Katalog

Bogdan Buczek
Zawodowe, Scenariusze

Scenariusz otwartej lekcji sprawdzającej - elektrotechnika ogólna i samochodowa, dział elektronika przemysłowa, elementy miernictwa elektrycznego (kl. 5 technikum mechanicznego)

- n +

Scenariusz otwartej lekcji sprawdzającej

Scenariusz otwartej lekcji sprawdzającej



Przedmiot nauczania: Elektrotechnika ogólna i samochodowa

Realizowany dział: Elektronika przemysłowa, elementy miernictwa elektrycznego

Klasa: 5 Technikum Mechanicznego na podbudowie szkoły podstawowej specjalność: naprawa i eksploatacja pojazdów samochodowych

Czas trwania: 2 godziny lekcyjne

Typ lekcji: Testowanie praktyczne z wyposażeniem

Temat lekcji: Pomyśl, zaproponuj, rozwiąż - testowanie osiągnięć uczniów w warunkach laboratoryjnych.

Przed przystąpieniem do zajęć uczeń powinien:
  • znać zasady bhp obowiązujące na ćwiczeniach laboratoryjnych;
  • umieć określać wielkości fizyczne stosowane w elektrotechnice;
  • znać prawa: Ohma oraz Kirchhoffa i umieć je stosować;
  • umieć mierzyć podstawowe wielkości elektryczne: napięcie elektryczne, natężenie prądu i rezystancję;
  • znać budowę i działanie elementów stosowanych w elektronice - zarówno biernych jak i czynnych;
  • umieć odróżniać elementy wchodzące w skład obwodów elektrycznych;
  • umieć dokonywać montażu obwodów elektrycznych;
  • zauważać i analizować zjawiska występujące w obwodach elektrycznych;
  • umieć korzystać z notatek i innych źródeł informacji.
Cele operacyjne zajęć testujących:
  1. końcowe
    Sprawdzenie umiejętności w zakresie:
    • umiejętności pracy w grupie;
    • umiejętności posługiwania się miernikiem cyfrowym;
    • samodzielnego myślenia i prawidłowego wnioskowania;
    • prowadzenia samodzielnej pracy badawczej.
      Kształtowanie postaw współdziałania i uczenia się w grupie.
      Dokonanie oceny uczniów.
  2. cząstkowe
    Sprawdzenie umiejętności w zakresie:
    • rozdziału zadań w grupie;
    • współdziałania członków grupy;
    • znajomości praw i wielkości elektrycznych;
    • umiejętności stosowania poznanych praw;
    • pomiaru napięcia elektrycznego;
    • pomiaru natężenia prądu elektrycznego;
    • pomiaru rezystancji i określania biegunowości elementów;
    • znajomości budowy i działania elementów;
    • umiejętności montażu obwodów elektrycznych;
    • umiejętności analizy obwodów;
    • umiejętności stawiania hipotez i wnioskowania.
Metoda:
  • problemowa - testowanie praktyczne z wykorzystaniem wyposażenia pracowni.
Do prowadzenia zajęć niezbędne będą:
  • walizkowe zestawy montażowe Mez Elektronik - jeden na grupę + jeden rezerwowy;
  • uniwersalny miernik cyfrowy - jeden na grupę;
  • komplet dobranych elementów elektronicznych - jeden na grupę;
  • kartki z opisem zadań, problemów do rozwiązania - po jednym na grupę (patrz załącznik nr 1: Zadania problemowe);
  • karty odpowiedzi - po jednej na grupę + zapasowe (załącznik nr 2: Karta odpowiedzi);
  • instrukcja testowania - po jednej dla każdej grupy ćwiczeniowej (załącznik nr 3: Instrukcja testowania);
  • komputerowy program edukacyjny Elektronika;
  • foliogramy ze schematami, które wystąpią na zajęciach;
  • rzutnik pisma;
  • zapasowe źródła zasilania;
  • wskaźnik laserowy.
Ocenianie
        Zgodnie z przyjętym i podanym uczniom na początku roku szkolnego Przedmiotowym systemem sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów (załącznik nr 4) oceniana jest grupa z możliwością indywidualizowania (załącznik nr 5: Uwagi wstępne do lekcji). Niezależnie od odpowiedzi na zagadnienia podane na kartkach uczniowie muszą udzielić odpowiedzi na pytania prowadzącego wynikające z konkretnej sytuacji na zajęciach testujących.
        Ogólnie przyjmuję, że udzielenie odpowiedzi na pytanie pierwsze i pierwszą część drugiego to spełnienie wymagań koniecznych i podstawowych.
        Spełnienie wymagań rozszerzających i dopełniających to odpowiedź na drugą część pytania drugiego i całe pytanie trzecie, które w drugiej jego części polega na rozwiązaniu konkretnego problemu badawczego podawanego indywidualnie każdej grupie.


Przebieg lekcji:
  1. Czynności organizacyjne: około 3 minut.
    W tym czasie nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i dokonuje sprawdzenia obecności. Uczniowie zapisują temat w zeszytach. Nauczyciel uświadamia klasie, że mimo lekcji hospitowanej nie zmienia się nic w charakterze i sposobie prowadzenia zajęć, uspokaja uczniów (najlepiej z uśmiechem).
  2. Przypomnienie zasad sprawdzania i oceniania wiadomości na zajęciach laboratoryjnych: około 5 minut.
    Nauczyciel rozdaje grupom ćwiczeniowym Instrukcje testowania i dokładnie ją omawia - może posłużyć się dodatkowo foliogramem i rzutnikiem pisma. Podkreśla obowiązek przestrzegania zasad bhp i konieczność zaliczenia ćwiczeń sprawdzających. Informuje, że dzisiaj nie udziela pomocy, ale obserwuje i ocenia. Uczniowie zadają pytania. Nauczyciel wyjaśnia.
  3. Organizowanie sytuacji problemowej, która będzie podstawą do oceny: około 4 minut.
    Liderzy grup ćwiczeniowych podchodzą kolejno do nauczyciela i losują: komplet elementów i zadania problemowe. Nauczyciel pozwala grupom przeczytać tematy. Udziela ewentualnych wyjaśnień, po czym poleca rozpocząć ćwiczenia. Czas trwania testowania 60 minut. Od tej chwili nauczyciel staje się obserwatorem. Notuje postępy grup ćwiczeniowych i oceny (punktację) za poszczególne etapy. Po 10 minutach (niezależnie od postępów) informuje ile upłynęło czasu - z doświadczenia wiadomo, że działa to bardzo mobilizująco na uczniów.
  4. Praca w grupach - rozwiązywanie problemu, zgłaszanie pomysłów, stawianie hipotez i ich weryfikacja: przez cały okres testowania - około 45 -50 minut.
    Uczniowie danej grupy dokonują wnikliwej analizy pytań problemowych, rozdzielają między siebie zadania cząstkowe. Praca w podgrupach pozwala znacznie przyspieszyć etap wstępny. Rysują schematy, wykonują obliczenia, zapisują wnioski. Potwierdzają poprawność swoich czynności poprzez pomiar i ewentualnie poprzez analizę działania układu. Nauczyciel obserwuje, zadaje pytania kontrolne związane z czynnościami wykonywanymi przez grupę, dba o stan bezpieczeństwa na zajęciach.
  5. Podanie rozwiązania przez grupę i jego wyjaśnienie: ok. 10 minut w toku lekcji.
    Uczniowie przedstawiają proponowane rozwiązanie, schematy, obliczenia i wnioski. Wypełniają kartę odpowiedzi. Demonstrują działanie zmontowanych układów, a tym samym weryfikują praktycznie zaproponowane rozwiązanie. Referującym rozwiązanie jest lider lub osoba wskazana przez grupę. Nauczyciel zadaje pytania kontrolne, sprawdza poprawność wypełnienia karty odpowiedzi. Jeżeli rozwiązanie zadania problemowego jest prawidłowe zalicza odpowiedź. Jeżeli występują braki prosi o uzupełnienie (odpowiedzi, pomiaru itp.). W razie potrzeby nauczyciel poprawia błędy w rozumowaniu. W podobny sposób odbywa się analiza rozwiązań wszystkich trzech zadań problemowych.
  6. Ocena pracy grupy: na bieżąco w toku zajęć, a samo poinformowanie o ocenie łącznej, wraz z krótkim ok. 2 minutowym uzasadnieniem po zakończeniu testowania.
  7. Zakończenie testowania i podsumowanie zajęć sprawdzających: około 10 minut. Nauczyciel gratuluje zaliczenia ćwiczeń i informuje ogół klasy o ocenach uzyskanych przez uczniów oraz krótko je komentuje - uwzględnia w ocenie indywidualnej ucznia jego wkład przy testowaniu programu edukacyjnego Elektronika. Omawia zauważone nieprawidłowości w trakcie zajęć, wskazuje jak należało ich uniknąć. Prosi przedstawicieli grup o wskazanie jaki element ćwiczeń testowych sprawiał kłopot. Odpowiadają liderzy grup a nauczyciel kieruje procesem formułowania wniosków końcowych. Podkreśla konieczność dbania o sprzęt ćwiczeniowy. Organizuje zespół, który dokona ewentualnych napraw i konserwacji sprzętu używanego na zajęciach.


Załącznik nr 1.
Przykładowe zadania problemowe

Zestaw 1
1.W woreczku znajduje się zestaw typowych elementów wykorzystywanych w elektronice. Nazwij każdy z elementów.
Który z rezystorów występujących w zestawie należy dołączyć do diody LED, aby przy zasilaniu napięciem 9V ograniczyć płynący prąd do wartości dopuszczalnej 16mA? Zaproponuj jak zmierzyć to natężenie doświadczalnie.

2.Zmontuj układ według podanego schematu.

Rozmiar: 10175 bajtów Zademonstruj działanie. Podaj funkcję każdego elementu w układzie.
Wyreguluj czułość układu. Co jest nielogiczne w jego działaniu
(przy połączeniu jak na schemacie)?
Zmierz natężenie prądu elektrycznego pobieranego przez układ z baterii.
Zapisz dobrane wartości lub wnioski.







3.Zmontuj układ przerywacza ze strony 177 instrukcji mez elektronik. Przeanalizuj działanie. Określ który rezystor, kondensator i żarówka współdziałają ze sobą i jak zmienić czas błysku i przerwy poszczególnych żarówek? Jeżeli jesteś gotowy do odpowiedzi zgłoś prowadzącemu.



Zestaw 4
  1. W woreczku znajduje się zestaw typowych elementów wykorzystywanych w elektronice. Nazwij każdy z elementów.
    Który z elementów występujących w woreczku po włączeniu szeregowo z diodą elektroluminescencyjną i dołączeniu powstałego układu do napięcia 12V ograniczy natężenie prądu do 12mA?
    Zmierz to natężenie doświadczalnie.
  2. Zaproponuj schemat układu pomiarowego, a następnie zmierz natężenie prądu elektrycznego płynącego przez dwie żaróweczki połączone szeregowo i dołączone do napięcia 3V.
    Zmierz napięcie, oblicz rezystancję i moc układu.
  3. Zmontuj układ przerywacza ze strony 177 instrukcji mez elektronik. Przeanalizuj działanie.
    Określ który rezystor, kondensator i żarówka współdziałają ze sobą i jak zmienić czas błysku i przerwy poszczególnych żarówek?
    Jeżeli jesteś gotowy do odpowiedzi zgłoś prowadzącemu.


Załącznik nr 2.

Karta odpowiedzi

Rozmiar: 8870 bajtów


1
2
3


Załącznik nr 3.

Instrukcja do ćwiczeń sprawdzających


Celem dzisiejszych ćwiczeń jest zaliczenie materiału z działu elektronika przemysłowa.
Forma pracy nie ulega zmianie. Przypomnę krótko:
  • praca odbywa się w tych samych grupach ćwiczeniowych,
  • możecie korzystać z dowolnych dodatkowych pomocy dydaktycznych - przede wszystkim z własnych notatek,
  • stopień realizacji danego ćwiczenia musi być na bieżąco dokumentowany - schematy, ewentualne obliczenia, pomiary, własne wnioski itp.,
  • po każdym zakończonym etapie należy uzyskać akceptację prowadzącego,
  • przestrzegać zasad BHP.
Dzisiejsze zajęcia od poprzednich różni jednak to, że dzisiaj Wasza praca musi być samodzielna. Nie udzielam pomocy, a jedynie wskazówek by rozwiać niejasności. Jesteście dzisiaj oceniani. Oceniana jest grupa jako całość. Wyjątkowo dopuszczam zróżnicowanie oceny wewnątrz grupy. Każda grupa musi zaliczyć ćwiczenia. Brak zaliczenia to ocena niedostateczna i konieczność podjęcia ponownej próby zaliczania. Jestem jednak pewny, że uda się Wam zaliczyć już dzisiaj. Ze swej strony gwarantuję, że tematy zadań sprawdzających nie zostały sformułowane tak, by zaskakiwać. Są to zadania, podobne do tych, które były realizowane na lekcjach poprzednich. Nie oznacza to oczywiście, że nie sprawią kłopotu. Pracując jednak wspólnie jesteście w stanie
uzyskać wynik - może nim być zarówno liczba, jak i działający prawidłowo układ elektroniczny.

Czas trwania ćwiczeń sprawdzających 1 godzina zegarowa.

Proponuję:
  • po otrzymaniu tematów uważnie je przeczytać,
  • w razie niejasności poprosić o dodatkowe wyjaśnienia,
  • po przeanalizowaniu tematów przystąpić do ich realizacji,
  • sprawdzać ile pozostało czasu.
Powodzenia!

Scenariusz i załączniki opracował
Bogdan Buczek
nauczyciel Zespołu Szkół Mechanicznych w Sanoku


Wyświetleń: 3400


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.