Katalog

Renata Jarosławska, 2010-05-17
Stryjów

Ekologia, Program nauczania

PROGRAM EKOLOGICZNY: „MALI PRZYJACIELE PRZYRODY”.

- n +

PROGRAM EKOLOGICZNY


SZKOLNEGO
KLUBU MIŁOŚNIKÓW PRZYRODY


„MALI PRZYJACIELE PRZYRODY”

Nauczycielka kształcenia zintegrowanego

w Zespole Szkół w Orłowie Drewnianym



Renata Jarosławska
WSTĘP

W edukacji dzieci i młodzieży problemy z zakresu ekologii i ochrony środowiska są poruszane w trakcie realizacji materiału programowego. Narastające w szybkim tempie zagrożenia i postępująca degradacja środowiska naturalnego wymagają znacznie szerszego spojrzenia na ten problem. Fundamenty przyszłych działań, styl życia uczniów w czekającej ich przyszłości, kształtuje się już od najmłodszych lat szkolnych. Dzieci przejawiają w tym okresie dużą plastyczność umysłu i psychiki, wyrabiają się u nich pewne nawyki. Organizowany w tym okresie bezpośredni kontakt dziecka z naturą, rzetelne przekazywanie wiedzy na temat stanu naszego środowiska naturalnego oraz uświadamianie dzieciom zagrożeń jakie niesie ze sobą współczesna cywilizacja nabierają w tym okresie szczególnego znaczenia. Ochrona obecnych dóbr naszej Planety staje się sprawą wszystkich jej mieszkańców bez względu na wiek. Jest to jedna z najbardziej pilnych potrzeb obecnych czasów.
Kierując się powyższymi przemyśleniami postanowiłam założyć w naszej szkole Szkolny Klub Miłośników Przyrody „MALI PRZYJACIELE PRZYRODY”, który realizując program przybliży swoim członkom oraz pozostałym uczniom szkoły tak istotny problem jakim jest ochrona środowiska naturalnego.
Program Szkolnego Klubu Miłośników Przyrody „MALI PRZYJACIELE PRZYRODY ” jest przeznaczony do realizacji na I etapie kształcenia, w klasach I-III szkoły podstawowej. Proponowana tematyka programu stanowi uzupełnienie i rozszerzenie treści z zakresu edukacji ekologicznej w klasach
I-III. Ukazuje propozycje ekologicznych działań indywidualnych i zespołowych; wspólnych z rodzicami działań w domu, szkole i najbliższym otoczeniu oraz współpracy międzyklasowej na różnych poziomach.

Program zawiera: cele edukacyjne kształcenia i wychowania, treści programowe, procedury osiągania celów, propozycje założonych osiągnięć ucznia i metody ich oceny. Jest programem otwartym, możliwym do realizacji bez względu na czas rozpoczęcia uczestnictwa w nim.


CELE EDUKACYJNE
KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA EKOLOGICZNEGO


Nadrzędnym celem programu Szkolnego Klubu Miłośników Przyrody „Mali przyjaciele przyrody” jest działanie zmierzające do wyzwolenia u dzieci aktywnej postawy wobec najbliższego środowiska. Postawy, która przełoży się
z czasem szerszym spojrzeniem na problemy natury ekologicznej całej Planety. Należy uwrażliwić uczniów na piękno przyrody, na znaczenie czystego środowiska dla ich zdrowia oraz uzmysłowić im, iż sami mogą przyczynić się do zmniejszenia dewastacji środowiska.

Mam nadzieję, iż zasieję w każdym z nich ziarno troski o dobro naturalne obecnych
i przyszłych pokoleń.

CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU

1. Uczeń powinien zdobyć wiadomości dotyczące:
- walorów przyrodniczych najbliższego środowiska
- wpływu codziennych czynności i zachowań na stan środowiska
- racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi w gospodarstwie domowym i najbliższym otoczeniu
- stosowania w codziennym życiu zdobytej wiedzy ekologicznej.

2. Uczeń powinien opanować umiejętności dotyczące:
- planowania działań na rzecz ochrony środowiska w najbliższym otoczeniu
- obserwowania środowiska przyrodniczego
- poznania współczesnych zagrożeń dla środowiska
- korzystania z materiałów edukacyjnych i docierania do innych źródeł informacji
- wykonywania gazetek, plakatów, albumów oraz prostych prac badawczych.

3. Kształtowanie postawy i przekonania dotyczące:
- poczucia własnej wartości i własnych możliwości
- czynnego i aktywnego uczestnictwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska
- poczucia współodpowiedzialności za najbliższe środowisko
- propagowania wiedzy i postaw ekologicznych w społeczeństwie
- dbałości o czystość środowiska i swojego najbliższego otoczenia
- czynnego i świadomego korzystania z dóbr natury
- szacunku do przyrody
- wrażliwości na problemy środowiska.

TREŚCI PROGRAMOWE

Treści edukacyjne i działania ekologiczne zostały podzielone na sześć bloków tematycznych:

I. Moje najbliższe środowisko – miejsce życia roślin, zwierząt i człowieka.
1. Warunki życia ludności w naszej okolicy.
2. Fauna i flora najbliższego środowiska.
3. Walory przyrodnicze najbliższego środowiska.
4. Życie w lesie, w wodzie, w ogrodzie - obserwacja środowiska w różnych porach roku. Wykorzystanie dostępnych przyrządów.
5. Wypalanie traw – bezmyślność człowieka.

II. Energia.
1. Energia – jej rodzaje, źródła i zastosowanie.
2. Energia w gospodarstwie domowym.
3. Akcja propagandowa na rzecz poszanowania energii w domu i w szkole.

III. Woda – źródło życia.
1. Znaczenie wody w przyrodzie, życiu człowieka i zwierząt.
2. Sposoby racjonalnego gospodarowania wodą w domu i w szkole.
3. Przyczyny i rodzaje zanieczyszczeń wody.
4. Podejmowanie działań na rzecz ochrony wody.

IV. Zdrowy i ekologiczny tryb życia.
1. Produkcja żywności – rolnictwo ekologiczne i konwencjonalne.
2. Zdrowa żywność. Wykaz produktów ze znakiem ekologicznym.
3. Wpływ odżywiania na nasze zdrowie.
4. Różne formy spędzania wolnego czasu: zabawy na świeżym powietrzu, spacery.

V. Odpady.
1. Czy śmieci to problem? Rodzaje odpadów w najbliższym środowisku.
2. Co dzieje się z odpadami?
3. Korzyści z odzysku. Wykorzystanie surowców wtórnych.
4. Co ja mogę dać środowisku? Nawyki estetyczne (kultura osobista).

VI. Ochrona przyrody.
1. Formy ochrony przyrody w Polsce.
2. Skierbieszowski Park Krajobrazowy.
3. Instytucje zajmujące się ochroną przyrody.
4. Działania na rzecz ochrony środowiska w miejscu zamieszkania i nauki.

Treści zawarte w programie zostały tak dobrane, aby zawsze były ciekawe
i pobudzały dzieci do myślenia, obserwowania i działania. Mogą być realizowane w dowolnej kolejności i modyfikowane według potrzeb
i umiejętności uczniów.
Program ukierunkowany został na kształtowanie u najmłodszych świadomości, że każdy jest odpowiedzialny za obecny i przyszły stan środowiska albowiem jak powiedział L. Michnowski: ,,Potrzebą ludzką jest potrzeba życia w szerszym, twórczym sensie. Jest to potrzeba tworzenia przyszłym pokoleniom i Ziemi sensu trwałego rozwoju, a wraz z tym życia godnego i możliwie najdłuższego".



PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA


Przewidywane osiągnięcia ucznia po zrealizowaniu programu:

Uczeń zna:
• rodzaje i źródła energii
• rodzaje odbiorników energii w domu
• rolę wody w przyrodzie i gospodarce człowieka
• rodzaje oraz przyczyny zanieczyszczeń wody
• sposoby oczyszczania wody (oczyszczalnie ścieków)
• ekologiczne oznakowania towarów
• terminy: żywność ekologiczna, konwencjonalna, konsument
• zioła stosowane w medycynie i kuchni
• pojęcie odpady
• rodzaje i źródła odpadów
• terminy: krajobraz naturalny i przekształcony przez człowieka
• zasady zachowania się w bezpośrednim kontakcie z przyrodą.

Uczeń rozumie:
• termin ,,ekologiczny styl życia"
• konieczność podejmowania działań na rzecz ochrony środowiska w swoim otoczeniu
• konieczność racjonalnego gospodarowania energią w domu i w szkole
• potrzebę oszczędzania energii
• rolę człowieka w gospodarowaniu zasobami wody
• na czym polega obieg wody w przyrodzie
• potrzebę funkcjonowania oczyszczalni ścieków
• zależności między stanem środowiska, jakością żywności i zdrowiem człowieka
• wpływ rolnictwa na degradację środowiska
• na czym polegają tzw. ekologiczne zakupy
• pojęcie recykling
• znaczenie kompostowania odpadów w gospodarstwie domowym
• potrzebę ochrony środowiska.

Uczeń potrafi:
• korzystać z materiałów edukacyjnych i innych źródeł w dziedzinie ochrony środowiska
• integrować się w zespole
• zachować się proekologicznie w życiu codziennym
• racjonalnie gospodarować wodą, energią elektryczną w domu, w szkole
• zaproponować działania zmierzające do oszczędzania energii i wody
• określić źródła zanieczyszczeń wody
• dokonywać świadomego wyboru między żywnością produkowaną metodami ekologicznymi i tradycyjnymi
• wymienić zagrożenia dla środowiska wynikające z produkcji żywności
• dokonywać świadomych, właściwych wyborów w sklepie
• uzasadnić konieczność stosowania środków ulegających biodegradacji
• segregować odpady i przedstawić korzyści wynikające z ich segregacji
• lokalizować dzikie wysypiska
• wymienić czynniki zagrażające najbliższemu środowisku
• ocenić stan najbliższego środowiska
• wyrażać swoje myśli i uczucia w formie werbalnej, plastycznej
• obserwować przyrodę za pomocą dostępnych przyrządów.

PROCEDURY OSIĄGANIA ZAMIERZONYCH
CELÓW

Program ekologiczny, który opracowałam przejawia w sobie szereg zamierzeń, które sprowadzają się do rozbudzenia wśród uczniów świadomej postawy młodego ekologa, a następnie postawy młodego aktywnego ekologa. Aby osiągnąć zamierzone cele będę starała się jak najczęściej organizować dzieciom bezpośredni kontakt z przyrodą, zachęcać do bezpośredniej obserwacji stanu naturalnego środowiska. Mam zamiar zorganizować spotkanie z ludźmi, którzy na co dzień zajmują się sprawami związanymi ze środowiskiem naturalnym. Mam nadzieje iż pomocne w osiągnięciu moich celów będą inscenizacje, pogadanki, konkursy, pokazy jakie pragnę zaprezentować. Nie mniej jednak najważniejszą częścią powodzenia mojego planu działania jest aktywna praca uczniów, włączanie dzieci i niekiedy rodziców do praktycznego działania i stosowania zdobytej wiedzy w praktyce. Mam nadzieje, że praca ta przyniesie oczekiwane efekty.


PROPONOWANE FORMY I METODY PRACY

1. Metody czynnościowe
2. Praca w grupach
3. Spotkania, pogadanki, prelekcje
4. Spacery, zajęcia terenowe, wycieczki,
5. Obserwacje spontaniczne i kierowane,
6. Gazetki tematyczne, wystawy
7. Inscenizacje
8. Metody audiowizualne
9. Metody poszukujące (gromadzenie informacji o tematyce ekologicznej)
10. Organizacja konkursów ekologicznych i innych czynności motywujących do działań proekologicznych.


Program ekologiczny obejmuje uczniów klas I III szkoły podstawowej
oraz ich rodziców (współpraca przy realizacji niektórych działań). Szkolny Klub Miłośników Przyrody „Mali przyjaciele przyrody” prowadzić będzie swoją działalność przez cały rok szkolny. Młodzi ekolodzy będą czujnie obserwować i chronić naturalne środowisko przyrodnicze. Co miesiąc odbywać się będą co najmniej dwa spotkania ekologów. Oprócz tego, Klub bez przerwy jest otwarty na wszelkie propozycje płynące od uczniów dotyczące ochrony naszego środowiska. Zadania programowe w dużej mierze realizowane będą w formie czynnościowej tj. poprzez konkretne działania.



PROPOZYCJA METOD OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć ucznia ma wskazywać na przyrost umiejętności, wiadomości i pozytywnej zmianie w postawie.
Przy ocenianiu uczniów należy brać pod uwagę: aktywność, indywidualność, oryginalność, umiejętność pracy w grupie, umiejętność komunikowania się, wkład pracy w zadania zespołowe. Ocena ucznia ma odzwierciedlać ocenę zachowania ze względu na wychowawczy charakter programu.

OCENA WZOROWA –otrzyma uczeń, który obserwuje i bada najbliższe otoczenie, systematycznie wzrasta jego świadomość ekologiczna, aktywnie działa na rzecz środowiska, jest wzorem prawidłowych zachowań proekologicznych, potrafi twórczo rozwiązywać problemy ekologiczne najbliższego środowiska, służy pomocą kolegom, nauczycielom. Jest inicjatorem akcji ekologicznych trwałych w skutkach.

OCENA DOBRA – dla ucznia, który obserwuje i bada najbliższe otoczenie, chętnie organizuje i bierze udział
w działaniach ekologicznych organizowanych szkole i na rzecz środowiska, potrafi wskazać sposoby poprawy stanu najbliższego środowiska, dba o estetykę i stan najbliższego otoczenia.

OCENA POPRAWNA –uczeń obserwuje i bada najbliższe otoczenie, rozumie znaczenie prawidłowych zachowań na rzecz środowiska, poprawnie zachowuje się na terenie szkoły i środowiska.

EWALUACJA

Użyteczność – czy wyposaża ucznia w wiadomości i umiejętności przydatne w życiu
Integracja - czy zagadnienia są interdyscyplinarne.
Ciekawość – czy wyzwala spontaniczną aktywność uczniów, dociekliwość, rozwija zainteresowania.
Co utrudnia i co ułatwia jego realizację.
Czy stosowane metody i techniki są skuteczne.
Pomiary ewaluacji związane ze zdobyciem wiedzy można przeprowadzić w sposób jakościowy i ilościowy, określając stan początkowy i końcowy.
Biorąc pod uwagę ideę tego programu, mówiąc o traktowaniu wychowanka podmiotowo, uznając jego wolność i drogę wyboru, musimy pamiętać, że rezultaty są możliwe, ale niepewne. Podczas realizacji programu ważne jest kształtowanie pozytywnych postaw lub zmianę negatywnych na pozytywne, a ich utrwalenie można przyjąć za jedną z form procesu wychowania. W takiej sytuacji możemy mówić o końcowej ocenie postaw.
Przez cały czas należy dokonywać analizy, czy podjęte działania nastawione na tworzenie pewnych modeli zachowań na wycieczkach, podczas badań terenowych są przenoszone do szkoły, czy na lekcje.
Podstawą sukcesu jest intensywna praca uczniów i nauczyciela w środowisku i na rzecz środowiska.

LITERATURA
1.Barmier M. Atlas wielkich zagrożeń, ekologia, środowisko, przyroda, Warszawa 1995r.
2. Cichy D. Szkoła ekologiczna- funkcjonowanie i perspektywy, Krosno 1996r.


Wyświetleń: 2465


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.