Podnoszenie jakości pracy na lekcjach przyrody z wykorzystaniem hospitacji diagnozującej

Hospitacja diagnozująca, ze względu na swój badawczy charakter, wymaga najpierw rozpoznania aktualnego stanu opanowania badanych umiejętności. Stan ten będzie później punktem wyjścia dla dalszego postępowania. Opracowane przeze mnie materiały dotyczą badania stopnia opanowania wybranych umiejętności określonych w standardach wymagań egzaminacyjnych. Umiejętności te to:
- standard 1.1d: uczeń odczytuje różne teksty kultury - proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe, w tym: audycję radiową i telewizyjną, artykuł prasowy;
- standard 1.3: uczeń rozumie znaczenia podstawowych symboli występujących w instrukcjach i opisach diagramów, map, planów, schematów i innych rysunków;
- standard 1.4: uczeń odczytuje dane z tabeli, wykresu, planu, mapy, diagramu oraz odpowiada na proste pytania z nimi związane.

Na początku roku szkolnego przeprowadziłam lekcję, po której można było określić stan wyjściowy stopnia opanowania badanych umiejętności. Po sprawdzeniu kart pracy i dokładnej analizie wyników ustaliłam, w jakim stopniu poszczególni uczniowie opanowali określone umiejętności. Mogłam też zaplanować dalszą pracę z dziećmi, uwzględniając ich indywidualne potrzeby. Przejawem tego był odpowiedni dobór uczniów do grup, w których pracowali na lekcjach, rozwiązywanie większej ilości zadań określonego typu lub zadawanie zróżnicowanych prac domowych. W ciągu roku szkolnego robiłam także badania kontrolne, które umożliwiały mi sprawdzenie postępów uczniów. Umiejętnością, która była opanowana w najmniejszym stopniu okazało się odczytywanie danych z wykresu liniowego i diagramu kołowego. Lekcja przeprowadzona pod koniec roku szkolnego miała wykazać, czy uczniowie zrobili postępy w tych umiejętnościach. I tak jak poprzednio, dokonałam szczegółowej analizy wyników, z rozbiciem na poszczególne standardy (1.1d, 1.3, 1.4) oraz porównałam je z rezultatami wyjściowymi. Okazało się, że wszyscy uczniowie lepiej poradzili sobie z zadaniami, nad którymi pracowali na tych zajęciach.

Obydwie lekcje miały charakter powtórzeniowy, ze względu na to, że na takiej lekcji uczniowie mogą dużo pracować indywidualnie, a tego właśnie wymagała ta hospitacja.

Przedstawiam konspekty tych lekcji oraz narzędzia /w następnym artykule/, służące do zdiagnozowania stopnia opanowania tych umiejętności.

Konspekt lekcji przyrody w klasie IV

Temat: Powtórzenie wiadomości z działu "Przyroda i jej elementy".

ZAKRES TREŚCI: składniki przyrody, przyrządy i pomoce przyrodnika, kierunki geograficzne, pory roku, składniki pogody, przyrządy meteorologiczne.

OGÓLNE CELE LEKCJI:
1.Utrwalenie wiadomości dotyczących w.w. treści.
2.Poznanie poziomu opanowania przez uczniów umiejętności określonych w standardzie 1 /1.1d, 1.3, 1.4/

POSTAWY:
1.Wdrażanie do aktywnej pracy na lekcji.
2.Rozwijanie samodzielności uczniów.

METODY:
1.Praca z podręcznikiem, tekstem źródłowym, artykułem prasowym i mapą.
2.Analiza wykresu liniowego, diagramu kołowego i słupkowego oraz danych z tabeli.
3.Gra dydaktyczna - krzyżówka.

FORMY PRACY: indywidualna i zbiorowa.

ŚRODKI: plansza, mapy, foliogramy, podręczniki, tekst źródłowy, artykuł prasowy, tabela z danymi meteorologicznymi, wykres średnich temperatur, diagram obrazujący ilość opadów, przyrządy przyrodnika, karty pracy ucznia.

TOK LEKCJI:

Faza wprowadzająca:
1.Sprawy organizacyjne i nawiązanie do poprzednich lekcji.
2.Wyjaśnienie celu lekcji i zapisanie jej tematu.

Faza realizacyjna:
1.Na podstawie planszy i tekstu źródłowego uczniowie wymieniają składniki przyrody i wypełniają zad. 1 z karty pracy.
2.Nazywają zgromadzone przyrządy przyrodnicze, mówią, do czego ich się używa.
3.Pracują z podręcznikiem i uzupełniają zad. 2 z karty pracy.
4.Odczytują dane z diagramów kołowych.
5.Analizują mapę pogody i odpowiadają na pytania z nią związane.
6.Czytają artykuł z gazety i rozwiązują zadanie nr 5 z karty pracy.
7.Wyszukują w tabeli danych potrzebnych do zadania nr 6.
8.Podają średnią temperaturę w różnych miesiącach, korzystając z wykresu liniowego.
9.Analizują diagram słupkowy, wpisując odczytane dane do tabeli /zad.8/

Faza podsumowująca:
1.Odczytanie rozwiązań zadań z kart pracy.
2.Rozwiązanie krzyżówki.
3.Ewaluacja.

Konspekt lekcji przyrody w klasie IV

Temat: Uzupełnienie wiadomości z działu "Zagrożenia środowiska przyrodniczego i jego ochrona".

Zakres treści:
1. Czynniki zagrażające przyrodzie.
2. Działania mające na celu ochronę przyrody.

Cele:
1. Utrwalenie wiadomości o zagrożeniach i ochronie przyrody.
2. Zbadanie stopnia opanowania umiejętności opisanych w standardach wymagań egzaminacyjnych /standard 1.1d, 1.3, 1.4 /.

Postawy:
1. Świadomość całkowitej zależności człowieka od przyrody.
2. Zaangażowanie w sprawy ochrony środowiska.
3. Aktywna praca na lekcji.

Metody: pogadanka; praca z podręcznikiem, tekstem źródłowym i mapą; odczytywanie wykresów i diagramów; działania praktyczne - segregacja śmieci.

Formy pracy: indywidualna i z całą klasą.

Pomoce dydaktyczne: podręcznik, tekst źródłowy, mapa, tablice ze znakami ekologicznymi, puste opakowania po różnych produktach.

Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca:
1. Czynności organizacyjne.
2. Sprawdzenie pracy domowej.
3. Nawiązanie do tematu i objaśnienie celów lekcji.

Faza realizacyjna:
1. Analiza słów papieża Jana Pawła II: "Piękno tej ziemi skłania mnie do wołania o jej zachowanie dla przyszłych pokoleń. Jeśli kochacie tę ojczystą ziemię, niech to wołanie nie pozostanie bez odpowiedzi".
2. Zajęcia z kartą pracy:
1.Dokończenie zdania na podstawie tekstu źródłowego i tablic ze znakami ekol.
2.Uzupełnienie schematu na podstawie informacji z podręcznika.
3.Wypełnienie tabeli na podstawie diagramu kołowego.
Segregacja śmieci - uczniowie wrzucają puste opakowania do pojemników podpi sanych: papier, metal, szkło, plastik.
4.Uzupełnianie zdań w oparciu o analizę mapy.
5.Rozwiązanie krótkiego testu po przeczytaniu drugiego tekstu źródłowego.
6.Wypełnienie luk w zdaniach na podstawie danych z tabeli.
7.Analiza wykresu liniowego.
8.Analiza diagramu słupkowego i wypełnienie tabeli.

Faza podsumowująca:
1. Sprawdzenie i zebranie kart pracy.
2. Zadanie pracy domowej - każde dziecko na otrzymanych listkach z "drzewka decyzyjnego" zapisuje, jak może sam pomóc przyrodzie.
3. Ewaluacja.
 

Opracowanie: Anna Pupar

Wyświetleń: 2861