Katalog

Beata Kurant
Edukacja czytelnicza, Artykuły

Co to jest dojrzałość szkolna? Jak pomóc pierwszakowi przekroczyć próg szkoły?

- n +

Co to jest dojrzałość szkolna? Jak pomóc pierwszakowi przekroczyć próg szkoły?

Pracę dydaktyczno - wychowawczą w klasach I - III należy dostosować do właściwości rozwojowych dziecka rozpoczynającego naukę w szkole.

Ważne jest aby cele wychowawcze i nauczania były równorzędnie traktowane i realizowane łącznie. Dziecko powinno jednocześnie zdobywać wiedzę oraz kształtować własne, właściwe postawy i zachowania. Wpłynie to na umiejętność całościowego ujmowania poznanej rzeczywistości umożliwiając uczniowi głębsze jej rozumienie i przygotuje go do dalszej nauki.

Nauczanie zintegrowane jest kilkuletnim procesem dydaktyczno - wychowawczym mającym na celu wielostronny, harmonijny rozwój osobowości dziecka przygotowujący do nauki w cyklu systematycznym, którego podmiotem jest dziecko. Może ono podjąć naukę w klasie pierwszej jeżeli osiągnęło tzw. dojrzałość szkolną, czyli taki stopień rozwoju fizycznego, psychicznego, społecznego, umysłowego i emocjonalnego, który czyni je wrażliwym i podatnym na systematyczne nauczanie i wychowanie w zbiorowym nauczaniu szkolnym.

Zachowań społecznych dziecko uczy się podczas codziennych kontaktów z najbliższym otoczeniem czyli środowiskiem rodzinnym. Dlatego ważne jest, aby rodzice ułatwili podjęcie obowiązku szkolnego, tak, aby zmiana nie była zbyt gwałtowna, gdyż to może niekorzystnie wpłynąć na równowagę psychiczną.

Dziecko uczy się odnoszenia do innych osób, panowania nad swoimi reakcjami, wyrażania uczuć. Przyswaja prawidłowe nawyki i normy postępowania.

O dojrzałości fizycznej decyduje stan zdrowia dziecka, sprawność ruchowa, motoryczna, odporność na zmęczenie i na choroby, prawidłowy słuch i wzrok, sprawność manualna. {Poziom rozwoju mięśni dłoni, palców i nadgarstka}.

O społecznej dojrzałości świadczy stopień samodzielności i zaradności dziecka w różnych sytuacjach. Wtedy ufnie spogląda na świat. Daje mu to poczucie kompetencji.

W zakresie dojrzałości społecznej i emocjonalnej dziecko powinno potrafić podporządkować swoje osobiste pragnienia i chęci wymaganiom szkolnym, związanym z systematycznym uczeniem się w grupie rówieśniczej, kierowanej przez nauczyciela Umieć słuchać starszych, liczyć się z potrzebami kolegów, współdziałać z nimi, być zdolnym do podejmowania, wykonywania i doprowadzania do końca określonych zadań. Łatwo nawiązywać kontakty z otoczeniem. Posiadać rozwinięte cechy charakteru takie jak: samodzielność, systematyczność, zdyscyplinowanie, karność, wytrwałość, poczucie obowiązku, poszanowanie pracy swojej i innych, poczucie dumy i zadowolenia z pozytywnie ocenionych prac, itp. wykazać samodzielność w samoobsłudze: radzić sobie z takimi czynnościami jak mycie, ubieranie, zmiana obuwia, wiązanie kokardek.

Przejawem umysłowej dojrzałości jest jego aktywność i ciekawość świata, dlatego też należy na każde pytanie odpowiadać w razie potrzeb korzystając wspólnie z dzieckiem z fachowej literatury.

Powodzenie dziecka w szkole zależy nie tylko od zasobu wiadomości, które posiada, dobrze wykształconej mowy, ale również od zdrowia fizycznego, uspołecznienia i cech osobowości. Jeżeli nasza pociecha nie może się zaaklimatyzować w grupie społecznej, ma kłopoty w kontaktach z rówieśnikami, zgodnej pracy, solidnym wykonywaniem poleceń - nie będzie czuło się dobrze w klasie.

Dziecko dojrzałe do pójścia do szkoły to takie, które już chce się uczyć, interesuje się pisaniem i czytaniem, pragnie dowiadywać się różnych rzeczy, chce rozwijać swój ą wiedzę o otaczającym go świecie.

Dzieci rozpoczynające naukę różnią się między sobą pod względem poziomu dojrzałości umysłowej, uczuciowej i społecznej. Różnią się wzorami postaw, systemami motywacji, zasobem wiadomości, doświadczeń oraz oczekiwań, jakie im stawiano dotychczas. Różnią się również metrykalnie. Wystarczy, że jedno urodziło się na początku roku, a drugie w grudniu. Jeśli te różnice są bardzo duże w odniesieniu do grupy rówieśniczej, należy zgłosić się wraz z dzieckiem na badania psychologiczne pod kątem "dojrzałości szkolnej" i w razie takiej sugestii podjąć decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego. Dziecko, które nie osiągnęło dojrzałości szkolnej powinno być pod opieką specjalistyczną: psychologa i reedukatora, którzy na zajęciach kompensacyjno-wyrównawczych udzielą mu pomocy.

WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW:

I Aby zapewnić dziecku rozpoczynającemu naukę dobry start w szkole, należy przygotować:
1. Stałe miejsce do pracy i odrabiania lekcji.
2. Miejsce, gdzie mogłoby położyć swój tornister i przybory szkolne.
3. Półeczkę na książki, lektury i pisemka.
4. Stałe miejsce na buty i obuwie na zmianę.

II Przygotowanie do szkoły samego dziecka:
1. Dziecko powinno się cieszyć, że idzie do szkoły. Nie wolno straszyć go szkołą.
2. Przyzwyczaić dziecko do dbałości o schludny wygląd zewnętrzny.
3.Kilka razy w tygodniu przeznaczyć trochę czasu na wspólny spacer i czytanie dziecku książek.
4. Zachęcać dziecko do opowiadania o wydarzeniach, przeżyciach.
5.Mobilizować dziecko do rysowania, wycinania, szycia, lepienia, malowania.
6. Wdrażać dziecko do obowiązkowości i punktualności.
7. Wykonywać zalecenia wychowawcy, psychologa, pedagoga, szkolnej pielęgniarki.

III Pamiętać, że dla prawidłowego rozwoju dziecka konieczne są:
1. Ład, spokój i pogodna atmosfera w domu.
2. Utrzymanie kontaktu uczuciowego z dzieckiem.
3. Przestrzeganie stałego rozkładu dnia.
4. Stały udział dziecka w drobnych pracach domowych.
5. Możliwość zabawy z rówieśnikami na świeżym powietrzu.

IV Gdy dziecko zacznie uczęszczać do szkoły należy:
1.Rozmawiać z dzieckiem o tym, co było w szkole.
2.Ustalić stały rytm dnia.
3. Przeglądać zeszyty szkolne i prace dziecka, chwalić za to, co trzeba, zganić, jeśli na to zasłuży.
4. Nie krzyczeć na dziecko, gdy czegoś nie umie, uzgodnić z nauczycielem, jak mu pomóc.
5. Szkołą nie wolno straszyć, ale wzbudzać motywację do nauki i do pójścia do szkoły.
6. Nie wolno krytykować, ośmieszać, porównywać z poziomem innych znajomych dzieci.
7. Nauka powinna być wpleciona w zabawę, interesująca i atrakcyjna.
8. Praca w domu powinna upływać w spokojnej, pogodnej atmosferze. Jednorazowo nie może być zbyt długa, dlatego należy robić częste przerwy wypełniane ulubionymi zajęciami np. ruchowymi.
Znużone i przemęczone ćwiczeniami dziecko zniechęca się do nauki, a pójścia do szkoły będzie oczekuje z lękiem.

Literatura
M. Radłowicz, Z. Morawska, Metodyka nauczania początkowego, Warszawa 1986, WSiP
H. Prus - Wiśniewska, Zanim dziecko pójdzie do szkoły, Warszawa 1995, Wydawnictwo MEDIUM
Z. Słobodzian, Zanim dziecko rozpocznie naukę w szkole, Warszawa 1977, WSiP
M. Przetacznik - Gierowska, G. Makiełło - Jarża, Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego, Warszawa 1992, WsiP
H. Mystkowska, Metody stosowane w przedszkolu a efekty w klasie I, Warszawa 1976, WSiP
 

Opracowanie: Beata Kurant
Nauczyciel nauczania zintegrowanego

Wyświetleń: 2070


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.