Propozycje wspólnych zabaw dzieci sprawnych i niesprawnych

- Wszystkie Zabawy stymulują rozwój umiejętności komunikowania się, pogłębiają więzi społeczne między dziećmi, ćwiczą różnorodne funkcje zmysłowe dzieci, jak np. słyszenie, widzenie, powonienie, czucie.

- Zabawy mają jednocześnie dużą intensywność i charakter rozluźniający; motywują dzieci do dzielenia się, słuchania, rozwijają i kształcą spostrzegawczość, umiejętność reagowania i wyobraźnię.

- Stymulują umiejętności wyrażania się przez mowę, mimikę gestykulację i motorykę. Zawierają częste powtórzenia, co jest konieczne podczas wspólnej zabawy dzieci sprawnych i niesprawnych.

- Dzieci powinny także doświadczyć w zabawie pewnej regularności, aby ćwiczyć i rozwijać swoje podstawowe sprawności. To szczególnie odnosi się do dzieci niepełnosprawnych.

Wszystkie te zabawy są szczególnie wskazane, ponieważ widomym jest z doświadczenia, że można je przeprowadzać na wiele sposobów.

Dzieci niepełnosprawne mogą również brać w nich udział, stosownie do swoich możliwości. W czasie niektórych zabaw dzieci niepełnosprawne budzą u pozostałych zachwyt, np. dziecko niewidome podczas rozpoznawania przedmiotów przez dotyk, dziecko z zespołem Downa z powodu swojej ruchliwości itd.

Zabawy te są dobre również dlatego, że sprawiają dzieciom tak wiele radości. Kuszą one dzieci do takich zachowań, których poza zabawą unikają z powodu przeżywanej niedołężności. Spastyczne, sparaliżowane dziecko, mające trudności w mówieniu, chętnie bierze udział w zabawie w telefon.

PROPOZYCJE ZABAW

- Dzieci chodzą po sali. Jedno dziecko z grupy ubrane w czapkę wykonuje śmieszne gesty głową, rękami, nogami. Wszyscy w sali robią to samo. Naśladują je tak długo, dopóki dziecko nie przekaże czapki innemu. Następne dziecko wymyśla nowe gesty, naśladowane przez pozostałe dzieci. Jeśli dziecko nie ma żadnego pomysłu, to jego chwilowe zachowanie czy gest jest natychmiast naśladowany.

- Wychowawczyni lub jakieś dziecko relacjonuje swoje wrażenia ze wspólnego spaceru. Opowiada, co się jej podobało i szuka charakterystycznych do tego opisów ruchów, dźwięków imitowanych własnym głosem. Na przykład:

a) szum autokaru - wyrazić głosem charakterystyczny dźwięk;
b) biec ulicą - uderzenia rytmiczne dłońmi po udach;
c) przechodzić mostem - pukać pięścią w klatkę piersiową;
d) biegać po łące - wydobywać z siebie ciche dźwięki;

Wszystkie dzieci naśladują ruchy i dźwięki. W tej zabawie należy wyszukiwać jak najwięcej wariantów ruchów i dźwięków.

- Dzieci dzielą się na dwie grupy. Jedna grupa, stojąc po jednej stronie sali, powinna przy pomocy ruchu, gestów i dźwięków, bez używania mowy, nawiązać kontakt z drugą grupą. Ta druga grupa odpowiada też za pomocą ruchu, gestów lub dźwięków.

Kontynuacja: dzieci chodzą po sali z zawiązanymi oczami i wydają dźwięki. Dzieci, które wzajemnie złapały się, dotykają się mając w dalszym ciągu zasłonięte oczy i kiedy już się rozpoznają wypowiadają swoje imiona.

- Dzieci siedzą przy stole. Każde dziecko wykonuje rękami lub palcami ruchy, np. idzie, biegnie, goni, podskakuje. Jedno dziecko woła: gonić! Wszystkie dzieci gonią. Inne dziecko woła: skakać! Wszystkie dzieci skaczą itd.

Modyfikacja: jedno dziecko szuka sposobu wyrażania przy pomocy rąk i palców takich stanów: być smutnym, ostrożnym, wesołym, słuchającym, protestującym itd.

- Dzieci szukają źródła dźwięku, np. samolot, auto, płynąca woda, głos ptaka, na podstawie początkowo cichego i stopniowo nasilającego się dźwięku. Dźwięk trwa dopóty, dopóki wszystkie dzieci go nie usłyszą. Potem grupa znów się ucisza aż do zamilknięcia, aby źródło dźwięku było słyszalne powtórnie.

Modyfikacja: dźwiękowe formy wyrażania wzmocnione formami ruchowymi.

- Troje dzieci bawi się w telefon i "telefonuje" wykorzystując ruch i dźwięki:

1. dziecko - słuchacz, prawą rękę przykłada do ucha,
2. dziecko - jest przekaźnikiem, tzn. przyjmuje rozmowę,
3. dziecko - prowadzi rozmowę telefoniczną z dzieckiem pierwszym: podnosi słuchawkę i imituje sygnał swoim głosem. Wybieranie numeru: tarczę lub klawiaturę ma na brzuchu i wydaje przy tym charakterystyczne dla rodzaju telefonu dźwięki. Sygnał w słuchawce: wywoływać głosem dopóki nie zgłosi się odbiorca. Dzieci powinny zamieniać się rolami.
Modyfikacja: grająca szafa.

- Dzieci bawią się w maszynę poruszającą się i wydającą dźwięki. Jedno z dzieci jest wynalazcą i ma pomysł, jak taka maszyna powinna wyglądać. Drugie dziecko jest inżynierem, zaś troje robotnikami budującymi maszynę według wskazówek, korzystając z pomocy reszty dzieci. Gdy "budowa" dobiegnie końca - maszyna rusza.

Modyfikacja: dzieci bawią się w pojazd i wykonują rytmiczne ruchy w takt wybranego fragmentu muzyki.

- Dzieci mają płaską obręcz. Kładą ją na podłodze i ustawiają na niej mały klocek. Wchodzą do środka i bardzo uważnie niosą ją przez salę.

Modyfikacja: dwoje dzieci kładzie swoje obręcze z klockami jedna na drugiej i niosą je przez salę. Czworo dzieci kładzie swoje obręcze z klockami jedna na drugiej, następnie ośmioro dzieci itd., aż wieża z obręczy będzie skończona.

- Wszystkie dzieci siedzą w kręgu i wspólnie układają zdania w taki sposób: pierwsze dziecko mówi jedno słowo, prawy sąsiad drugie, następne dziecko trzecie słowo itd., aż do momentu, gdy jedno z dzieci powie kropka. Następne dziecko zaczyna nowe zdanie. Tak może powstać opowiadanie.

Modyfikacja: pierwsze dziecko mówi dwa słowa, a jego sąsiad układa z użyciem tych słów zdanie, np.: czekolada, Petra; Moja ciocia ma na imię Petra i od niej zawsze otrzymuję czekoladę.

Modyfikacja: dziecko mówi swoje imię, prawy sąsiad dodaje swoje, trzecie dziecko powtarzając poprzednie dodaje swoje itd. Ostatnie dziecko musi wymienić wszystkie imiona.

- Wszystkie dzieci siedzą lub stoją w kręgu i każde dziecko ma taką samą liczbę klocków. Na środku koła będzie tworzone wspólne "dzieło" . Każde dziecko może dopiero wówczas położyć klocek, jeżeli jego poprzednik już to zrobił.

Modyfikacja: dzieci budują labirynt, który ma tylko jedno wejście i wyjście. W labiryncie może powstać bardzo dużo dróg.

- Dzieci bawią się w kilku małych grupach. Jedno dziecko maluje obrazek i rozcina go. Inne dziecko z grupy składa go znowu razem. Użyte mogą być także inne obrazki.

Modyfikacja: jedna grupa tnie obrazek na kawałki, druga składa go w całość.

- Z resztek różnych materiałów powstaje zabawa w zgadywankę. Dzieci bawią się w nią z zamkniętymi oczami. Dotykając odgadują, które z poszczególnych elementów należą do jednej grupy.

- Wszystkie dzieci siedzą w kręgu. Dwoje dzieci wybiera sobie jakiś zawód, np. kierowca autokaru, lekarz, strażnik ZOO, piłkarz. Pozostałe dzieci nic nie wiedzą o wybranym zawodzie. Muszą odgadnąć zawody obserwując pantomimiczną grę wybranej dwójki. (Role może odgrywać więcej dzieci.)

Modyfikacja: Większość dzieci opuszcza salę. Dzieci pozostałe w sali zastanawiają się, jaki zwierzęta, które zawody lub jakie sytuacje chcą pantomimicznie odgrywać. Wchodzi jedno dziecko, wobec którego jeden z małych aktorów odgrywa swoją rolę zwierzęcia, zawodu czy jakąś scenę. Dziecko dokładnie obserwuje grę. Wprowadza swojego kolegę i przed nim odgrywa to, co zaobserwował. Jeśli ostatnie z dzieci odegra swoją pantomimiczną rolę, wówczas pierwsze dziecko (autor tej roli) jeszcze raz ją powtarza.

- Wszystkie dzieci chodzą po sali z zamkniętymi oczami. Wychowawczyni wyprowadza jedno dziecko. Dzieci otwierają oczy. Muszą odgadnąć kogo brakuje.
Modyfikacja: dzieci odgadują, co jedno dziecko zmieniło w swoim ubraniu.

- Dzieci siedzą w kręgu. Opowiadają nawzajem co na sobie mają, jakiego koloru ubrania i włosy. Dwoje lub troje dzieci wychodzi z sali, a dzieci pozostałe w sali opowiadają sobie, co dzieci będące na zewnątrz mają na sobie, kolory ubrań, włosów itd.

Modyfikacja: dwoje dzieci stoi naprzeciw siebie i opowiada, jakie ma na sobie ubranie. Obydwoje odwracają się i przypominają w co kolega jest ubrany, jak wygląda itd., mówiąc to głośno.

Modyfikacja: po odwróceniu się jedno z dzieci zmienia coś w swoim wyglądzie, a to drugie ma odgadnąć co.

- Dzieci tworzą dwie grupy. Jedna z grup stoi za kartonową ścianą, w której wycięte są otwory na oczy i nosy. Pozostałe dzieci próbują odgadnąć na podstawie oczu i nosa, kto stoi za kartonową ścianą i pokazuje się przez otwory.

Modyfikacja: w papierowej ścianie wycięte są dodatkowe otwory na ręce i nogi. Dzieci zmieniają miejsca i znów pozwalają grupie odgadywać, kto wygląda przez papierową ścianę.

Modyfikacja: dzieci domalowują na kartonie ciała i ubrania tych, którzy wyglądają przez otwory.
- Pod kocem siedzi w kucki lub leży jakieś dziecko. Dzieci mają podotykać ukryte pod kocem dziecko i odgadnąć jego imię.

Modyfikacja: dzieci chodzą po sali. Wychowawczyni narzuca na jedno z nich koc. Pozostałe odgadują, którego dziecka brakuje.

- Dzieci stoją, przed każdym z nich jest krzesło. Zastanawiają się, co w ogóle można zrobić z krzesłem, np. można na nim siedzieć, położyć się, przeczołgać się pod nim, przeskoczyć przez nie. Wychowawczyni ustala z dziećmi sygnały przy pomocy tamburynu lub klaskania w dłonie, np. usiąść na krześle - jedno uderzenie w tamburyn, przeczołgać się pod krzesłem - dwa uderzenia w tamburyn, przeskoczyć przez krzesło - trzy uderzenia w tamburyn.

Modyfikacja: dzieci wykonują umówione czynności i ruchy, a jedno lub kilkoro dzieci daje odpowiadające temu sygnały.

- Dzieci stoją w kręgu, a ich ręce i nogi otrzymują nowe nazwy, np. ręce - drzewa czereśniowe, nogi - jabłonie. Wychowawczyni omawia z dziećmi sygnały, np. dwa uderzenia w tamburyn oznaczają drzewo czereśniowe i wszyscy klaszczą w dłonie, trzy uderzenia w tamburyn oznaczają jabłoń i nogi stąpają w rytm tamburynu.

Modyfikacja: każda ręka i każda noga otrzymuje inną nazwę; wyszukuje się inne rodzaje sygnałów.

- Dzieci siedzą w kręgu. Jednemu dziecku zasłania się oczy. Wchodzi ono do środka i jest kilka razy obrócone wokół własnej osi. Po czym stojące w środku dziecko wskazuje w kierunku jakiegoś dziecka siedzącego w kręgu. To dziecko wstaje i szepcze mu do ucha jakieś słowo lub krótkie zdanie. Dziecko stojące na środku ma odgadnąć, kto szeptał mu do ucha. Jeżeli zagadka jest rozwiązana, wówczas to "szepczące" dziecko wchodzi do kręgu i zabawa trwa dalej.

Modyfikacja: wszystkie dzieci mają różne instrumenty lub brzęczące przedmioty w ręku. Dziecko stojące w środku ma odgadnąć, co wydaje dźwięk. Do środka kolejno wchodzą dzieci, których dźwięki zostały odgadnięte.

- Wszystkie dzieci wychodzą z sali. Wychowawczyni lub jakieś dziecko chowa jakiś mały przedmiot, ale tak, by był on widoczny. Wszystkie dzieci wchodzą i szukają małego przedmiotu. Ten, kto go zobaczy, informuje chowającego i siada cicho nie podpowiadając innym. Ostatnie dziecko, które odkryło przedmiot, zostaje w sali, aby znów coś ukryć.

- Wychowawczyni zaczyna opowiadać jakąś historię lub sytuację, w której mowa o dziecku lub dorosłym i w której dużo jest np. o wodzie lub o piasku. Dzieci podczas opowiadania wykonują różne czynności, np. idą, biegną, przesypują piasek, skaczą. Jeżeli w opowiadaniu pojawi się słowo woda, wówczas wszystkie dzieci kładą się na podłodze i pływają. Kiedy pojawia się słowo piasek, wówczas szukają materaca, krzesła, stołu itp., gdyż muszą zejść z podłogi. Ten kto ostatni zostanie na podłodze, ten opowiada historię dalej.

 

Opracowanie: Mariola Brach

Wyświetleń: 12512