Proces przygotowania produkcji w przemyśle odzieżowym a systemy komputerowe

Technika komputerowa wkracza coraz szerzej do wszystkich dziedzin życia człowieka i obejmuje różne kręgi zawodowe. Obecnie komputer znalazł swoje miejsce nie tylko w placówkach badawczo - rozwojowych, czy dużych zakładach przemysłowych, ale także w małych firmach handlowo - usługowych, a nawet w gospodarstwach domowych.

Rozpowszechnienie komputeryzacji nie ominęło przemysłu odzieżowego. Coraz powszechniej staje się wykorzystanie systemów komputerowych na wszystkich etapach produkcji w zakładach odzieżowych. Dają one między innymi możliwość szybkiego projektowania wzorów odzieży, opracowania konstrukcji form, stopniowania szablonów oraz automatycznego rozkładu wykrojów i szybkiego rozkroju materiału.

Producenci odzieży, chcąc sprostać warunkom wolnego rynku, muszą wprowadzić coraz to nowe wyroby wysokiej jakości, w szerokim zakresie wielkości i wielu barwach, w krótkich seriach oraz reagować szybko na częste zmiany sezonowe. Spełnienie tych wymagań wiąże się z dużą elastycznością procesów produkcji. Częste zmiany modeli powodują zachwianie proporcji między czasem potrzebnym na przygotowanie produkcji, a czasem samej produkcji.

Wszystko to wskazuje na to, że wykorzystanie technik komputerowych w procesie przygotowania produkcji wydaje się niezbędne.

Szybkie reagowanie na zmieniającą się modę i krótkie serie produkcyjne, mogą zapewnić jedynie specjalizowane systemy komputerowe wspomagania technologicznego przygotowania produkcji.

W obecnej sytuacji rynkowej kreowanie własnej kolekcji o interesującym wzornictwie i wysokiej jakości wykonania stwarza największą szansę na skuteczne zbycie wyrobów. Dlatego obserwowany jest stały wzrost zainteresowania producentów odzieży takimi systemami produkcji, które umożliwiają w pełni i skutecznie wprowadzenie własnych pomysłów wzorniczych do produkcji.

Przygotowanie produkcji jest to zespół działań mających na celu zapewnienie prawidłowego przebiegu procesu wytwarzania wykrojów i konfekcjonowania odzieży. Przygotowanie produkcji odzieży obejmuje przygotowanie: materiałowe, techniczne, technologiczne i organizacyjne.

Przygotowanie materiałowe - polega na odpowiednim dobraniu wszystkich materiałów niezbędnych do wyprodukowania odzieży określonego typu.
Czynnikami warunkującymi dobór są: estetyka odzieży, własności użytkowe i możliwości konserwacji.
Zastosowanie komputerów na tym etapie jest niewielkie. Ogranicza się do np. ewidencji bel materiałów, badania raportów, wzorów tkanin.

Przygotowanie techniczne - ma na celu optymalne dobranie i przystosowanie maszyn i urządzeń do rodzaju wykonywanych operacji technologicznych.
Działalność w tym zakresie polega na unowocześnieniu parku maszynowego przez wprowadzenie nowych urządzeń i maszyn oraz właściwej ich konserwacji warunkującej pełna sprawność zainstalowanych urządzeń, stałość dostaw energii, konserwacje sieci, wytworzenie pary technologicznej itp.
Komputery maja tu zastosowanie do tworzenia np. baz danych o maszynach, jakie będą stosowane w produkcji, planowania cyklu konserwacji maszyn.

Przygotowanie technologiczne - obejmuje czynności związane z konserwacją form odzieży, wykonaniem pierwowzoru, stopniowaniem szablonów, wykonaniem układu szablonów, normowanie zużycia materiałowego oraz optymalizacją rozkroju.
Systemy komputerowe do wspomagania produkcji odzieży są głównie dedykowane temu etapowi.

Przygotowanie organizacyjne - polega na projektowaniu operacje elementarnych, łączeniu ich w operacje organizacyjne (decydujący jest tu ich rodzaj, kolejność wykonania, czas realizacji, liczba zatrudnionych pracowników ), organizowanie stanowisk pracy (wyposażenie, rozmieszczenie), ocenie kosztów i wyznaczeniu optymalnego czasu produkcji oraz kontroli wydajności i jakości. Systemy komputerowe pozwolą na sprawniejsze przygotowanie czynności organizacyjnych np. łączenia operacji niepodzielnych w organizacyjne, ustawienie stanowisk pracy itp.

Wszystkie te etapy przygotowania produkcji są ze sobą ściśle powiązane.

Jakość wyprodukowanego wyrobu zależy w dużym stopniu od technologicznego przygotowania produkcji. Prawidłowo opracowany projekt konstrukcyjny, dokładne stopniowanie elementów oraz stworzenie optymalnego rysunku układu szablonów wpływa na koszt i jakość wyrobu, a w końcowym efekcie na zysk przedsiębiorstwa. Proces przygotowania produkcji jest nieproporcjonalnie długotrwały w stosunku do przebiegu produkcji, zwłaszcza krótkich serii nowych modeli odzieży. Na początku przygotowane są projekty wzorów. Najlepsze z nich są produkowane. Technolodzy zajmują się następnie wykonaniem szablonów stosownie do wymiarów wzorca. W warunkach przemysłowych wzorcem jest zwykle manekin - fantom tzw. rozmiaru podstawowego.

Kolejnym etapem przygotowania produkcji jest uszycie pierwowzoru. Jest on mierzony na manekinie w celu wykrycia ewentualnych błędów konstrukcyjnych. Po naniesieniu poprawek model zostaje ponownie przeszyty przez krawca - modelarza. Po zatwierdzeniu modelu przystępuje się do opracowania szablonów dla wszystkich rozmiarów (proces stopniowania). Następnie technolog przygotowuje układy szablonów. Na podstawie tak zaprojektowania rysunku oblicza się wskaźnik wypadów wewnętrznych, który informuje czy układ został wykonany prawidłowo pod względem zużycia materiałowego. Zaakceptowany układ trafia na krojownię, gdzie jest podstawą do rozwoju nakładu. Tak wygląda przygotowanie produkcji w metodzie tradycyjnej. Jest to metoda bardzo pracochłonna i dlatego dąży się do jej uproszczenia.

Obecnie coraz zakładów posiada specjalne systemy komputerowe wykorzystywane do wspomagania prac konstruktora przy modelowaniu form podstawowych, stopniowaniu szablonów i sporządzaniu układów kroju. Komputer oblicza również normy zużycia materiałowego. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że przygotowanie produkcji wspomagane komputerowo, mimo że jest bardziej precyzyjne i łatwiejsze, przebiega według tych samych schematów, co proces prowadzony w sposób tradycyjny.

Wspomaganie komputerowe w poszczególnych fazach produkcji wiąże się z wykorzystaniem następujących systemów:

CAD - computer aided deising: projektowanie wspomagane komputerowo; odnosi się ono do wzorniczego projektowania modelu odzieży, do przekształcania na postać numeryczną danych graficznych odnoszących się do kształtu szablonów ( digitalizacja) oraz do projektowania układów kroju;

CAP - computer aided planning: planowanie wspomagane komputerowo; ta dziedzina obejmuje przede wszystkim sporządzanie rysunków układu kroju oraz planowanie dyspozycji rozkroju;

CAM - computer aided manufakturing: wytwarzanie wspomagane komputerowo; dotyczy ono stosowania systemów komputerowych w trakcie procesów konfekcjonowania;

CA - computer aided: wspomaganie komputrrowe; obejmuje ono całość wymienionych wyżej systemów
cząstkowych;

CIM - computer integrated manufacturing: komputerowo zintegrowany system produkcji.

Systemy wspomagania produkcji można podzielić na następujące grupy:

a). systemy standardowe, których oprogramowanie daje możliwość digitalizacji gotowych szablonów, ich stopniowanie i tworzenie rysunku układów szablonów, oferowane przez firmy:
- Brother - Industries (Japonia),
- Cuttex (Szwajcaria),
- Takaoka (Japonia),
- Kawamaki (Japonia),
- EMB System Planing (Japonia),
- Eagle (Japonia),
- Yamato (Japonia),
- Cybrid (Wielka Brytania);

b). systemy bardziej rozbudowane zawierające możliwości grupy pierwszej, wzbogacone o urządzenia komputerowe i dodatkowo monitory kolorowe do projektowania kształtów i wzornictwa odzieży na sylwetce ludzkiej, w połączeniu z kolorystycznym doborem tkanin i dodatków, oferowane przez firmy:
- Necchi (Włochy)
- Tokyo Juki Industrial (Japonia);

c). systemy komputerowe, zawierające elementy pierwszej i drugiej grupy w połączeniu z automatycznym rozkrojem tkanin za pomocą noża mechanicznego lub lasera, oferowane przez firmy:
- Lectra System (Francja)
- Gerber Technology (USA)
- Inwestronica Sistemas (Hiszpania).

Światowe firmy komputerowe mają w swojej ofercie zestawy, które wspomagają proces produkcji odzieży w takich dziedzinach jak: tworzenie rysunku żurnalowego, konstruowanie szablonów, stopniowanie szablonów, digitalizacja szablonów, projektowanie rysunków układu kroju, optymalizacja dyspozycji rozkroju, gospodarka czasem pracy, analiza metod pracy i norm czasu oraz kosztów konfekcjonowania i kosztów materiałowych, planowanie i sterowanie produkcją oraz gromadzenie danych zakładowych.

Efekty wykorzystania komputerów:
- zmniejszenie nakładu czasu pracy na przygotowanie produkcji;
- poprawa terminowości;
- poprawa wykorzystania zdolności produkcyjnych;
- projektowanie bezresztkowego przygotowania produkcji;
- wzrost elastyczności na rynku;
- zapewnienie związków z postępem technologicznym;
- wzrost jakości wyrobów;
- oszczędności osobowe;
- wzrost przejrzystości funkcjonowania zakładów;
- lepsza dokumentacja;
- humanizacja pracy;
- zmniejszenie braków;
- zmniejszenie zapasów magazynowych.

B i b l i o g r a f i a

1. Encyklopedia Techniki - Przemysł lekki, Wydawnictwa Naukowo - Techniczne, Warszawa 1986.
2. Materiały reklamowe firmy Gerber Technology, 2002.
3. Materiały reklamowe firmy Grafis, 2002.
4. Materiały reklamowe firmy Inwestronika, 2002.
5. Materiały reklamowe firmy Lektra System, 2002.
6. Naumowicz E. Systemy komputerowe w przemyśle odzieżowym. Odzież 1990, Nr 2-3, s. 69 - 76.
7. Jarosław J. Podstawowe wiadomości o możliwościach wykorzystania w praktycznym zastosowaniu mikrokomputerów w procesie przygotowania produkcji. Odzież 1998. Nr 6, s. 154 - 157.
 

Opracowanie: Katarzyna Bejrowska

Wyświetleń: 3425