Dobór materiału ćwiczebnego do lekcji gimnastyki w szkole nie posiadającej sali

Warunki, w jakich prowadzone są lekcje wychowania fizycznego w szkołach nie posiadających sali, w znacznym stopniu ograniczają dobór materiału ćwiczebnego. Ale i ten materiał, który daje się wykorzystać jest tak bogaty i różnorodny, że w pełni umożliwia zrealizowanie programowych założeń. Pozwoli usprawnić dzieci ruchowo, umożliwi im "wyżycie się", dostarczy wrażeń i emocji.

Spośród dostępnego materiału ćwiczebnego pierwszeństwo oddamy jak najbardziej naturalnym formom ruchu np. ćwiczeniom chodu, skoku, rzutu itp.
Dzieci na ogół nie lubią ruchów sztucznych i wyrozumowanych. Często, więc stosując ćwiczenia gimnastyczne, będziemy je porównywać do jakiejś czynności powszechnie dzieciom znanej lub do ruchów obserwowanych w przyrodzie np. poruszanie się zwierząt.

Dzieci lubią ćwiczenia połączone z pewnym ryzykiem i związane wykonaniem jakichś powierzonych im zadań. W tych ćwiczeniach mogą wykazać swą odwagę, popisać się sprytem i zręcznością.

W doborze materiału ćwiczebnego należy uwzględnić ćwiczenia w formie zadania ruchowego np. przejście po równoważni z krążkiem na głowie; w staniu na jednej nodze utrzymanie piłeczki na kolanie drugiej nogi uniesionej do poziomu; podbijanie balonika, aby nie spadł na podłogę itp.

W klasach starszych dobierając materiał musimy pamiętać o ćwiczeniach gimnastycznych wyrozumowanych, w formie ścisłej. Będą to ćwiczenia ramion, nóg, tułowia, szyi zastosowane w formie wymachów, skrętów, rzutów, wypadów itp.

Ćwiczenia te są mniej przez dzieci lubiane, ale są konieczne, a jeżeli będą odpowiednio dobrane i zastosowane, mogą stać się interesujące.

Z dostępnego materiału wybieramy również ćwiczenia z użyciem przyrządów, sprzętu i przyborów. Wskazane są ćwiczenia z współćwiczącymi oraz ćwiczenia o charakterze wyprostnym i korektywnym. Dobierając ćwiczenia do lekcji gimnastyki należy zwracać uwagę, aby po ćwiczeniach intensywnych następowały lżejsze. W czasie lekcji należy stopniowo wdrażać uczniów do wysiłku. Największe jego nasilenie powinno wypaść w 3/5 lekcji tj. mniej więcej w 30 minucie. Od tej chwili nasilenie powinno stopniowo maleć.

Ułatwieniem w doborze i zestawieniu ćwiczeń jest tok lekcyjny, który w przypadku lekcji wypełnione głównie ćwiczeniami gimnastycznymi może wyglądać następująco:

Część I wstępna - 10 minut

1. Ćwiczenia porządkowe i ożywiające.
2. Ćwiczenia ramion, nóg i tułowia.
3. Ćwiczenia równoważne bez przyrządów.
4. Podskoki.

Część II główna - 30 minut

1. Zwisy, wspinania lub podpory.
2. Ćwiczenia równoważne na przyrządach.
3. Mocowanie, dźwiganie lub pełzanie.
4. Rzuty lub ćwiczenia zręcznościowe zakończone chodem.
5. Bieg zakończony chodem.
6. Skoki wolne i mieszane.

Część III końcowa - 5 minut

1. Ćwiczenia ramion, nóg i tułowia o charakterze korektywnym.
2. Ćwiczenia uspakajające / zabawa, pląs, chód /.

W doborze materiału ćwiczebnego należy brać pod uwagę ćwiczenia możliwe do wykonania przez większość ćwiczących. Staramy się, aby nie były za łatwe ani za trudne.

Przygotowując się do lekcji nauczyciel powinien najpierw ustalić cele, jakie chciałby osiągnąć. Powinien stawiać nie więcej jak jedno, dwa a najwyżej trzy zadania.

W nauce nowych ćwiczeń nauczyciel powinien stosować pokaz. W trudniejszych ćwiczeniach poza pokazem powinien jeszcze ćwiczenia objaśnić. Objaśnienia powinny być zwięzłe i wystąpić w pierwszej fazie nauczania ruchu.

Dzieci ucząc się często popełniają błędy, z których nie zdają sobie sprawy. Należy im zwrócić uwagę, bo powtarzając ruch mogą zautomatyzować zniekształconą jego formę. Łatwiej jest nauczyć ćwiczenia od nowa, niż oduczać błędów. Jednym ze sposobów zwrócenia uwagi uczniów na stopień opanowania ćwiczenia jest stosowanie oceny. Nauczyciel obserwując ćwiczącego powinien informować go, w jakim stopniu opanował ćwiczenie.

Poprawianie błędów nie może jednak zmącić rytmu lekcji, powodować dużych przestojów.

Ważną rolę w lekcji gimnastyki stanowi umiejętne stosowanie współzawodnictwa, które ożywia lekcję i sprzyja osiąganiu dobrych wyników.

Opracowanie: Henryk Wolski

Wyświetleń: 1329