Katalog Tomasz Madej Zawodowe, Artykuły Mechatronika - nowa jakość w edukacji zawodowejMechatronika: nowa jakość w edukacji zawodowejMechatronika stwarza szansę, nie tylko uczłowieczenia maszyn, ale również zmienia sposób myślenia i podejścia do zagadnień techniki i co najważniejsze, do nauczania nowych technologii i podejścia do zdobywania wiedzy i umiejętności.Wg. Festo Didactic pojęcie mechatroniki która reprezentuje inteligentną technologię, powinno być rozszerzone również na dziedzinę edukacji, a termin inteligentna edukacja powinien być związany z koncepcją mechatronizacji edukacji zawodowej i dotyczyć wielu obszarów. O ile istnienie układów mechatronicznych w przyrodzie jest rzeczą oczywistą i pospolitą, w technice i edukacji mechatronika stwarza szereg problemów o sporej skali trudności. Projektowanie urządzeń mechatronicznych, ich budowa, użytkowanie, analiza pracy i diagnostyka eksploatacyjna, wymagają specjalnego podejścia metodycznego i systemowego, niestosowanego w konwencjonalnych dziedzinach techniki, np. w mechanice. Stwarza to problemy dla wszystkich którzy z urządzeniami mechatronicznymi mają do czynienia, dla tych którzy mechatroniki nauczają oraz dla tych, którzy jej się uczą. Konieczność nowego sposobu myślenia i postępowania czyni z mechatroniki odrębną, wielopoziomową dyscyplinę wymagającą wykształcenia specjalistów w odpowiednio wyprofilowanych kierunkach i stwarza zupełnie nową jakość w systemie edukacji zawodowej większości krajów świata. Mechatronika wymaga zmiany tak sposobu myślenia jak i działania i jest oparta na myśleniu i działaniu systemowym, które umożliwia równoległe rozwiązywanie wielu problemów i jednocześnie pobudza kreatywność. Jest to szczególnie potrzebne w szkolnictwie zawodowym w Polsce, cierpiącym na niedostateczne zaawansowanie technologiczne i niewystarczającą kulturę techniczną. Dla mechatroniki charakterystyczna jest totalna interdyscyplinarność, w której żadna z dyscyplin składowych nie jest dominująca. Ponieważ jest dziedziną nową, absorbuje poglądy specjalistów różnych obszarów, co oznacza że mechanik może pojmować mechatronikę jako uzupełnienie mechaniki, elektronik - elektroniki, a informatyk - jako praktyczne wykorzystanie technik informatycznych. Podejście do mechatroniki od strony technologii informatycznych jest niejednokrotnie usankcjonowane w nazewnictwie takim jak informatyka stosowana lub informatyka przemysłowa. Wynika to z faktu, że informatycy poszukując aplikacji do wykorzystania narzędzi którymi dysponują i coraz częściej zwracają się ku rozwiązaniom praktycznym i systemom przemysłowym, stając się informatykami-mechatronikami. Specjalizację z zakresu mechatroniki mogą zdobywać inżynierowie i technicy posiadający podstawy wykształcenia we wszystkich dziedzinach techniki. W praktyce, mechatronikami zostają przeważnie mechanicy, gdyż mechatronika wyrasta na ogół na gruncie instytucji badawczych i dydaktycznych z obrębu mechaniki i mechanicznych technologii produkcji i to w sytuacji, gdy mechaniczne środki projektowania i wytwarzania okazują się nieadekwatne do stawianych wymagań i oczekiwań. Nowe osiągnięcia w dziedzinie elektroniki, informatyki, inżynierii materiałowej i innych, wytwarzają presję na ich wykorzystanie w projektowaniu i budowie urządzeń. Odpowiedni sposób kształcenia specjalistów w nowej dziedzinie, uwzględniający zarówno nowe działy wiedzy, jak i nowe sposoby rozwiązywania problemów technicznych. jest nowym problemem i zadaniem dla edukacji zawodowej. Inżynier, technik, monter lub operator kształcony w zakresie mechatroniki, nie może ograniczać zainteresowania tylko do określonych aspektów projektowania, wytwarzania i użytkowania maszyn i urządzeń, gdyż potrzena jest mu wiedza i umiejętności z wielu dziedzin. Konieczne jest więc nauczanie mechatroniki w oparciu o podejście systemowe, ze zwróceniem baczniejszej uwagi raczej na funkcje jakie mają wypełniać elementy składowe układu mechatronicznego, niż na ich wewnętrzną budowę. Funkcje te mogą być bardzo zróżnicowane, podobnie jak ich natura fizyczna, gdyż obejmują zagadnienia takie jak: sterowanie zewnętrzne, zasilanie, komunikację wewnętrzną i oprogramowanie komputerowe. W związku z tym, wymagania wobec ośrodków kształcenia w zakresie mechatroniki, zarówno na poziomie szkoły wyższej jak i średniego szkolnictwa zawodowego, powinny być odmienne od tradycyjnych. Powszechność mechatroniki jest bezdyskusyjna, co powoduje konieczność stworzenia dla rynku pracy rzeszy specjalistów o ukierunkowanych umiejętnościach. Specjalizacja ta musi się pojawić na różnych poziomach kwalifikacjii: od operatora maszyn i urządzeń, poprzez średni personel techniczny, do kadry inżynierskiej i zarządzającej. Odnosi się to niemal wszystkich dziedzin gospodarki i zawodów. Określony poziom mechatronicznej wiedzy i kwalifikacji powinni nabyć, przykładowo: - rolnicy obsługujący nowej generacji kombajny i maszyny rolnicze - operatorzy maszyn drogowych, budowlanych i wydobywczych, - operatorzy obrabiarek i wtryskarek, - monterzy i operatorzy linii produkcyjnych w wielu gałęziach przemysłu (np. maszynowym, samochodowym, lotniczym, chemicznym, farmaceutycznym, opakowań), - obsługujący pojazdy drogowe i szynowe nowej generacji; - obsługujący zakłady utylizacyjne i instalacje ochrony środowiska (oczyszczalnie ścieków, przetwórnie odpadów, zakłady recyklingu), - pracownicy niższego i średniego szczebla dozoru technicznego zakładów produkcyjnych i utylizacyjnych, - serwisanci urządzeń biurowych, - serwisanci i personel obsługujący urządzenia medyczne, - pracownicy stacji obsługi samochodów, - projektanci i konstruktorzy z wielu branż (maszynowej, elektrotechnicznej, energetycznej, budowlanej, chemicznej, ochrony środowiska), pracownicy inżynieryjni i kadra zarządzająca z obszaru produkcji, dozoru technicznego i utrzymania ruchu, z prawie wszystkich gałęzi przemysłu.
Opracowanie: mgr inż. Tomasz Madej Wyświetleń: 834
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |