Katalog Magdalena Tołwińska Historia, Scenariusze Scenariusz lekcji - Konstytucja USA.Scenariusz lekcji
Konstytucja USATemat: Konstytucja USA Klasa - II gimnazjum Cele ogólne:
Cele operacyjne - po zakończonej lekcji uczeń potrafi:
Treści:
Pojęcia:
Metoda:
Środki dydaktyczne:
Literatura:
Struktura i tok lekcjiI. Czynności organizacyjne:Przywitanie, sprawdzenie listy obecności, zapisanie tematu w dzienniku i zeszytach. II. WprowadzenieNauczyciel wraz z uczniami powtarza wiadomości z ostatniej lekcji:
Warto raz jeszcze podkreślić, że USA to wcześniejsze 13 kolonii angielskich, które przekształciły się w stany, utworzyły niepodległe państwo i stanęły przed problemem określenia modelu ustrojowego. Nauczyciel przedstawia uczniom cele lekcji i informuje, że będą pracować z tekstem źródłowym, rozdaje uczniom przygotowane kserokopie Konstytucji USA. III. RozwinięcieProwadzący informuje, że jeszcze w czasie wojny o niepodległość utworzono wspólną armię i zapowiedziano uchwalenie konstytucji. Ścierały się różne koncepcje dotyczące podziału kompetencji. Uczniowie prezentują własne rozumienie pojęcia KONSTYTUCJA i ostatecznie wraz z nauczycielem, formułują definicję, którą zapisują do zeszytów: KONSTYTUCJA - ustawa zasadnicza normująca (określająca) podstawy ustroju państwowego (władze i ich kompetencje) oraz prawa i obowiązki obywateli. Nauczyciel podaje informację, iż w końcu, mimo różnic występujących wśród twórców, 17 września 1787r. podpisany został tekst Konstytucji USA w Filadelfii przez 41 członków konwencji konstytucyjnej. Uczniowie spoglądają na koniec tekstów, gdzie widnieją podpisy twórców. Odnajdują nazwiska osób znanych im już z poprzedniej lekcji, głośno odczytują:
Uczniowie przypominają znane im fakty dotyczące wymienionych osób, ich wkład w powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki. Następnie nauczyciel zwraca uwagę na wstęp do konstytucji, czyli preambułę - głośno odczytujemy jej tekst, wspólnie zastanawiamy się, co, według preambuły, uznano za główne powody ogłoszenia tej konstytucji? Prowadzący lekcję odwołuje się do oświeceniowej, znanej uczniom, monteskiuszowskiej zasady trójpodziału władzy. Młodzież otrzymuje zadanie wyszukania w tekstach tych fragmentów, które dotyczą:
Poszczególni uczniowie odczytują wybrane fragmenty, nauczyciel czuwa nad prawidłowością klasyfikacji. Po krótkiej wymianie zdań odsłania przygotowane wcześniej tabelaryczne zestawienie.
Nauczyciel pyta, kto jest faktycznym szefem państwa. Uzyskawszy poprawną odpowiedź, informuje, że taki podział kompetencji określany jest mianem systemu prezydenckiego, który charakteryzuje się szczególnie silną pozycją prezydenta. Do zeszytów zapisujemy wniosek: Konstytucja Stanów Zjednoczonych była pierwszym aktem prawnym tak wysokiej rangi, w którym zastosowano zasadę trójpodziału władz. Ta zasada jest obecnie powszechnie stosowana w prawodawstwie państw demokratycznych. Prowadzący lekcję zwraca uwagę na demokratyczny charakter państwa, zadaje pytania:
Razem z uczniami przypominamy greckie pochodzenie słowa demokracja (demos, crates) co dosłownie oznacza władzę ludu. Nauczyciel wyjaśnia, że obywatele mają wpływ na to, co się dzieje w państwie poprzez możliwość udziału w wyborach. W tym momencie można bliżej wyjaśnić, na czym polega system 2-stopniowych wyborów prezydenckich w USA oraz wspomnieć o bezpośrednich wyborach prezydenckich na przykładzie prawa wyborczego obowiązującego obecnie w Rzeczpospolitej Polskiej. Formułujemy i zapisujemy definicję: DEMOKRACJA - system polityczny oparty na wolnych i otwartych wyborach, gwarantujący podstawowe wolności i prawa obywateli oraz zakładający odpowiedzialność rządzących przed rządzonymi; organy władzy wyłaniane są na określony czas w drodze wyboru przez ogół obywateli lub specjalne kolegium wyborcze. Nauczyciel informuje, że państwo demokratyczne odwołuje się do powszechnie uznawanych zasad, wartości i norm praktykowanych i wzbogacanych w procesie rozwoju cywilizacyjnego. Wraz z uczniami, w oparciu o teksty Konstytucji, formułujemy podstawowe wolności i prawa obywatelskie oraz kardynalne wartości obowiązujące na mocy Konstytucji USA:
Nauczyciel zwraca uwagę, że nie wszystkie zapisy Konstytucji USA były wyrazami idei demokratycznej. Poleca wyszukać uczniom przykłady:
Wkrótce życie wykazało konieczność uzupełnień, tzw. poprawek. Uczniowie czytają artykuł V regulujący sposób zmiany konstytucji:
Młodzież czyta pierwsze 10 poprawek (z 1789 r.), gdzie zawarto prawa człowieka do wolności, równości (zakaz uprzywilejowania grup czy jednostek) oraz własności. Poprawki wprowadziły zakaz ograniczania prawa wyborczych ze względu na rasę, kolor skóry, płeć, poprzednie niewolnictwo. Uczniowie zapisują do zeszytów: Konstytucja USA jest tekstem krótkim, dość lakonicznym. Składa się z preambuły, 7 artykułów i 27 poprawek i w takim kształcie obowiązuje do dzisiaj. Nauczyciel zwraca uwagę, że USA w swej pierwotnej formie składały się z 13 (dzisiaj 50) stanów, stąd przed twórcami pojawił się problem podziału kompetencji między władzami stanowymi a federalnymi (centralnymi). Ostateczny związek między stanami przybrał formę federacji. Zapisujemy do zeszytów: FEDERACJA - państwo związkowe, którego części składowe (stany) mają samodzielność prawną i określony zakres samodzielności politycznej. Wspólnie z uczniami wypełniamy tabelę dotyczącą podziału kompetencji:
Nauczyciel informuje, że w latach 1787-88 każdy stan po kolei akceptował Konstytucję, która przenosiła suwerenność z poszczególnych stanów na jeden organizm - państwo federacyjne. IV. ZakończeniePodsumowując lekcję, prowadzący inicjuje dyskusję pytając uczniów:
Na koniec zapisujemy w zeszycie nazwisko pierwszego prezydenta - Jerzy Waszyngton - przypominamy jego zasługi dla tworzenia niepodległego państwa. Uczniowie wymieniają także nazwiska innych prezydentów amerykańskich. Jako pracę domową, nauczyciel poleca przyswojenie sobie wiadomości z lekcji oraz wypisanie nazwisk kilku prezydentów USA. Dziękuje i kończy lekcję. Opracowanie: mgr Magdalena Tołwińska Wyświetleń: 6559
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |