Katalog Teresa Lorenc Edukacja europejska, Scenariusze Bożonarodzeniowa podróż po państwach Unii EuropejskiejScenariusz bożonarodzeniowej podróży po państwach unii europejskiejScenografia:Duży stół bożonarodzeniowy przykryty białym obrusem. Na nim potrawy, które spotykamy w Europie w czasie świąt. Uczniowie siedzą przy stole w strojach ludowych charakterystycznych dla danego państwa. Dekoracja pomieszczenia wprowadza w świąteczny nastrój. W dniu dzisiejszym pragniemy Państwa wprowadzić w przedświąteczny nastrój. Święta Bożego Narodzenia najczęściej spędzamy w gronie rodzinnym, w gronie najbliższych. Przygotowujemy prezenty, ubieramy choinkę, zastawiamy stół postnymi, wigilijnymi potrawami, śpiewamy kolędy. Pierwszą wzmiankę o Bożym Narodzeniu znaleziono w rzymskim kalendarzu z roku 354. Z tego okresu pochodzi Dzieciątko Jezus jako niemowlę owinięte w pieluszki z aureolą wokół głowy. Obok narodzonego Dzieciątka znajduje się Matka Boska, św. Józef, wół i osiołek. W wielu krajach święta Bożego Narodzenia są jednym z ważniejszych wydarzeń roku - czasem niepowtarzalnym, pełnym radości i szczodrości, niosącym ciszę i skupienie. Nigdzie obyczaje świąteczne nie są szablonem, wszędzie są odrębne, bogate w tradycje i zwyczaje. ZAPRASZAMY W BOŻONARODZENIOWĄ PODRÓŻ PO PAŃSTWACH UNII EUROPEJSKIEJ Dzień poprzedzający święta Bożego Narodzenia to Wigilia. Tradycja uroczystej wieczerzy jest mocno zakorzeniona w polskich domach. Istotnym elementem jest zachowanie postu. Pod białym obrusem kładzie się kilka kłosów siana (symbolika szopki betlejemskiej). Do stołu zasiada się po ukazaniu pierwszej gwiazdy na niebie. Na stół wigilijny podajemy najczęściej zupę rybną czy migdałową, barszcz, potem grzyby z kapustą, ryby gotowane lub pieczone (najczęściej karp w szarym sosie), kluski z makiem, kompot z suszonych owoców. Na ogół przygotowuje się 7, 9 względnie 12 potraw. Tradycją jest pozostawienie przy stole wolnego miejsca dla niespodziewanego gościa. Wiersz "Przy wigilijnym stole" Że, jako mówi nam wszystkim Dawne, odwieczne orędzie, Z pierwszą na niebie gwiazdą Bóg w naszym domu zasiędzie. Sercem go przyjąć gorącym, Na sciezaj otworzyć wrota- Oto co czynić wam każe Miłość, największa cnota. Jan Kasprowicz Kolęda "Bóg się rodzi" A jak stół wigilijny wygląda w innych państwach? Holandia W Holandii nie ma wieczerzy wigilijnej, ani postu, nie ma specjalnych potraw świątecznych czy wypieków. W przedświąteczne dni Holendrzy piszą i wysyłają kartki z życzeniami. Każda rodzina z okazji świąt Bożego Narodzenia wysyła około 30 do 50 kartek, a te, które dostaje wywiesza w oknach bądź ustawia się na komodach. Irlandia Tradycją jest przygotowanie świątecznych wypieków, puddingu oraz mięsa zapiekanego w cieście- mince pie. Do świątecznego stołu zasiada się już o trzeciej po południu. Na pewno znajdą się na nim: wędzony łosoś z chlebem sodowym, sałatka z krewetek i inne dania z ryb. Post kończy się przed północą. Najpopularniejszą świąteczną potrawą jest gotowana wołowina. Główne potrawy świąteczne to indyk, szynka, sos borówkowy, chleb, parówki, ziemniaki i warzywa. Podaje się też krakersy. Po zapadnięciu zmroku zapala się wigilijne świece. Duże umieszcza się w lichtarzach przygotowanych z rzepy bądź w cebrzykach wypełnionych otrębami lub mąką, przyozdabia się je jemiołą. Pozostawia się je płonące przez całą noc, gasząc je dopiero przed pierwszą mszą. Jedną dużą świecę Mor na Nollag (wielka bożonarodzeniowa) czasem wystawia przed dom. Włochy We Włoszech tradycja bożonarodzeniowa nierozerwalnie jest związana z religią chrześcijańską. Przed Wigilią obowiązuje ścisły post, a święta rozpoczynają się 24 grudnia uroczystą wieczerzą. Tradycyjne potrawy to: ryby, sałatki, słodycze i owoce. Tego dnia nie jada się mięsa. Bożonarodzeniowe słodycze to głównie ciasteczka nadziewane figami i orzechami. Szwecja Na świątecznym stole nie może zabraknąć pierników domowego wypieku. Tradycyjną skandynawską potrawą wigilijną jest przede wszystkim ryż z migdałami, a najpopularniejszym symbolem świąt- prosiak. Święta rozpoczynają się 24 grudnia uroczystą kolacją wigilijną. Wigilia nie jest postna, a jej obfitość to nawiązanie do czasów pogańskich i składania darów pogańskim bożkom, a także zapalenie świec. Finlandia W państwie tym nie ma zwyczajów wigilijnych. Tradycyjnym fińskim napojem świątecznym jest grog- napój z czerwonego wina z ziołami, rodzynkami, migdałami. Święta rozpoczynają się 24 grudnia. Około szóstej rano rozpoczyna się msza ku czci narodzin Chrystusa. W kościołach przy każdej ławce płoną świeczki. Portugalia Na kolację wigilijną jada się tu wieprzowinę i frutti di mare, czyli owoce morza z nieodzownym dorszem. Do dorsza gotuje się kapustę, robi krokiety z ryb, na deser podaj się różne ciasta. Najbardziej typowe dania to m.in. - rabanadas - grzanki moczone w słodkim mleku i obsmażone - pasteis de doce de grao - ciasteczka z marmolady z grochu - bolo de manteiga- baba maślana - broas de mel - piernik - palitos de amendoa - słomki migdałowe Francja Uroczysta kolacja wigilijna to w Alzacji - pieczona gęś, w Burgundii - indyk, a w Paryżu - ostrygi. Tradycją wigilijną jest również wypiekanie trzynastu chlebów - symbolizujących dwunastu apostołów i Jezusa. Po uroczystej kolacji zostawia się na dworze płonące świeczki na wypadek gdyby przechodziła Matka Boska. Hiszpania W wigilijny wieczór przygotowuje się uroczystą kolację. Tradycyjnym ciastem jest keks, w którym zapieka się drobne niespodzianki np. monety. Kto na nie trafi, musi w następnym roku upiec takie ciasto. Wielka Brytania Nie obchodzi się na wyspach brytyjskich Wigilii, a świąteczny posiłek spożywa się 25 grudnia, około piątej po południu. Wtedy rodzina i przyjaciele siadają do stołu, na którym króluje indyk nadziewany kasztanami. Na deser podaje się Christmas Pudding i placek z bakaliami. O godzinie trzeciej, czyli dwie godziny wcześniej świąteczne orędzie wygłasza królowa. Austria W Wiedniu na wigilijnym stole króluje karp, w Karyntii- pieczona kaczka. Najpopularniejsze jest zwyczajne ciasto: z mleka, mąki, soli, masła i miodu. Ma ono przynieść zdrowie w następnym roku. Do świątecznych przysmaków należą pierniki, wino z korzeniami, gorące kasztany, pieczone migdały. W zachodniej Austrii potrawy wigilijne podaje się na zimno. Belgia Na bożonarodzeniowym stole w Belgii mogą się znaleźć zarówno ostrygi, homary, indyk, baba z kremem mokka. Jada się rodzaj kutii z pęczakiem. Głównym daniem jest dziczyzna w sosie śliwkowym. Belgowie nie jedzą ryb słodkowodnych, z wyjątkiem pstrągów. Dania Na duńskim stole musi znaleźć się pieczona kaczka - danie główne oraz ris rl' amande, czyli ryż z owocami i przyprawami. Do jednej z misek z tą potrawą wkłada się migdał, a ten, kto go znajdzie dostaje jeszcze jeden prezent. Niemcy Charakterystycznym przysmakiem, który pojawia się na niemieckich stołach podczas świąt Bożego Narodzenia jest bakaliowe ciasto stollen. Kształtem przypomina narodzone dzieciątko zawinięte w becik. Inne świąteczne potrawy to: miodowe pierniczki, kruche ciasteczka z bakaliami, pieczona gęś, kiełbaski z rusztu. Glukwein - wino podawane na ciepło, przyprawione cynamonem, goździkami, sokiem z cytryny. W niektórych regionach Niemiec pod talerze podkłada się monety, ma to przyczynić się do tego, aby przez cały rok w domu nie brakowało pieniędzy. Podczas kolacji świątecznej nie wstaje się od stołu, podobno nie wróży to szczęścia. Luksemburg Przysmakiem bożonarodzeniowego stołu (podobnie jak w Niemczech) jest bakaliowe ciasto stollen. Do tradycji należy również podanie buche de Noel (świąteczne lody). W pierwszy dzień świąt podaje się "czarny puding", pieczeń z zająca lub dziczyznę, czasem nawet indyka. Po obfitym posiłku jest czas na wspólny, rodzinny spacer. Grecja Najważniejszą potrawą na stole greckim jest christopsomo, czyli chleb Chrystusa: duży, okrągły chleb z orzechami, z odciskiem drewnianej pieczęci z symbolem religijnym. Tradycyjne potrawy świąteczne to pieczone jagnię, pieczony prosiak lub indyk nadziewany kasztanami i ryżem. Nie wyobrażamy sobie Wigilii bez łamania się opłatkiem. Najstarsza wzmianka źródłowa pochodzi z końca XVIII wieku. Dzisiaj jest to wyłącznie polski zwyczaj , którego najważniejszym przesłaniem jest pojednanie. Dzieląc się opłatkiem składamy sobie dobra wszelkiego, zapominamy o urazach, wybaczamy winy, składamy życzenia płynące ze szczerego serca. Wiersz "Życzenia w noc wigilijną" O Jezu... żeby tak w Noc Betlejemską cały świat się nad Tobą pochylił i żeby wszyscy zaniemówili w świętym zdumieniu i żeby jeden drugiemu spojrzał dziś w oczy inaczej żeby w pokoju tej nocy pobladły troski nasze i niepokoje zgasły by żaden człowiek nie był obcy żeby nie było samotnych by każdy z każdym dzielił się sercem jak wigilijnym opłatkiem z dobrymi łzami w oczach by krzywe stały się prostymi by ktoś przypomniał sobie nagle kolędę dawno zapomnianą by ktoś przebaczył -ktoś rozpłakał się nad winą darowaną By ktoś zamknięte drzwi otworzył by wszyscy byli dobrej woli a ponad światem pokój... -Pokój Boży. Magdalena Ponichter W wieczór wigilijny towarzyszy nam pięknie ubrane drzewko - choinka. Zwyczaj ten stał się powszechnym w mieszczańskich rodzinach niemieckich, tyrolskich i austriackich w XVIII wieku. Ponieważ igły choinki są zawsze zielone, w starożytności była ona symbolem życia. Wiersz "Choinka" Weszła z zapachem lasu do naszego pokoju - jeszcze śnią się jej krasnoludki jeszcze wilka boi. Kiedy światło zgaśnie - sfrunie gwiazdka, usiądzie na czubku zielonym. My powiesimy zabawki, łańcuchy, orzechy złocone bombki, czerwone jabłka - i pokój się rozjaśni. Mieczysława Buczkówna Piosenka angielska "Jingle Bells". Jingle Bells, jingle Bells Jingle all the way Oh, what fun it is to ride in a one horse open sleigh Dashing thro' the snow In a one - horse open sleigh O' er the fields we go Laughing all the way Bells on bob - tail ring Making spiryt bright What fun it is to ride and sing A sleighing song tonight. Oh! Holandia Przed domami Holendrów można zauważyć choinki bogato ozdobione sznurami lampek i świątecznie udekorowane okna. Szwecja Choinka, pasterka, poranna msza pierwszego dnia świąt nawiązuje do tradycji chrześcijańskiej. Świąteczne drzewko dekoruje się najczęściej kilka dni przed Wigilią, prawdziwymi świeczkami oraz zabawkami ze słomy i siana. Portugalia Powszechny jest tu obyczaj strojenia choinki zwanej "Arvore do Natal". Często jest to mała sosenka w północnej Portugalii, w regionach południowych każde drzewko popularne w okolicy. Tam gdzie o drzewko jest trudno robi się "arvore" z masy papierowej. W ulepiony z masy papierowej pień wkłada się gałązki kupione na targu. Zdobi się je kolorowymi ozdobami. Drzewko ustawia się w wiklinowy koszyku lub w wazonie n środku stołu. Obok obowiązkowo pojawiają się patery ze słodyczami, tace z kanapkami, kieliszki do wina i najlepszy serwis porcelanowy. Francja We Francji choinka zdobi mieszkanie tylko jeden dzień. Hiszpania Ważniejsza od choinki w Hiszpanii jest szopka. Najważniejsze znaczenie ma święto Trzech Króli. Wielka Brytania Brytyjczycy świąteczne przygotowania rozpoczynają w połowie listopada kupując prezenty swym najbliższym. W Londynie na Trafalgar Square, ludzie gromadzą się wokół wielkiej choinki, która od czasów II wojny światowej jest tradycyjnym darem Norwegów. W czasie świąt występują tam chóry z różnych stron świata, śpiewają kolędy. Grecja Grecką tradycja jest stawianie zamiast choinki przystrojonego świątecznie modelu żaglowca. Jest to najważniejszy symbol bożonarodzeniowy w tym kraju. Jeśli kto decyduje się na choinkę, to jest ona bardzo kolorowo udekorowana i przybrana świeczkami. Niemcy Zwyczaj wprowadzenia do domów bożonarodzeniowego drzewka upowszechnił się w mieszczańskich rodzinach niemieckich w XVIII wieku, w wieku XIX przeszedł na pozostałe kraje europejskie. Już w czasie adwentu w każdym domu znajduje się stroik adwentowy z czterema świeczkami. W każdą niedzielę adwentu zapala się kolejną świeczkę. Prawie w każdym mieście odbywają się kiermasze bożonarodzeniowe, gdzie można kupić piękne świąteczne ozdoby, prezenty i różne smakołyki, na dzieci czekają tu karuzele i wiele innych atrakcji. Dania Duńska choinka jest bardzo charakterystyczna: zdobią ją liczne, małe chorągiewki Dannebrog. Luksemburg W Wigilię wczesnym wieczorem, rodziny zbierają się wokół choinki na wspólnych rozmowach. Po wieczerzy śpiewamy wspólnie kolędy. Kolęda w Polsce oznacza przede wszystkim pieśń religijną, związaną tematycznie z narodzinami Chrystusa. Najstarsza polska kolęda pochodzi z 1424 roku. Najpiękniejszą przełożoną na sto języków kolędę zawdzięczamy biednym myszom kościelnym. Zagnieździły się one zimą 1818 roku w małym kościółku w alpejskiej wiosce Oberndorf koło Salzburga w Austrii i... poprzegryzały drewniane części piszczałek organowych. Młody wikary był zrozpaczony. Właśnie tego wigilijnego dnia napisał słowa nowej kolędy i poprosił organistę o dopisanie do niej nut. Kiedy odkrył szkody wyrządzone przez myszy wziął do ręki gitarę i ułożył prostą i piękną melodię. Na pasterce 24 grudnia 1818 roku rozbrzmiewał bas organisty, tenor wikarego i wtórujący solistom chór dziecięcy przy akompaniamencie gitary. Po raz pierwszy śpiewano "Cichą noc". Kolęda niemiecka "Stille Nacht, heilige Nacht" melodie - Joseph Mohr (1818) tekst - Franz Gruber (1818) Stille Nacht, heilige Nacht! Alles schlaft, einsam wacht nur das traute hochheilige Paar holder Knabe im lockigen Haar, schlaf in himmlischer Ruh'! schlaf in himmlischer Ruh'! Stille Nacht, heilige Nacht! Hirten erst kund gemacht durch der Engel Halleluja tont es laut von fern und nah: Christ, der Retter ist da! Christ, der Retter ist da! Stille Nacht, heilige Nacht! Gottes Sohn, o wie lacht Lieb' aus deinem gottlichen Mund, Da uns schlagt de rettende stund', Christ in deiner Geburt. Christ in deiner Geburt. Kolęda "Cicha noc" Przygotowywaniem prezentów gwiazdkowych zajmują się wszyscy domownicy. Najbardziej dzieci czekają na prezenty od św. Mikołaja. Czy św. Mikołaja można spotkać w innych państwach? Niemcy Na trzy tygodnie przed świętami zawiesza się specjalny kalendarz, w którym dzieci znajdują czekoladki. W Niemczech prezenty przynosi Mikołaj (Nikolaus), często przychodzi on w towarzystwie swojego sługi kosmatego diabełka, który nazywa się Knecht Ruprecht. Knecht Ruprecht straszy rózgą niegrzeczne dzieci. W południowych Niemczech dzieci wierzą, że prezenty które leżą pod choinką przyniosło Dzieciątko Jezus. Luksemburg Prezenty pod choinkę przynosi Dzieciątko Jezus, a rozpakowuje się je dopiero w Boxing Day (pierwszy dzień świąt). Dania Najważniejszym punktem wigilijnego spotkania jest obdarowywanie prezentami. Przynosi je Julenmanden (Mikołaj). Wszyscy czekają z niecierpliwością. Grecja W Grecji nie ma św. Mikołaja, choć w tym dniu ludzie szczodrze obdarzają się prezentami. Portugalia W Boże Narodzenie dzieci wstają wczesnym rankiem i nie mogą wytrzymać z ciekawości biegną do kominka. Znajdują się tam w dużych skarpetach prezenty zostawione przez św. Mikołaja (Papai Noel, Pai Natal) lub w bardziej tradycyjnych domach przez Dzieciątko Jezus. W przeddzień święta Trzech Króli wzdłuż parapetów okien i drzwi, dzieci ustawiają swoje buty i wypełniają je marchwią i sianem. Mają nadzieję, że to zwabi nocą konie Trzech Mędrców, a rano buty będą wypełnione podarkami i poczęstunkiem składającym się z kandyzowanych owoców i słodkich bułek. Włochy Najwięcej radości w bożonarodzeniowe święta mają dzieci. Oprócz św. Mikołaja, czyli Babbo Natale niektóre czekają na czarownice, Befanę, która roznosi prezenty. Według legendy Trzej Królowie zatrzymali się w chacie Befany, by spytać o drogę do Betlejem. Zachęcali ją, aby przyłączyła się do nich. Odmówiła, bo była bardzo zajęta. Pasterza, który zachęcał ją do złożenia hołdu Dzieciątku też nie posłuchała. W nocy zobaczyła na niebie olśniewające światło. Wówczas pożałowała, że nie ruszyła w drogę z Trzema Królami. Zebrała więc zabawki swego dziecka i pobiegła szukać Trzech Króli i pasterza. Niestety, nie znalazła. Od tego czasu co roku szuka Dzieciątka i Trzech Króli bez skutku. Zostawia więc te zabawki grzecznym dzieciom, niegrzecznym daje węgielki. Hiszpania Dwunastej nocy po Bożym Narodzeniu, czyli w święta Trzech Króli dzieci otrzymują prezenty od Trzech Króli. W zamian za podarki dzieci przygotowują im słodycze i kostki cukru dla wielbłądów. Francja W Wigilię dzieci zostawiają swe buty przy kominku, wierząc, że Mikołaj (Pere Noel) wypełni je prezentami. Wielka Brytania W Boxing day, 26 grudnia, rozpakowuje się prezenty przyniesione przez Santa Claus (św. Mikołaj). Irlandia Przed świętami ofiarowuje się podarunki ludziom, z których usług korzystało się w mijającym roku: mleczarzom, listonoszom itp. Holandia W Holandii nie ma prezentów pod choinką. Św. Mikołaj (Sinter Klaus), nie przyjeżdża tu do dzieci saniami lecz przypływa łodzią, a one wyczekują go w porcie Schevingen. Gdy dopłynie do brzegu (5 grudnia) rozpoczyna się świętowanie i obdarowywanie prezentami. Finlandia Czas świątecznych przygotowań rozpoczyna się w tym kraju dużo wcześniej niż w pozostałych państwach Unii Europejskiej wraz z tzw. małymi świętami (Pikkujoulu). W każdą niedzielę adwentu zapala się kolejne świeczki. Kiedy już wszystkie zapłoną, dzieci otrzymują pierwsze prezenty. Szwecja Do bożonarodzeniowych zwyczajów w tym kraju należy dekorowanie domostw świątecznymi ornamentami, figurkami św. Mikołaja, aniołkami i gwiazdkami. Po uroczystej kolacji wigilijnej prezenty rozdają krasnoludki. Życzymy Wam najpiękniejszych i najmilszych Świąt Bożego Narodzenia, niech przyniosą Wam miłość, szczęście i spokój od narodzonego Dzieciątka oraz moc wspaniałych prezentów. Wspólne śpiewanie kolędy "Przybieżeli do Betlejem". (Wchodzi grupa uczniów z zapalonymi świeczkami, sztucznymi ogniami, z ciastem z bakaliami). Uwaga! Kto znajdzie w cieście migdał otrzyma świąteczny upominek. Do przygotowania scenariusza wykorzystano: - materiały z Internetu - wiersze: Buczkówna Mieczysława "Choinka" Kasprowicz Jan "Przy wigilijnym stole" Ponichter Magdalena "Życzenia w noc wigilijną" - kolędy i piosenki okolicznościowe: "Jingle Bells" "Stille Nacht, heilige Nacht" "Bóg się rodzi" "Cicha noc" "Przybieżeli do Betlejem"
Opracowanie: Teresa Lorenc Wyświetleń: 11717
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |