Łacina a układ okresowy pierwiastków

SCENARIUSZ LEKCJI INTERDYSCYPLINARNEJ

Cel ogólny

- Korelacja międzyprzedmiotowa chemia i język łaciński
- Zapoznanie z budową układu okresowego pierwiastków
- Symbole chemiczne pierwiastków i etymologia nazw

Cele operacyjne

Uczeń potrafi:
- określić budowę współczesnego układu okresowego pierwiastków
- podać symbole chemiczne i nazwy łacińskie wybranych pierwiastków
- opisać właściwości wybranych pierwiastków na podstawie ich miejsca w układzie okresowym z uwzględnieniem nazwy łacińskiej oraz tekstów łacińskich
- przetłumaczyć cytaty łacińskie
- wyjaśnić znaczenie słowa metallum jako wyrazu łacińskiego pochodzenia i współczesnego terminu określającego grupę pierwiastków w układzie okresowym

Cel wychowawczy

- rozwijanie umiejętności pracy twórczej w zespole

Formy pracy
Praca w grupach z dostępem do źródeł informacji:
- Internet - współczesny układ okresowy pierwiastków
- układ okresowy pierwiastków z nazewnictwem łacińskim
- podręczniki-Anna Osipowicz "LINGUA LATINA LINGUA NOSTRA", Wydawnictwo MAG, Warszawa 2002, A.Czerwiński, A.Czerwińska, M.Jelińsk-Kazimierczuk, K.Kuśmierczyk, "CHEMIA", WSiP, Warszawa 2002
- słowniki

PRZEBIEG LEKCJI

1. Na wstępie lekcji uczniowie korzystając ze słowników łacińsko - polskich tłumaczą hasło brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Chemicznego - PRO SCIENTIA ET HUMANITATE w celu podkreślenia interdyscyplinarnego charakteru tej lekcji.

2. Referat ucznia o C. Pliniuszu i jego dziele - Historia Naturalis.

3. Wyjaśnienie znaczenia słowa metallum jako wyrazu łacińskiego i współczesnego terminu określającego grupę pierwiastków w układzie okresowym.

4. Tłumaczenie cytatów łacińskich z dzieła Pliniusza opisujących metale i ich właściwości (Ag, Cu, Pb, Fe) - praca w grupach.

5. Uczniowie korzystają z materiałów przygotowanych przez nauczycieli (układu okresowego z podanymi nazwami łacińskimi oraz z tabeli z podaną etymologią nazw łacińskich pierwiastków), wyszukują wskazane pierwiastki i wyjaśniają znaczenie ich nazwy (załączniki 1i 2)

6. Na stronie internetowej www.uip.friko.pl uczniowie otwierają współczesny układ okresowy pierwiastków z ich właściwościami i wyszukują wskazane pierwiastki porównując z informacjami zawartymi w tekstach Pliniusza.

7. Podsumowanie lekcji - ocena pracy uczniów przez nauczycieli.

8. Praca domowa

- Znajdź w słowniku mitologii greckiej i rzymskiej informacje o bóstwach, z którymi związane są nazwy takich pierwiastków:

Ti - Titanium
Se - Selenium
Nb - Niobium
Pd - Palladium
Ta - Tantalium
Ce - Ceresium
Pm - Promethium
U - Uranium
Np - Neptunium

- Zadanie dla chętnych:
Sprawdź w słowniku wyrazów obcych znaczenia poniższych terminów. Wskaż, z nazwą którego pierwiastka i z jaką dziedziną wiedzy łączą się te terminy.

alkaliczny.....................................................................
jodyna....................................................................
chromosomy...............................................................
oksymoron..................................................................
kalcyt.........................................................................
silikon........................................................................
antygen......................................................................
Układ okresowy pierwiastków  

Opracowanie: EWA PATRZYKĄT
ALINA SOBKOWSKA

Wyświetleń: 3593