Katalog

Małgorzata Kucharczyk
Biologia, Artykuły

Jakie są nieprawidłowe postawy ciała, jakie są tego przyczyny?

- n +

Jakie są nieprawidłowe postawy ciała, jakie są tego przyczyny?

Postawa ciała jest nawykiem ruchowym kształtującym się na określonym podłożu neurofizjologicznym, kostno - stawowym, mięśniowo - więzadłowym, środowiskowym i emocjonalnym.

Postawa ciała jest cechą charakterystyczną każdego człowieka. To ogólne wyrażenie oznacza sylwetka, uwarunkowana budową ciała, a także sposobem trzymania i poruszania się człowieka w pozycji pionowej.

Postawa jest cechą indywidualną i zmienną nie tylko w rozwoju osobniczym, lecz także w ciągu dnia.

W postawie przejawia się także samopoczucie człowieka. Zadowolenie i optymistyczne nastawienie do życia podświadomie wpływa na prostowanie tułowia, unoszenie głowy, lżejsze bardziej sprężyste ruchy ciała.

Postawę dziecka kształtuje środowisko, w którym najistotniejszą rolę odgrywa dom i szkoła. Odziaływanie domu na organizm dziecka przypada głównie na okres niemowlęcy i wczesne dzieciństwo, wówczas gdy jest on bardzo plastyczny i podatny na wpływy zewnętrzne. Jakże często sami popełniamy wiele błędów. Matka, która nosi dziecko tylko na jednej i tej samej ręce i wtedy kręgosłup ulega lekkiemu skrzywieniu bocznemu. Podobnie prowadzenie dziecka za jedną i tą sama rękę kształtuje wadliwą postawę. Również przyzwyczajanie do wykonywania pracy jedna i tą sama ręką wpływa na nierównomierny rozwój pewnych grup mięśniowych, co w konsekwencji może stać się przyczyna różnego rodzaju skrzywień.

Ponadto nieprzemyślany dobór zabawek i przyborow może przeciwdziałać prawidłowemu kształtowaniu się postaw (jazda na hulajnodze, jazda na rowerze pod ramą itp.

Drugim problemem będą warunki szkolne. Dziecko spędza w szkole przeciętnie od 5-6 godzin dziennie, a niekiedy więcej. W tej siedzącej, często niewygodnej pozycji, pozostaje przez kilka godzin, zajęte jednocześnie absorbującą je praca umysłową. Jednostronność owego siedzacego trybu życia w połączeniu z objawami znużenia, które wywołuje wysiłek umysłowy, powoduje typową nawykową postawę szkolną np. plecy okrągłe, skrzywienie boczne kręgosłupa.

Wady postawy nie tylko sprawiają bóle, cierpienia, lecz także obniżają ogólną sprawność fizyczną.

Skrzywienia boczne kręgosłupa, dają w efekcie obniżenie jednego barku, ograniczają ruchomość obu barków. Nieprawidłowe ustawienie miednicy ogranicza długość kroku i wpływa ujemnie na jego elastyczność. Wadliwe ustawienie kończyn dolnych, szczególnie stopa płaska, przeszkadza w odbywaniu dłuższych marszów, wycieczek, nie pozwala uzyskać dobrych wyników w biegach czy skokach. Stwierdzone wady postawy wywierają wybitnie hamujący wpływ na rozwój naturalnych czynności ruchowych (obserwacja i badania własne) - chód, bieg, skok, rzut itp. Stale przydatne w życiu codziennym, ograniczaja szybkość, zręczność, siłę, wytrzymołość i koordynację ruchową. Przerwy w wielu przypadkach dziecko spędza w sposób nieprawidłowy: nieśmiałe- zazwyczaj stoi, ruchliwe -biega.

Po przyjściu dziecka do domu dziecko znowu kilka godzin spędza w pozycji siedzącej, przy odrabianiu lekcji, przed telewizorem, czy komputerem. Często w nieprawidłowej postawie.

Dlatego nie jest obojętne w jakich warunkach wykonuje tą czynność. Działanie pozycji siedzacej oraz czynnika czasu może być wykorzystane w celu poprawy postawy ciał, zaś jej zlekceważenie może wpłynąć na jej pogłębienie.

Prócz jednostronności siedzącego trybu życia są jeszcze inne przyczyny, które zwiększają niebezpieczeństwo powstawania wadliwej postawy. Należa tu: nieodpowiednie wymiary mebli- zbyt wysokie lub zbyt niskie siedzenia i pulpity, zła proporcja pomiędzy wysokością jednego i drugiego, niewłaściwy sposób siedzenia w czasie pisania; z jedną ręką na pulpicie, a drugą opuszczoną.

Jak zapobiegać wadom postawy?

Zapobieganie powstawaniu wad postawy u dzieci i młodzieży pozwala później uniknąć przykrych dolegliwości i przykrych bólów u osób dorosłych.

Wyniki leczenia bywają tym lepsze im wcześniej będzie rozpoznana wada lub odchylenie od normy. Zaburzenia i wady spotykane u dzieci i młodzieży powstają w okresie rozwoju fizycznego, mają nierzadko tendencję do nasilania się w miarę wzrastania i wyraźny związek z warunkami życia oraz nauki dziecka.

Wiele wad postawy ciała powstaje w okresie nauki szkolnej. Nierzadko jest to związane z nawykiem nieprawidłowego siedzenia.

W pozycji siedzącej środek ciężkości górnej części ciała przesuwa się do przodu, co zwalnia od pracy mięśnie brzucha i wymusza pracę mięśni prostowników grzbietu . Brak pracy mięśni brzucha wpływa niekorzwstnie na stan narządów znajdujących się w jamie brzusznej(serce, płuca).

Jak z tego wynika poprawna pozycja siedząca odgrywa bardzo istotną rolę w kształtowaniu i utrzymaniu prawidłowej postawy dziecka.

Wszyscy powinniśmy wywierać wpływ na wypracowanie przez dziecko nawyku utrzymania prawidłowej postawy siedzącej, a jest to możliwe jeśli tylko przestrzega się następujących zasad pracy dziecka:

- tułów powinien być wyprostowany i oddalony od stołu, biurka 3-5 cm,

- nogi piszęcego powinny dotykać całymi stopami podłoża, głowa powinna być nieznacznie pochylona nad stołem, zaś odległość oczu od końca pióra powinna wynosić 30 - 35 cm,

- łokcie nie powinny leżeć na stole, lecz wystawoć nieco poza jego brzeg,

- zeszyt powinien leżeć na wprost klatki piersiowej piszącego,

- w czasie czytania dziecko powinno siedzieć prosto i nie pochylać się,

Ćwiczenia śródlekcyjne i ruch w czasie przerw międzylekcyjnych to swego rodzaju antidotum przeciwko negatywnym wpływom związanym z siedzeniem w ławce szkolnej.

Przeciąganie się uczniów w czasie lekcji, nauczyciele traktują jako przejaw złego wychowania. Czy słusznie?

Ćwiczenia śródlekcyjne powinny być tak dobrane, aby wzmacniały mięśnie rozciągnięte wskutek siedzenia w ławkach, z jednoczesnym rozciągnięciem i rozluźnieniem mięśni nadmiernie napiętych. Powinny angażować większe zespoły mięśniowe, a także układ krążenia i oddechowy.

Wydaje się, że stretching jest sposobem najtrafniejszym,bowiem dzięki niemu osiągamy korzyści psychofizyczne.

Usuwamy negatywne skutki wielogodzinnego siedzenia, zapobiegamy przede wszystkim skróceniom mięśni i ograniczeniom ruchomości stawów. Należy pamiętać, że w rezultacie pojedynczego rozciągania z wytrzymaniem, efekt podwyższonej elastyczności pozostaje w mięśniach przez około półtorej godziny, że likwidacji napięcia mięśni towarzyszy nierozłącznie odprężenie psychiczne.

Dodatkowym walorem pozycji ćwiczebnych głową w dół jest wspomaganie krężenia mózgowego.

Wady postawy stały się współcześnie zjawiskiem społecznym, bowiem obejmują znaczny odsetek dzieci i młodzieży.

Szacuje się, że wady postawy wykazuje co trzecie dziecko. Powodują one zatroskanie rodziców, nauczycieli oraz instytucji oświatowych i państwowych.

Troska o prawidłową postawę powinna absorbować pedagogów, wychowawców, rodziców począwszy od wieku przedszkolnego, a nawet niemowlęcego. Szczególnie niepokojące pod względem dewiacji posturalnych są tzw. okresy krytyczne o przyśpieszonym wzrastaniu np. skok pokwitaniowy.

Z reguły bardziej podatna na wady postawy jest młodzież o przyśpieszonym dojrzewaniu, słabo fizycznie rozwinięta, asteniczna, która wymaga opieki i fachowej pomocy.

Dlatego przyswajanie od najmłodszych lat nawyków prawidłowych pozycji podczas codziennych czynności zaowocuje w wieku dojrzałym sprawnością i bezbolesnością kręgosłupa. Chcąc mieć zdrowy i sprawny kręgosłup należy o niego dbać przez całe życie.
 

Opracowanie: mgr Małgorzata Kucharczyk

Wyświetleń: 1346


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.