języka staje się niezbędna.
Różnorodność systemów operacyjnych i informatycznych, różne sposoby dostępu do informacji powodują, że użytkownik czasami musi posiadać specjalistyczną wiedzę komputerową, aby skorzystać ze znanych już serwisów Internetu. W celu uniknięcia tych trudności opracowano, kontrowersyjny do dzisiaj dla niektórych jego użytkowników, system World Wide Web (WWW). WWW to ogólnoświatowy serwis informacyjny wykorzystujący technikę hipermedialną. Stał się obecnie najbardziej popularnym medium wymiany informacji wśród użytkowników Internetu. Można stwierdzić, że WWW stał się nowym medium komunikacyjnym – narzędziem kultury masowej, które jest globalne, a przede wszystkim hipermedialne oraz interaktywne. Jego sukces polega na tym, że to medium pośredniczy w wymianie różnorodnych typów informacji, np. edukacyjnych, naukowych (publikacje naukowych książek i czasopism), kulturalnych, turystycznych
czy komercyjnych. Dokumenty w WWW mogą zawierać obrazy, dźwięki, klipy a nawet animacje lub filmy wideo. „Technologia WWW pozwala także przechowywać informacje multimedialne, w ten sposób autor opisu problemu naukowego lub edukacyjnego jest w stanie wzbogacić swe informacje tekstowe tabelami, obrazami, dźwiękiem, wideo lub nawet całymi aplikacjami, które mogą prezentować dane eksperymentalne lub demonstrować pewne idee.”
Za pomocą WWW można korzystać z przechowywanych na serwerach informacji, czyli zwiedzać ciekawe miejsca, kraje, muzea, galerie obrazów, robić zakupy w wirtualnym sklepie, czytać ciekawe artykuły, przeglądać animowane reklamy biur podróży i oglądać wiele innych interesujących rzeczy. Do innych niezmiernie popularnych branż obecnych
w globalnej sieci należą wszelkiego rodzaju wydawnictwa, rozrywka oraz usługi bankowe,
gdyż sprawiają coraz więcej kłopotów bankom, które mają tradycyjną ofertę. Ich konkurencja zdobywa coraz więcej klientów, ponieważ koszt operacji finansowej dokonywanej
za pośrednictwem Internetu jest o wiele mniejszy.
O atrakcyjności Internetu stanowią przede wszystkim jego dostępność i niski koszt podłączenia. Tworzy on największy rynek, staje się bezkonkurencyjny np. w upowszechnianiu nazwy firmy, udoskonalaniu marketingu, dystrybucji i reklamy produktów. Mamy już do niego dostęp nie tylko w firmie, domu czy hotelu, ale nawet – dzięki bezprzewodowym telefonom cyfrowym – w podróży.
Znalezienie konkretnej informacji w Internecie jest zadaniem pracochłonnym i wymagającym orientacji w cyberprzestrzeni, ale zależy też, jak już wspomniałam, od pomysłowości użytkownika i wybranej przez niego drogi. Często potencjalni użytkownicy WWW czują się zagubieni w powodzi elektronicznych danych biznesowych (np. katalogów
z informacjami o milionach firm), tysięcy sklepów i gazet, wiadomości politycznych i sportowych z całego świata.
Wielkim udogodnieniem (przynajmniej dla niektórych użytkowników) jest oglądanie telewizji przez Internet. Jeżeli ktoś czuje się emocjonalnie związany np. ze swoim ulubionym serialem, a nie mógł obejrzeć go w telewizji, może to zrobić online, przez Internet.
Użytkownicy Internetu domagają się sprawnego dostępu do coraz to nowych typów informacji, które bardzo szybko zmieniają światową gospodarkę i stan ludzkiej wiedzy. Kiedyś nie realnym byłoby uczenie się na odległość – przez Internet, a w czasach obecnych materiały dydaktyczne są przesyłane za pomocą poczty elektronicznej lub SA umieszczane w serwerach WWW w celu samodzielnego skomunikowania się przez ucznia lub studenta. Można w tym celu użyć także list dyskusyjnych, grup nowinek nowinek wszelkich innych usług. Uczniowie lub studenci mogą wykonywać różnego rodzaju testy i prace samodzielne lub w grupach. Dostęp do Internetu otwiera przed uczestnikami nauczania na odległość nieprzebrane zasoby danych, z których można korzystać dowolnie dla wzbogacenia treści podawanych w trakcie kursu. Oczywiście trzeba umieć dokonać odpowiedniego wyboru tychże treści.
Internet ma wiele zalet, które są ważne dla wszystkich jej użytkowników bez względu na wiek, ale niestety ma także wady. Szczególnie ważny jest jej wpływ na dzieci. Korzystne oddziaływanie techniki wirtualnej rzeczywistości polega na koncentrowaniu się na silnych bodźcach (różnego rodzaju gry online, np. strategiczne czy edukacyjne), dostarcza również doświadczeń wyobrażeniowych, pozwalających na gromadzenie i przyswajanie wiadomości, rozwija bogatą wyobraźnię twórczą, pozwala snuć przypuszczenia i przewidywania, inspiruje marzenia i rozwija fantazję dziecka oraz twórcze myślenie. Kształtuje tez pamięć wzrokową i słuchową oraz dostarcza przeżyć estetycznych. Rozwija wszystkie składniki osobowości dziecka: temperament, emocje, zainteresowania, postawy, obraz samego siebie i świata.
Negatywne cechy wirtualnej rzeczywistości związane są ze zbyt intensywną interakcją użytkownika ze światem urojonym, utożsamianie się z nim, co prowadzi do wyobcowania
ze środowiska rzeczywistego. Młody człowiek może zatracić umiejętność komunikowania się w grupach społecznych, np. w rodzinie. Dziecko staje się mało wrażliwe i uczuciowe. Można zaobserwować spadek zainteresowania nauką szkolną, trudności w koncentrowaniu uwagi, utratę inicjatywy, przytępienie wyobraźni oraz zachowań estetycznych.
W pogoni za własnym rozwojem intelektualnym, karierą i wobec powszechnej rywalizacji w pracy, ludzie z braku czasu redukują sferę emocjonalno-uczuciową. Świadomi swych emocjonalnych deficytów dorośli uciekają w świat gier internetowych, flirtów, serwisów randkowych, blogów, manifestując w ten sposób tęsknotę za uczuciami.
Internet odgrywa bardzo dużą rolę w każdej dziedzinie życia, także w edukacji. Jest uważany za wielki multimedialny podręcznik. Pozwala odkrywać nowe informacje, poznawać inne kultury, poglądy innych ludzi i ich samych. Umożliwia kształcenie na odległość, co ma szczególne znaczenie w przypadku osób niepełnosprawnych. Niestety niesie on także wiele zagrożeń szczególnie dla jego młodych użytkowników. Serfując po stronach internetowych można znaleźć dosłownie wszystko, a więc także informacje uważane za szkodliwe i niedopuszczalne dla młodego człowieka. Takim przykładem mogą być jakże często spotykane treści pornograficzne, informacje o dystrybucji narkotyków. Dziecko może natrafić na nie przypadkowo, szukając informacji np. o zwierzętach pod hasłem „kotki”. Pogłębianie się uzależnienia od Internetu doprowadza do powstawania takich schorzeń jak: depresja, fobie społeczne (lęk przed kontaktami z innymi ludźmi), wady wzroku i postawy, bezsenność, nerwica i wiele innych.
Czy Internet jako narzędzie kultury masowej jest pomocą czy przeszkodą? Trudno odpowiedzieć na to pytanie, gdyż Internet ma zarówno zalety jak i wady. Myślę, że jeśli użytkownik mądrze korzysta z jego zasobów, to okaże się dla niego ogromną pomocą.



1. W. Sołecki: The concekp of the WWW supported scientific information exchange, [w:] M. Bazewicz (red.) Information Systems Architecture and technology, Wrocław 1996.

Wyświetleń: 1935