Powtórzenie wiadomości o alkoholach, fenolach, aldehydach i ketonach (konspekt, kl. III LO, profil biol.-chem.).
Przedmiot-Chemia, kl. III LO , profil biologiczno - chemiczny
Dział programu-Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów
Temat-Powtórzenie wiadomości o alkoholach, fenolach, aldehydach i ketonach
Ogólne cele dydaktyczno - wychowawcze:
- Doskonalenie umiejętności nazywania i identyfikowania substancji chemicznych na podstawie danych o substancjach
- Kształcenie umiejętności klasyfikacji związków na podstawie nazw oraz wzorów
- Doskonalenie umiejętności właściwej interpretacji reakcji redoks
- Doskonalenie umiejętności rozwiązywania zadań tekstowych w oparciu o wzory i równania reakcji chemicznych
- Doskonalenie umiejętności projektowania doświadczeń pozwalających rozróżniać substancje
- Doskonalenie umiejętności przewidywania i proponowania przemian chemicznych, prowadzących do otrzymania konkretnej substancji
- Uwrażliwianie na szkodliwość niektórych substancji chemicznych
- Doskonalenie umiejętności organizowania pracy zespołowej
- Rozwijanie poczucia współodpowiedzialności za pracę całego zespołu
- Kształtowanie osobowości przez twórcze zaangażowanie
- Wdrażanie do samooceny
Typ lekcji:
Powtórzeniowo - systematyzujący
Metody nauczania:
- Praktyczna, forma - grupowa (ćwiczenia w zespołach uczniowskich)
- Słowna naprowadzająca
Środki dydaktyczne:
- Karta ćwiczeń
- Żetony
- Gry dydaktyczne
Plan lekcji:
- Część nawiązująca
- Część właściwa
- Część końcowa i ewaluacja
- Zadanie domowe
Część lekcji |
Cele
Docelowe |
operacyjne
Zadania dydaktyczne |
Środki dydaktyczne |
Część nawiązująca |
- Uświadomienie celów lekcji
- Uświadomienie czym jest praca zespołowa
|
- Uczeń zna treść zadań jakie ma wykonać podczas ćwiczeń
- Uczeń rozumie treść poleceń
- Uczeń potrafi organizować wspólną pracę z pozostałymi członkami zespołu
|
- Żetony
- Karta ćwiczeń
- "Zygzaczek"
|
Część właściwa |
- Poprawne nazywanie, identyfikacja i klasyfikacja związków chemicznych na podstawie podanych informacji, dostrzeganie różnic między substancjami
- Poprawne pisanie równań reakcji redoks i ich interpretacja
- Rozwiązywanie zadań tekstowych
- Dostrzeganie szkodliwości niektórych substancji chemicznych
- Sprawne posługiwanie się poznanymi reakcjami w przedstawianiu cyklu przemian chemicznych
|
- Uczeń zna wzory, nazwy oraz właściwości i zastosowanie związków chemicznych
- Uczeń potrafi zidentyfikować substancje na podstawie podanych informacji
- Uczeń potrafi zaklasyfikować związek do danej grupy
- Uczeń potrafi dostrzegać podobieństwa i różnice w budowie i właściwościach związków
- Uczeń potrafi zaprojektować proste doświadczenie i przewidzieć jego wynik
- Uczeń potrafi ustalić stopnie utlenienia w związkach organicznych
- Uczeń potrafi wskazać proces redukcji i utlenienia
- Uczeń potrafi zinterpretować zachodzące procesy i zapisać je w postaci uproszczonych równań połówkowych
- Uczeń potrafi wnioskować o właściwościach substancji na podstawie równań reakcji redoks
- Uczeń rozumie treść zadania
- Uczeń zna wzory konieczne do rozwiązania zadania i potrafi je zastosować
- Uczeń potrafi podać wzory i nazwy szkodliwych substancji
- Uczeń wie jakie jest ich działanie na organizm ludzki
- Uczeń zna metody otrzymywania oraz właściwości alkoholi, fenoli, aldehydów i ketonów
- Uczeń potrafi trafnie przewidzieć i zaproponować kolejność zachodzących reakcji
|
- "klocki" z nazwami, wzorami i właściwościami wybranych związków
- "klocki" potrzebne do przedstawienia cyklu reakcji chemicznych
|
Część końcowa i ewaluacja |
- Weryfikacja wiadomości i samoocena pracy indywidualnej i zespołowej
|
- Uczeń potrafi krytycznie spojrzeć na stan swojej wiedzy i umiejętności
- Uczeń potrafi panować nad emocjami w przypadku niepowodzenia
- Uczeń nie przejawia postaw egoistycznych
|
- Kserokopie poprawnych odpowiedzi na wybrane - trudniejsze zadania
|
Zadanie domowe |
Ugruntuję i usystematyzuję wiadomości na sprawdzian |
|
|
KARTA PRACY
Zadanie 1
Dobierz "klocki" w trójki - zestawiając nazwę, wzór i zastosowanie
Zadanie 2
Wymienione poniżej substancje zaklasyfikuj do odpowiedniej grupy jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów
Zadanie 3
W podanym równaniu reakcji redoks:
- ustal stopnie utlenienia
- wskaż procesy: utlenienia i redukcji i zapisz uproszczone równania połówkowe
- dobierz współczynniki na podstawie bilansu elektronowego
O jakich właściwościach dichromianu (VI) potasu i alkoholu etylowego świadczy to równanie?
Zadanie 4
- Dawka śmiertelna metanolu o gęstości d=0,792 g/cm3 wynosi ok. 1g na 1kg masy ciała.
- podaj dawkę śmiertelną metanolu wyrażając ją w cm3 na 1kg masy ciała
- ile gramów i ile cm3 wynosi dawka śmiertelna dla człowieka ważącego 70kg?
- W wodzie wodociągowej stwierdzono 0,0002% zawartości fenolu, którego najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) wynosi 0,2mg na 1kg wody. Czy konsekwencją wypicia tej wody będą tylko nieprzyjemne doznania smakowe, czy też może nastąpić zatrucie?
Zadanie 5
Zaprojektuj doświadczenie, które pozwoli odróżnić propanal od propanonu.
- narysuj schemat
- podaj przewidywany przebieg doświadczenia
- podaj przewidywane wnioski i poprzyj je równaniem reakcji
Zadanie 6
Mając do dyspozycji
metan oraz różne substancje nieorganiczne ("klocki") zaproponuj cykl przemian prowadzących do otrzymania
aldehydu mrówkowego.
Wskazówki
Nauczyciel przygotowuje wcześniej "klocki" - kartoniki (najlepiej oklejone folią samoprzylepną, aby mogły być wykorzystane kilka razy). Propozycję "klocków" do zadania 1 zamieszczam poniżej.
"klocki" do zadania 1
Metanol |
Glikol |
Paraform |
Krezol |
Aceton |
Etanol |
Gliceryna |
Fenol |
Metanal |
Etanal |
C2H5OH |
C3H5(OH)3 |
C2H4(OH)2 |
CH3CHO |
|
CH3OH |
C6H5OH |
H -[-O-CH2-]n-OH |
HCHO |
|
Powstaje w wyniku fermentacji alkoholowej |
Silna trucizna, powoduje trwałą ślepotę |
Używana m.in. do produkcji leków i kosmetyków |
Wróg hydrosfery, składnik ścieków przemysłowych |
Środek dezynfekujący pomieszczenia sanitarne i śmietniki |
"Przyjaciel" chłodnic samochodowych w czasie mrozów |
Biały osad na dnie butelki z aldehydem mrówkowym |
Daje pozytywny wynik próby Tollensa |
Popularny rozpuszczalnik farb i lakierów |
40% wodny roztwór to formalina |
Na "rozgrzewkę", aby przypomnieć do jakiej grupy związków organicznych zalicza się alkohole, fenole, aldehydy i ketony - proponuję "Zygzaczek" (każdy uczeń otrzymuje kserokopię)
"ZYGZACZEK" - odczytaj hasło przeskakując zygzakiem
o taką samą ilość okienek
Opracowała: Agnieszka Janas