Katalog Barbara Bolewicz, 2010-09-03 Wrocław Wychowanie fizyczne, Prezentacje "Lepiej rozumieć swoje dziecko" - wywiadówka dla rodzicówPodczas drugiej wywiadówki w pierwszej klasie gimnazjum przygotowałam prezentację multimedialną, która miała na celu przybliżyć rodzicom sekrety wieku dorastania w aspekcie fizycznym, psychicznym jak i społecznym. Prezentację zatytułowałam "Lepiej rozumieć swoje dziecko". Rodzice poznali przyczyny niezrozumiałych zachowań swoich pociech, a także zasady, które powinny być stosowane w relacji rodzic - dziecko. Z racji swojego zawodu - nauczyciela wychowania fizycznego, zwróciłam uwagę na dobroczynny wpływ ruchu na organizm młodego człowieka. Slajdy zawierały następujące treści: Wiek dorastania - rozpad poprzedniego bezpiecznego i przyjaznego świata dzieciństwa (niepokój, zwątpienie) 11-12 r.ż. – 18 -19 r.ż. 11 – 15 r.ż. - średni wiek szkolny - dojrzewanie biologiczne - rozwój fizyczny - rozwój psychiczny - rozwój społeczny Dojrzewanie biologiczne - dojrzewanie płciowe – zdolność do dawania nowego życia - rozwój tkanki mięśniowej - niezrównoważenie emocjonalne (nadmierna pobudliwość) – wewnętrzny konflikt pomiędzy byciem dorosłym i samodzielnym a pragnieniem zachowania przywilejów dziecka Niezrównoważenie emocjonalne (nadmierna pobudliwość) Cechy dorastających: - drażliwość - niepokój ruchowy - zmienność motywacji - rozważanie, ocenianie i selekcjonowanie krytyki Dziewczęta : zmienność nastrojów, zły humor, nadąsanie, płaczliwość Chłopcy : agresywność, wybuchowość Rozwój fizyczny Skok pokwitaniowy - chłopcy (12,5-15 r.ż.) - przyrost wysokości 10 – 30 cm, ciężar ciała 7 – 30 kg - dziewczęta (10,5 – 13 r.ż.) - 8- 24 cm, ciężar ciała – 5 - 25 kg - rozwój układu kostno – ruchowego (kości, mięśnie – siła mięśniowa) - rozwój układu naczyniowego – (serce, narządy jamy brzusznej, narządy rozrodcze) - zmiany w wyglądzie twarzy – wysunięcie ku przodowi części twarzowej czaszki, chłopcy – zarost i rozrost krtani (obniżenie kości gnykowej) - mutacja Rozwój fizyczny dziewcząt a codzienność - rola rodzica (traktowanie zmian jako normalną kolej rzeczy np. menstruacja) Powody do zmartwień: - powiększenie obwodów ciała - trądzik młodzieńczy - zwiększona potliwość skóry zachowania : - radość połączona ze skrępowaniem - brak akceptacji własnego wizerunku (może wystąpić „infantylizm” lub kompleks Diany). Infantylizm Dotyczy głównie dziewcząt: - ubieranie się w dziecięce sukienki - zasypianie z lalką lub z misiem - przymilanie się, pieszczotliwość Kompleks Diany Niechęć do bycia kobietą (do trudów z tym związanych) - ubieranie się jak chłopiec - preferowanie chłopięcych zabaw Jestem kobietą... Powody do radości: Kompleks Diany znika, kiedy dziewczęta odczuwają swój wpływ na zachowanie się chłopców: - zainteresowanie własną urodą, fryzurą i strojami Rodzicu: subtelnie kieruj gustem dziecka (nie należy wyśmiewać, dowcipkować, rozpaczać) Rozwój fizyczny chłopców a codzienność Powody do zmartwień: - trądzik młodzieńczy - załamujący się głos - potliwość skóry - niezręczność ruchowa (zaburzenie statyki ciała – przesunięcie środka ciężkości) Powody do radości: - zwiększenie siły mięśni i ogólnej prężności fizycznej Czynniki hamujące rozwój dziecka - złe odżywianie - choroby - papierosy, alkohol i inne środki odurzające - stresy emocjonalne „Lepszy obiad z ziół tam, gdzie jest miłość, niż gdzie tuczony wół, a z nim nienawiść” Tempo rozwoju fizycznego Rozpiętość granic – 5 lat (chłopcy zaczynają dojrzewać 2 lata później) Wcześnie dojrzewające dziewczyny: - niechęć, pochylona postawa ciała (skrępowanie kobiecą sylwetką ciała), unikanie odpowiedzi przy tablicy, wspólnych zabaw - kłopotliwe docinki ze strony chłopców („mamuśka”, „proszę pani”) - w buncie mogą sięgnąć po alkohol czy narkotyki - przyspieszone dojrzewanie nie współgra z możliwościami intelektualnymi (błąd popełniany przez rodziców i nauczycieli) - lub zadowolenie z przewagi nad koleżankami (atmosfera niezdrowej sensacji; przedwczesna aktywność seksualna) Tempo rozwoju fizycznego Wcześnie dojrzewający chłopcy: - akceptacja samego siebie - pewność siebie - aktywność - przewaga nad mniej dojrzałymi rówieśnikami - akceptacja ze strony rodziców Tempo rozwoju fizycznego Późno dojrzewające dziewczyny - drobne o dziecięcej sylwetce i ruchach - lubiane, przygarniane do grup rówieśniczych (jednak nie do wszystkich tajemnic dopuszczane) - bywają pupilkami rodziców i nauczycieli - przy rozsądnym postępowaniu wychowawczym mogą uniknąć poczucia mniejszej wartości i wyrobić w sobie wyższą samoocenę Tempo rozwoju fizycznego Późno dojrzewający chłopcy - mocny niepokój, niewiara w siebie, poczucie osamotnienia - bolesne przeżycia (niedorównywanie kolegom w próbach siły i sprawności fizycznej) - nadrabiają braki w inny sposób (np. bardzo dobre wyniki w nauce, odgrywanie roli maskotki czy błazna, chodzenie na siłownię – mniej cierpliwi sięgają po anaboliki, dokonywanie czynów chuligańskich) - wykazują silniejszą potrzebę więzów społecznych oraz większą agresywność w zachowaniu Postawa rodziców i wychowawców wobec chłopców o opóźnionym dojrzewaniu Tempo dorastania jest bardzo zróżnicowane, a wartość człowieka zależy od jego umysłu i charakteru. Natomiast na wyższy wzrost, większą siłę mięśni i zmianę głosu trzeba po prostu spokojnie poczekać. Rozwój umysłowy Spostrzeganie, uwaga i pamięć jako podstawa życia psychicznego. - dynamiczny rozwój pamięci bezpośredniej i trwałej - u większości dynamiczny rozwój myślenia abstrakcyjnego (in. formalnego) prowadzi do wzrostu refleksyjności i krytycyzmu, do metaforycznego i satyrycznego ujmowania zdarzeń, do uniezależniania się od sądów innych ludzi i formułowania własnych ocen; wzrasta spostrzegawczość – młodzież zaczyna dostrzegać różne wady i słabości dorosłych; rodzice (głównie ojcowie gdyż wobec matek młodzież cechuje pewna ciepła pobłażliwość) podlegają krytycznej ocenie w tym większym stopniu im bardziej zależy im na ich doskonałości - rozwój wyobraźni (przejawia się np. w ubiorze, fryzurze, jedzeniu itp.) - rozwój twórczości (wiersze, opowiadania, dramaty, listy, pamiętniki, teksty piosenek, utwory plastyczne, dziennikarska twórczość, np. gazetka szkolna) - uzewnętrznienie siebie, swoich pragnień, radości czy niepokojów) - pasje czytelnicze ustępują obecnie wpływom środków masowego przekazu (telewizja, internet); odpada więc tradycyjne źródło poszerzania horyzontów intelektualnych oraz wzbogacania uczuć (zagrożona wydaje się zdolność do refleksji) Poprawa życia psychicznego – rola rodziny W rodzinie powinna rozstrzygać się moralna wartość społecznej dojrzałości: 1. Rodzaj wartości, do których dąży młodzież 2. Poczucie sensu wspólnie podejmowanych działań 3. Spontaniczna potrzeba uczestniczenia w przeżyciach drugiego człowieka. Rozwój emocjonalny Zachowanie młodzieży w grupie: - pobudzenie emocjonalne (hałaśliwość, krzyki,, popychanie się) Zachowanie młodzieży w domu: - mówienie podniesionym głosem, trzaskanie drzwiami 1. Labilność emocji (chwiejność) – z żywiołowej radości młody człowiek pogrąża się w smutku 2. Ukrywanie emocji (potrzeba intymności i oznaka buntu przeciw wtrącaniu się dorosłych) 3. Występowanie nastrojów (szczególnie dziewczęta) 4. Uczucia przeciwstawne (ambiwalentne) – miłość i nienawiść, radość i smutek (zagubienie i niepewność siebie) 5. Rozwój uczuć społecznych - paczki, grupy, związki przyjaźni (pozytywny wpływ na osobowość – źródło otuchy, radości i wspólnych działań lub destruktywny (w przypadku zaniedbywania przez rodziców) w grupach dewiacyjnych) Dodatnie uczucia społeczne: radość, spontaniczność, współczucie, przyjaźń, lojalność Ujemne uczucia społeczne: lęk, gniew, wstyd, zazdrość, nienawiść Poszukiwanie własnej tożsamości Chaotycznie, metodą prób i błędów..... Dziewczęta często: - piszą listy, wiersze, pamiętniki (poprzez ujęcie w słowa poznają własne nastroje i pragnienia) Chłopcy mniej lub bardziej skrycie: - dotykają swoich mięśni - porównują swoje wymiary - wypróbowują swoją sprawność w nie zawsze pożądanych przez dorosłych czynnościach w celu przyciągnięcia ku nim uwagi Intensywne eksperymentowanie ze sobą i z innymi Poszukiwanie celów i ich odrzucanie Potrzeba bycia sobą miesza się z uleganiem innym Potrzeba autorytetu miesza się z jego odrzuceniem Rozwój tożsamości Poszukiwanie sensu własnego istnienia i swojej roli w życiu 1. Ciągłość istnienia, sprawdzanie niezawodności miłości rodziców (pyt.”Czy mnie kochacie?”) 2. Zmienianie siebie (ubiór, pismo, poruszanie się, fryzura, nawet zmiana imienia) 3. Sprawdzanie siebie (np. niebezpieczne zakłady – zjedzenie 30 pączków, wyskoczenie z okna z 2 piętra, przejście po przęsłach mostu itp.) Rozwój tożsamości c.d. Okres dorastania = kryzys tożsamości Młody człowiek musi scalić całą dotychczasową wiedzę o sobie, zawartą w pełnionych przez niego rolach (syna czy córki, ucznia, kolegi, sportowca itd.) i uzyskać integrację swojej przeszłości z teraźniejszością i koncepcją przyszłości Problemowe zachowania młodzieży 1. wrażliwość wychowawcza (bezczynność), np. godzinami spoglądanie przez okno 2. wpływowość (przynależność do różnych subkultur młodzieżowych) 3. przesadne „bycie prymusem”- wpływ na układ nerwowy 4. „bycie maskotką” - osoby są otoczone ludźmi, ale nie są traktowane serio. 5. „bycie błaznem” - wewnętrznie rozżaleni i depresyjni 6. zachowania typu uleganie – brak własnej inicjatywy 7. pedantyzm – nadmierna drobiazgowość, „szukanie dziury w całym” Autodestrukcyjne zachowania młodzieży 1. palenie papierosów 2. picie alkoholu 3. używanie środków odurzających Niszczą osobowość, zdrowie a nieraz i życie Rozwój motywacji Dorastający zaczyna sam decydować - stawia odległe cele, a podporządkowane im działania są zorganizowane i planowe Ale Często przeszkadza chwiejność uczuciowa i ogólne niezrównoważenie (tzw. słomiany zapał) Zakres motywacji poszerza się wskutek wchodzenia w nowe środowisko społeczne. Młodzi miotają się między możliwymi wyborami – podejmowania decyzji trzeba uczyć! motywacje 1.romantyzm - młodzież pragnie doznań pełnych piękna, poszukuje wzruszeń 2. ryzyko i tajemniczość – młodzież nie przejdzie obojętnie obok jaskini, skały; wskoczy do wody nie zbadawszy gruntu itp. 3. negatywizm (przekora) – upór, nieposłuszeństwo czy arogancja (związany z poszukiwaniem własnej tożsamości) 4. potrzeba czynu (wyczyn dla wyczynu, dla popisu) – rozładowanie napięcia emocjonalnego przez dostarczenie silnych wrażeń Potrzeba czynu sport i rekreacja!!!- systematyczny trening - zaspokaja potrzebę czynu - rozładowuje napięcie emocjonalne - uczy odwagi, reakcji na stres, dyscypliny, punktualności, zaradności, umiejętnego podejmowania decyzji, organizacji dnia, odpowiedzialności za własne działania - stwarza sytuacje wysiłku, dążenia do celu, pokonywania zmęczenia, współdziałania, udzielania pomocy a nieraz rezygnacji na rzecz drugiej osoby - wpływa na wzrost poczucia własnej wartości - uczy zasad fair play - zapobiega i koryguje wady postawy Aktywność fizyczna - podnosi kondycję najważniejszego organu – serca (większa objętość i wydolność) - reguluje procesy metaboliczne (kontroluje tendencje do nadwagi i koryguje błędy żywieniowe) - zwiększa siłę i masę mięśni, co stymuluje wzmocnienie psychiczne i wspomaga sprawność intelektualną - eliminuje nałogi (zdrowy styl życia kontra nałogi, które stają się dowodem słabości a nawet zacofania) - poprawia system obronny – wzrasta odporność na zachorowania - zapobiega chorobom, ważny środek rehabilitacji i przywracania zdrowia Aktywność fizyczna jako wypoczynek czynny Korzystny wpływ na organizm – ćwiczenia o charakterze wytrzymałościowym - biegi - pływanie - jazda na rowerze - jazda na łyżwach, nartach, snowboardzie - gra w tenisa, ringo - gry zespołowe (siatkówka, koszykówka, p. ręczna, p. nożna) - trening aerobowy w fitness clubie Efekty systematycznego treningu – umiarkowanego, odpowiednio dozowanego - prosta, szczupła sylwetka - energiczny, sprężysty chód - brak objawów zmęczenia przy pracy fizycznej - lepsze samopoczucie w dniach, w których inni czują się gorzej - prawidłowe funkcjonowanie układu: ruchowego, oddechowego, nerwowego, krwionośnego i pokarmowego Aktywność ruchowa Ruch jest w stanie zastąpić prawie każdy lek, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią ruchu. Zasada akceptacji Dorastający ma prawo do własnego życia. Nie jest projekcją naszych marzeń, nie musi więc swoim życiem spełniać naszych oczekiwań. Pozwólmy mu na odmienne, niż mieliśmy, zamierzenia i plany, na inną wizję osobistego szczęścia Zasada wiarygodności Zachowania rodziców wobec dorastających powinny być wiarygodne. Nie należy inaczej postępować niż się mówi, co innego mówić poza plecami, co innego w oczy, a co innego gestami i uczuciami. Przejawy niewiarygodności nie tylko obniżają autorytet rodziców, ale podważają ich wartość jako ludzi. Zasada poszanowania intymności Młodzież ma prawo do własnej intymności, której strzeże z całą mocą. Uszanować należy tajemnicę ich kieszeni, szuflad i korespondencji. Zasada równych zobowiązań Dotyczy dzieci jak i rodziców. Jeżeli dorastający podjął się wykonania czegokolwiek należy to do końca wyegzekwować Zasada stabilności Rodzice powinni przestrzegać stabilności życia rodzinnego, uporządkować czynności i czas. Poczucie pewności dotyczące tego, co jest dobre, a co złe, daje młodemu człowiekowi wewnętrzną siłę dla trudnych wyborów Zasada prośby Polecenia kierowane do młodzieży powinny być formułowane w postaci konkretnych próśb, wypowiedzianych głosem spokojnym, ale stanowczym. Bezosobowe mówienie „należy zrobić” lub wydawanie rozkazów jest mało skuteczne. Zasada konsekwencji Dorastający musi wiedzieć, czego oczekiwać po takim, czy innym swoim postępowaniu, ale te same konsekwencje powinny w rodzinie obowiązywać również innych jej członków, także rodziców. Zasada otwartości na informację Rodzice mogą wiele nauczyć się od swoich dorastających dzieci. W razie wstępowania trudności należy poprosić syna czy córkę o radę i pomoc. W takiej doradczej roli młodzież czuje się ważna i odpowiedzialna Zasada humoru Narastające napięcie, atmosferę zdenerwowania w domu najłatwiej rozładować humorem. Wytwarza on dystans wobec problemów, dlatego należy go stosować w kontaktach z młodzieżą. Zasada współdecydowania Dorastający, stopniowo wciągany w problemy rodziny i jej zobowiązania, kłopoty materialne, kontakty przyjacielskie najczęściej zaczyna zabierać głos w sprawach dla rodziny istotnych, dyskutuje, doradza rodzicom. Dla pełnej realizacji zasady współdecydowania warto niekiedy zwołać naradę rodzinną. opracowała: mgr Barbara Bolewicz Wyświetleń: 2490
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |