Ilustracja nastroju wybranymi środkami artystycznymi

Klasa: IV Szkoły Podstawowej

Czas: 2 x 45 min.

Zadanie plastyczne i muzyczne: nastroje muzyczne wyrażone barwą - gama barw czystych i złamanych

Cele dydaktyczne:
uczeń:
- potrafi zaśpiewać piosenkę pt. "Najłatwiejsze ciasto w świecie"
- określa nastrój piosenki i wyróżnia środki muzyczne stanowiące o nastroju piosenki
- zna i rozróżnia barwy czyste i złamane
- wyjaśnia terminy i pojęcia muzyczne - tempo, dynamika, kompozycja, forma, tryb, mazurek, nokturn
- ilustruje nastrój muzyczny wybranymi środkami ekspresji plastycznej
- potrafi dostrzec wartości estetyczne w pracach plastycznych

Formy pracy: zbiorowa, indywidualna, grupowa

Metody:
analityczno-percepcyjna, problemowa, ekspozycji, organizowania i rozwijania działalności ucznia

Media:
pianino, flety sopranowe, instrumenty perkusyjne, odtwarzacze CD, płyty CD, plansze barw, podręczniki: U. Smoczyńska, K. Jakóbczak-Drążek: Muzyka i my kl. IV WSiP, Warszawa, 1999, s. 17, piosenka pt. "Najłatwiejsze ciasto w świecie", muz. K. Kwiatkowski, sł A. Woy-Wojciechowska, S.K. Stopczyk: Plastyka dla I klasy gimnazjum WsiP, Warszawa, 1999, J. Chełmoński: Przed karczmą, i Czwórka s. 79, F. Goya: Rozstrzelanie powstańców mardyckich s. 57, A. Kotsis: Ostatnia chudoba s.76 I. Poniatowska: Słownik szkolny-muzyka, WsiP, Warszawa, 1991

Technika wykonywania pracy plastycznej: malowanie farbami plakatowymi

Materiały plastyczne: pędzle, farby plakatowe, karton

Przebieg zajęć - lekcja nr 1

1. Powtórzenie piosenki o wesołym nastroju pt. "Najłatwiejsze ciasto w świecie"
2. Omówienie nastroju śpiewanej piosenki (radosna, wesoła, żartobliwa itp.).
3. Przedstawienie przez uczniów różnych nastrojów np. radości, gniewu, smutku, zachwytu itp. Za pomocą efektów akustycznych, instrumentów, mimiki, gestów oraz odgadywanie prze innych uczniów prezentowanego nastroju.
4. Wybieranie grupy barw, które odpowiadałyby ilustracji wesołej piosenki. Na tablicy znajdują się koła w różnych barwach, czystych złamanych. Dzieci wspólnie wybierają barwy, które odpowiadają wesołej piosence (barwy czyste) i grupują je na jednej części tablicy.
5. Nazwanie przez uczniów wybranej grupy barw (czyste). Kolor czysty uzyskujemy przez zmieszanie dwóch kolorów zasadniczych.
6. Ogólne informacje o mazurkach F. Chopina (1810-1849) być różnorodne, od wolnego (kujawiaka) do szybkiego (oberek). W pełni artystyczną formę nadał im. F. Chopin, który skomponował 58 mazurków.
7. Wysłuchanie utworu muzycznego - F. Chopin: Mazurek C-dur op.7 nr 2 (0:43) ze zwróceniem uwagi na rodzaj instrumentu, tempo, dynamikę, kompozycję.
8. Omówienie nastroju wysłuchanego utworu muzycznego.
9. Wprowadzenie trybu durowego. Kompozytor układając melodię może korzystać z dźwięków ułożonych w systemie durowym, czyli wesołym. Granie na fletach przez nauczyciela melodii i akordów w tonacji durowej. Granie na fletach przez 3 uczniów dźwięków C,E,G.
10. Prezentacja i omówienie obrazów o tematyce wesołej, radosnej: J,Chełmoński: Przed karczmą. Jest to realistyczny obraz olejny przedstawiający rozrywkę wiejskiej biedoty tańczącej wśród wiosennych roztopów. W obrazie Czwórka, malarz ukazuje czterokonny zaprzęg w brawurowym galopie, polotu i fantazji.
11. Interpretacja plastyczna Mazurka C-dur F. Chopina. Należy wysłuchany utwór przedstawiając konkretne kształty lub malować w takt muzyki używając tylko gamy barw czystych.
12. Wspólne omówienie wykonywanych prac plastycznych, ocena:
- pod względem zastosowania barw czystych
- pod względem oryginalności i sposobu interpretacji pracy
13. Podsumowanie lekcji:
- porządkowanie pracowni

Lekcja nr 2
1. Prezentacja obrazów o nastroju smutnym - F. Goya: Rozstrzelanie powstańców madryckich, A. Kotsis: Ostatnia chudoba
2. Wprowadzenie pojęcia i prezentacja barw złamanych w oparciu o plansze barw. Połączenie wielu kolorów daje nam kolor złamany.
3. Zwrócenie uwagi na smutek przedstawiony muzyką w celu przybliżenia dzieciom nastroju minorowego.
4. Prezentacja utworu F. Chopina: Preludium e-moll op. 28 nr 4 (2:19). Omówienie wysłuchanego utworu.
5. Wprowadzenie terminu "preludium"
Krótki utwór instrumentalny stanowiący odrębną całość lub będący wstępem do większej całości. Cechą preludiów Chopina jest nastrojowość i programowość.
6. Zapoznanie z piosenką ludową z Podlasia pt. "Jezioro".
- analiza słuchowa
- analiza tekstowa
- nauka piosenki ze słuchu
7. Wprowadzenie określenia moll i prezentacja melodii i akordów molowych
8. Granie na dzwonkach (fletach) gamy a-moll
9. Podsumowanie lekcji:
- słuchanie fragmentów wcześniej prezentowanych utworów i przyporządkowanie do nich odpowiednich reprodukcji, zgodnych z nastrojem
- określanie trybu (durowy, molowy) i nastroju utworów

Aneks

Spis aneksu:

1. Piosenka pt. "Najłatwiejsze ciasto w świecie" muz. K. Kwiatkowska, sł. A. Woy-Wojciechowska
2. J. Chełmoński: Przed karczmą
3. J. Chełmoński: Czwórka
4. F. Goya: Rozstrzelanie powstańców madryckich
5. A. Kotsis: Ostatnia chudoba
 

Opracowanie: Henryk Wasiura
S.P. nr.4 Zamość

Wyświetleń: 4092