Katalog

Urszula Frączek, Renata Mróz, Magdalena Kulesza
Edukacja czytelnicza, Scenariusze

Powstanie styczniowe w bitwie pod Małogoszczem 24 lutego 1863 roku - scenariusz akademii

- n +

Imieniny szkoły czyli powstanie styczniowe w bitwie pod małogoszczem 24 lutego 1863 roku

Każdego roku społeczność uczniowska Szkoły Podstawowej w Małogoszczu uroczyście obchodzi rocznicę bitwy pod Małogoszczem, która miała miejsce 24 lutego 1863 roku w czasie Powstania Styczniowego.

Bitwa pod Małogoszczem zaliczana jest do najkrwawszych bitew Powstania Styczniowego, jakie odbyły się na Ziemi Świętokrzyskiej.

Na cześć tak ważnych wydarzeń tutejszej Szkole Podstawowej nadano imię 24 Lutego 1863 Roku.

W scenariuszu uroczystości przygotowanym na kolejną z rocznic zostały wykorzystane fragmenty "Wiernej rzeki" Stefana Żeromskiego, wiersze p. Anny Błachuckiej - nauczycielki matematyki w Publicznym Gimnazjum w Małogoszczu oraz nasze własne pomysły.

Przedstawienie odbywało się na tle dekoracji przedstawiającej dawne miasteczko Małogoszcz, Babinek (miejscowy cmentarz) oraz pokój p.Michała Zborowskiego (dawnego nauczyciela historii w naszej szkole).

Wszyscy uczniowie biorący udział w przedstawieniu byli ubrani w stroje z epoki.

Scenariusz uroczystości

Recytacja wiersza na tle muzyki - "First approach" Vangelis

Recytator

Ziemia małogoska,
rolnicza, wiejska
w złocistych piaskach,
ma odblask szczęścia.
Zasypia nocą
Po dziennym trudzie,
By śnić, odpocząć
I znów się zbudzić.

Ziemia małogoska
Jak czysta woda,
W zieleni lasków
Jest jej uroda, w topolach, świerkach
I w śpiewie ptaków.........
Jest w sercach, duszach i snach Polaków.

Ziemia małogoska,
Nasza ojczyzna
W słonecznych blaskach,
Jest nam tak bliska!
Choć nam nie daje
Skarbów bogatych
Jest domem, Krajem i naszym światem

Piosenka "Legenda świętokrzyska" (wykonanie - chór szkolny)

Gdy słońce zajdzie za sosnowy las
Jodłowa puszcza ciszą woła nas
I opowiada szumem starych drzew
A wiatr śle dalej cichej puszczy śpiew

Ta stara puszcza zna historii szmat
I opowiada dzieje z dawnych lat
Opowieść snuje swą wiekowy bór
A echo niesie szumem jodeł chór

Ref. I tę opowieść szumią drzewa
Nocą, gdy żaden ptak nie śpiewa
Legendę starą, świętokrzyską
Opowie nam, opowie nam
Ponad Łysicą i pasmami
Popłynie leśna pieśń szlakami
Legendę starą świętokrzyską
Znów szumi bór, znów szumi bór.

NARRATOR


Małogoszcz wkroczył po raz pierwszy na widownię historyczną w 1136 roku. Pełnił wówczas grodu kasztelańskiego. Miasto było otoczone murami, w jego centrum wzniesiono ratusz, kościół i szkołę. Leżąc na trakcie z Warszawy do Krakowa często gościł książąt i królów polskich. Ponadto znajdując się na skrzyżowaniu głównych szlaków handlowych stanowił ważny ośrodek strategiczny i gospodarczy w polityce wewnętrznej Polski.
Miasteczko rozrastało się, mieszkańców przybywało, aż nadszedł pamiętny wiek XIX.

(Dość głośno rozbrzmiewa muzyka Vangelisa - utwór "Himalaja").

Wtedy to 24 lutego 1863 roku na małogoskim rynku rozegrała się jedna z najkrwawszych bitew Powstania styczniowego na Kielecczyźnie.

(Muzyka cichnie)

SCENA 1

(w oddali słychać muzykę Vangelisa - utwór "Conquest of paradise").

Pojawiają się zjawy (ubrane w białe szaty) i wykonują taniec wokół grobu powstańców w rytm muzyki Vangelisa.

Powstaniec 1

To tu na tej małogoskiej ziemi przed laty walczyliśmy o wolną, niepodległą Polskę.

Langiewicz

To ty to pamiętasz? Kim Ty jesteś?

Powstaniec 1

Jakbym mógł zapomnieć, przecież to tu, w walce z Rosjanami poległem. My powstańcy uzbrojeni byliśmy przeważnie w kosy, zaledwie piąta część posiadała broń palną, w większości były to strzelby do polowania.

Mieszkaniec 1

Przybywający do Małogoszcza Wasz oddział Langiewiczu witaliśmy z gorącym patriotyzmem. Z wielką radością gościliśmy wstępujące po wielu latach wojsko polskie!
Uderzono w dzwony! Wszyscy wystąpiliśmy z chorągwiami naprzeciw Wam. Każdy z nas ubiegał się o to, by przyjąć w swój dom powstańców. Zastawiono stoły na rynku, goszczono, czym chata bogata!

(Muzyka cichnie)

Piosenka "Marsz, marsz Polacy" (autor nieznany)
Wykonanie - chór szkolny

RECYTATOR


Nikt im iść nie kazał, poszli, bo wiedzieli,
Za co idą walczyć, komu spłacać dług.
Nikt im iść nie kazał, poszli, bo tak chcieli,
Bo takie dziedzictwo wziął na siebie wnuk.

Piosenka "Idzie żołnierz borem, lasem" (autor nieznany)
Wykonanie - solista

Langiewicz

Myślałem, że będę dzisiaj tutaj sam? A jednak to pamiętne miejsce ciągle nas przywołuje.

(Cicho słychać dźwięki utworu Vangelisa "Conquest of paradise")

Pamiętasz?

Powstaniec 2

Pamiętam. Zaatakowali nas z trzech stron: Czengiery od Piekoszowa, oddział majora Gołubowa od Jędrzejowa a nasz rodak Dąbrowski od Chęcin.

Mieszkaniec 2

Dobrowolski? Ten zdrajca! On był wielkim katem rodaków nie tylko na polach bitewnych, gdzie kazał przebijać rannych powstańców bagnetami do ziemi, lecz także potrafił prześladować ich w więzieniach.
Kazał również zdjąć orła polskiego w Radomiu.

Kobieta w czerni

Mieszkańcy Małogoszcza jakby przed burzą zamykali domy, sklepy, bramy, okiennice z trzaskiem.
A My z dziećmi z płaczem uciekaliśmy, najdalej, jak to tylko było możliwe.

Langiewicz
(rozgląda się)
Nie ma tu nas wszystkich. Gdzież ten odważny dowódca?

Powstaniec 1

Ten, który ocalił nam życie, rzucając się na czele swego oddziału pod ogień armat, nie mając żadnej osłony.
Brakuje tu Stanisława Jaszowskiego.

Jaszowski

Czy o mnie mówicie? Jestem, jakby mogło mnie tutaj zabraknąć! Tak, nie mogłem dopuścić, aby wszyscy moi towarzysze zginęli. Musiałem zabezpieczyć im odwrót, a tym samym jako pierwszy poległem.

(Muzyka cichnie)

Piosenka "Ojczyzno ma" (wykonanie - chór szkolny)

Ref. Ojczyzno ma, tyle razy we krwi skąpana
Ach jak wielka dziś twoja rana x 2
Jakże długo cierpienie twe trwa

1.Tyle razy pragnęłaś wolności
Tyle razy trapił ją kat
Ale zawsze czynił to obcy
A dziś brata zabija brat

Ref. Ojczyzno ma...

2.Biały orzeł znów skrępowany
Krwawy łańcuch zwisa u szpon
Lecz już wkrótce zostanie zerwany
Bo wolności uderzył dzwon

Ref. Ojczyzno ma...

Pustowójtówna (recytacja wiersza)

Ziemio małogoska, Tyś mnie karmiła,
Gdy łzy płynęły, Tyś je koiła,
Twoje mnie lasy wonią poiły,
W Tobie spoczęłam, gdy zabrakło mi siły.

Wszyscy odwracają się za zdziwieniem do tyłu.

Langiewicz

To Ty droga adiutantko Anno Henryko Pustowójtówno!

Powstaniec 2

Tak, pamiętam jak rzuciłaś się w wodę powyżej pasa i pociągnęłaś nas za sobą i krzyknęłaś głośno:
Za mną chłopcy!

Pustowójtówna śpiewa piosenkę "Dalej chłopcy, dalej żywo" (muzyka- Kazimierz Hofman)

Kobieta w czerni

Powstańcy rzucili się w odwrocie w nurt Łososiny. Pierwszy z brzegu sołdat, który zzuł buty rozebrał się i zanurzył w tej wodzie, zdrętwiał z zimna. To samo drugi i następny.......
Zdrajca Dobrowolski!
Oniemiało i zacichło małogoskie pole, ziemia zrudziała od krwi.

(Recytacja na cichym podkładzie muzycznym - "Adagio na organy i skrzypce" Albinoni)

Recytator

Płynie rzeka spokojna. Dobra ziemio, płyń,
Rzeka wszystko rozdzieli na zbrodnię i czyn,
I spokojna, żelazna, uniesie, pogodzi
Dymy splątanych odbić na kwiaty narodzin,
Na barki trumien głuchych.
Zapomniany głos jeszcze w niej woła cicho,
Jeszcze bieli włos zapatrzonych na brzegu.
Jeszcze trawy długie, jeszcze jaskółki przetną i zważą powietrze
Maleńkim ruchem skrzydeł.
Jeszcze westchnie przestrzeń.
Kończy się ciemna rzeka i zapada czas.

Langiewicz

Powstanie upadło!
Ludzi żywych nie było. Nikogo - nigdzie. Wszystko zzuto i zrabowano.

Powstaniec

Całe wzgórze małogoskie usiane było zwłokami. My powstańcy leżeliśmy podobijani, obdarci przez wrogie wojsko ze szmat, rozniesieni na bagnetach, z głowami rozwalonymi kulą z lufy przystawionej do czoła, porozgniatanymi przez pędzące koła dział rosyjskich.

Zjawy tańczą w rytm głośnej muzyki Albinoniego, po chwili wypowiadają fragment hymnu Ignacego Krasickiego:

"Święta miłości kochanej Ojczyzny!
Czują cię tylko umysły poczciwe!
Dla ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy pęta niezelżywe!
Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkoszy prawdziwe!"

Każda zjawa zabiera za sceny jednego z aktorów.

(Muzyka cichnie)

Narrator

Małogoszcz zrównano z ziemią. Na pobojowisku zostało około 300 poległych i ciężko rannych. Znaczna część Małogoszcza spłonęła. To, co nie uległo pożarowi - uległo rabunkowi.

Piosenka: A po nocy przychodzi dzień

A po nocy przychodzi dzień
A po burzy spokój
Nagle ptaki budzą mnie x3
Tłukąc się do okien
(Do melodii piosenki Budki Suflera "Sen o dolinie")

Recytator

Nie mam żalu do nikogo,
Kto nie wie gdzie leży Małogoszcz
Sama znam miasta sławniejsze
Nie dziwi mnie mała kropka
Na mapie ważności kraju...
Wiem, że są grody ważniejsze
Ale....
Tutaj jest ktoś, tutaj jest coś,
Co mi widać dobrze służy.

Narrator

Nie zapominajmy jednak o osobie, bardzo ważnej osobie, dzięki której nasza szkoła nosi to zaszczytne imię 24 Luty 1863 rok. Oto człowiek, któremu zawdzięczamy tak wiele - Michał Zborowski.

Zborowski

Tak to z mojej inicjatywy przy końcu roku szkolnego 1964 Rada Pedagogiczna nadała Szkole Powszechnej w Małogoszczu miano 24 Lutego 1863 roku.

Melania Zborowska

Tak, pamiętam. Pierwsze święto szkolne wypadło w niedzielę 23 lutego 1947 roku.
Wszystkie uroczystości rozpoczęły się od mszy świętej w miejscowym kościele.

Narrator

Na zbiorowej mogile powstańców złożono piękny wieniec z cierniową kokardą i wstęgami.
(Harcerze na symbolicznej mogile składają wieniec, hołd i wartę honorową)

Zborowski

Wy jak widzę czynicie to, co roku - czcicie pamięć 175 poległych bohaterów, jako zbiorowego patrona szkoły.
Jestem dumny z was uczniowie i dorośli, że z godnością nosicie to imię.


Piosenka "Imieniny szkoły"
(Do melodii piosenki "Urodziny" Ryszarda Rynkowskiego)

IMIENINY SZKOŁY


Dziś są szkoły imieniny jest tak dużo dzisiaj nas.
Wszyscy dobrze się bawimy no, bo, cóż nadszedł na to już najwyższy czas.

Dziś są szkoły imieniny, taki ważny zwykły dzień.
Drodzy goście i młodzieży bawmy się i radujmy w tym niezwykłym dniu.

Uśmiechnijmy się tak, jakby świat był bez wad
Niech dziś każdy wie, że nastał nam ten dzień.

Dziś są szkoły imieniny- są występy, gości tłum.
Może razem ponucimy no, bo cóż nadszedł na to już najwyższy czas.

Dziś są szkoły imieniny, taki ważny zwykły dzień
Drodzy goście i młodzieży bawmy się i radujmy w tym niezwykłym dniu.

Uśmiechnijmy się tak...

 

Opracowanie: URSZULA FRĄCZEK - nauczyciel w Szkole Podstawowej w Małogoszczu
RENATA MRÓZ - nauczyciel w Szkole Podstawowej w Małogoszczu

Wyświetleń: 3247


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.