Historia Szkolnictwa w Krzęcinie

Rodowód Szkoły Podstawowej w Krzęcinie sięga 1598 roku kiedy funkcjonowała ona jako szkoła parafialna. Postawienie budynku szkolnego leżało w gestii parafian. W okresie od XVI do XVIII wieku wizytujący szkołę, często zwracali się do gromady wiejskiej z zaleceniem wybudowania nowej szkoły. Fundusze potrzebne do budowy zbierano zazwyczaj drogą składki. Podczas wizytacji dokonanej w 1617 r z polecenia biskupa Szyszkowskiego, wizytujący szkołę archidiakon krakowski Jan Fox polecił, by nowy budynek szkolny został przeniesiony na dawne miejsce. Z tej informacji wynika, że poprzedni budynek szkolny rozpadł się między 1610, a 1617 rokiem.

Celem szkółki parafialnej było wychowanie chłopców dla potrzeb kościelnych.

Od 1880 roku w Krzęcinie uczył zawodowy nauczyciel Ludwik Graczyński. To on był pierwszym nauczycielem w nowej jednoklasowej szkole, wybudowanej w 1881 roku, liczącej około 120 dzieci.

Nową szkołę wybudowano kosztem gminy. Koszty tej budowy wynosiły 1600 zł. ówczesnych. Budową tego budynku zajmował się tutejszy właściciel ziemski pan Antoni Gunter. Budynek wystawiony był tanim kosztem, gdyż na całą budowę zużyto 1 furę wapna, o płytkich fundamentach, bez piwnic.

W roku 1885 ówczesny nauczyciel p. Ludwik Graczyński starał się bez skutku o odrenowanie budynku szkolnego, ale gmina była dla szkoły nieprzychylna. Do 1924 roku funkcję nauczycielską pełniło 9 nauczycieli. W tym okresie budynek szkolny popadł w ruinę, nie było w nim pieców, podłóg, okien, dach był całkiem zniszczony. Ale przy wielkich staraniach i zabiegach oraz poparciu ówczesnego ks. Dziekana Edwarda Ślaskiego oraz przewodniczącego szkoły Franciszka Jankowicza, Rada Gminna w 1924 roku postanowiła odremontować budynek szkolny. Prace wykończeniowe (zwłaszcza pokrycie dachówką) ukończono na wiosnę 1924 roku po 40 latach.

"Ludność tutejsza jest dla szkoły mało przychylna, dzieci do szkoły posyłają opieszale, a do nauczycielstwa usposobieni są wrogo" (tak wspominał kierownik szkoły w 1924 roku Tadeusz Połomski).

W 1926 roku orzeczeniem Wysokiego Kuratorium zreorganizowano tutejszą szkołę na trzyklasową. Bardzo ciężkim i złym rokiem dla szkoły okazał się rok szkolny 1928/1929, w którym nauka we wrześniu, październiku i listopadzie odbywała się co drugi dzień. W jednym dniu uczęszczał oddział I, II i III, w drugi oddział IV i V z powodu braku nauczycieli. Potem przyszła zima 100-lecia i nie uczono do 15 marca 1929 roku. Dopiero wiosną została do szkoły przydzielona 3 etatowa nauczycielka.

W roku szkolnym 1930/1931, po ciągłych staraniach, po 50 latach istnienia budynku szkolnego, zrobiono rynny, aby woda odpływała, a nie podchodziła pod fundamenty.

Rok szkolny 1931/1932 został rozpoczęty obchodami 50-lecia istnienia szkoły w Krzęcinie, a na pamiątkę tej uroczystości został wykonany sztandar dla szkoły. Wyhaftowano go wspólnymi siłami przy pomocy p. F.Górskiej, M.Kopciowej ze Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej oraz M.Targosiównej, W.Lelkowej, które wykonały róże koło obrazu. Sztandar został poświęcony 5 września 1931 roku. Poświęcenia dokonał Ks. Franciszek Grzesiak w asyście ks.Józefa Zapały, przy udziale nauczycielstwa z całej parafii, inteligencji miejscowej, całej Rady Gminnej z naczelnikiem

Lelkiem Michałem i przewodniczącym Lelkiem Józefem. Sztandar miał podnieść znaczenie szkoły w gminie.

W roku 1932/1933 za pierwszą potrzebę uznano budowę nowej szkoły, albo zupełny remont starej, która przedstawiała opłakany stan i była za ciasna na pomieszczenie tak dużej ilości dzieci.

W roku szkolnym 1934/1935 po raz pierwszy nauka w Krzęcinie odbywała się w 3 salach, w budynku szkolnym.

W latach 1939-1945 Niemcy częściowo zniszczyli budynek i jego wyposażenie. W roku 1945 mieszkańcy Krzęcina odbudowali szkołę, a jej nowym kierownikiem został Jan Dąbrowski, a następnie Bronisława Turaj, a po niej Maria Kowalska.

W 1949 roku powstał projekt przeniesienia szkoły do budynku Kasy Stefczyka, ale nie doszło do jego realizacji. W roku szkolnym 1949/1959 wybudowano ubikację z cementu i śmietnik, co znacznie poprawiło warunki higieniczne. W tym samym roku wykonano ogrodzenie podwórza, naprawiono dach, wprawiono nowe drzwi wejściowe, 3 nowe okna, naprawiono piece kaflowe, zakupiono szafy, stoliki i apteczkę. Ten rok jest początkiem działalności sportowej i kulturalnej. Uczniowie uczą się grać w siatkę, zwiedzają Wieliczkę, wyjeżdżają do teatru.

1 maja 1951 roku w szkole po raz pierwszy zabłysnęło światło elektryczne. W tym roku odnotowano również całkowite zlikwidowanie analfabetyzmu. Dnia 20 września została założona Organizacja Harcerstwa Polskiego, która początkowo liczyła 58 członków. 12 października 1951 roku po raz pierwszy wysłuchano w szkole radia, a w listopadzie założono głośniki.

5 marca 1953 roku młodzież krzęcińska w uroczysty sposób uczciła śmierć Józefa Stalina. Koniec lat 50-tych to lepszy obraz budynku szkoły. Sale są jasne, ciepłe, lepiej wyposażone. Istnieje biblioteka szkolna, licząca ponad 1000 książek. W sierpniu 1954 roku powstał projekt budowy nowej szkoły. W październiku przywieziono 20500 sztuk cegieł.

Od 1 września 1955 roku jednoklasowa szkoła w Grabiu została przyłączona do Szkoły Podstawowej w Krzęcinie i stała się szkołą filialną.

Dnia 4 listopada 1956 roku przystąpiono do budowy nowej szkoły. 22 września 1957 roku nastąpiło poświęcenie kamienia węgielnego i prace budowlane były kontynuowane. 2 lutego 1959 roku mieszkańcy Krzęcina pierwszy raz zobaczyli program telewizyjny w odbiorniku zakupionym przez Związek Młodzieży Wiejskiej. W roku szkolnym 1959/1960 obowiązki kierownika szkoły przejęła Zofia Kochany, a placówka stała się szkołą świecką.

Budowa nowej szkoły trwa mimo piętrzących się trudności, braku odpowiednich środków finansowych i społecznego poparcia. W październiku 1962 roku budynek zostaje jednak przekazany młodzieży. Radości nie mąci fakt braku w szkole kanalizacji sanitarnej i instalacji wodociągowej. Nie ma mieszkań dla nauczycieli, a mimo zakupu działki, dom dla przyszłych nauczycieli nie będzie stawiany.

Rok szkolny 1963/1964 przynosi dalsze zmiany. Młodzież często wyjeżdża, powstaje kółko muzyczne, a cała wieś podejmuje się trudu budowy nowej drogi. Młodzież bierze udział w Centralnych Dożynkach. 9 października 1965 roku odbyła się uroczystość nadania szkole imienia "BATALIONÓW CHŁOPSKICH". A od 10 października 1966 roku wieś ma linię autobusową łączącą ją z Krakowem.

Rok 1967 to wprowadzenie 8-klasowej szkoły podstawowej. We wsi zbudowany zostaje nowy sklep, powstaje projekt budowy piekarni. Działa biblioteka gromadzka, a w czasie wakacji organizowane są dziecińce. Mieszkańcy wsi w 1970 roku podejmują się trudu budowy nowej drogi.

W roku szkolnym 1971/1972 stanowisko kierownika szkoły obejmuje Stanisława Żmuda. Pojawia się pomysł budowy Domu Nauczyciela.

Rok szkolny 1973/1974 to zmiana charakteru szkoły. Staje się ona placówką zbiorczą dla uczniów Krzęcina, Polanki i Grabia - liczy 12 oddziałów. Następują liczne zmiany, powstają nowe sale, lepiej funkcjonuje świetlica szkolna, która oferuje również obiady dla dojeżdżających uczniów. Działają również koła zainteresowań.

W roku 1975 nowym dyrektorem szkoły został Piotr Krzywdziak, który jednak ze względów rodzinnych musiał zrezygnować z tej funkcji. Jego miejsce zajmuje Marian Piekarczyk, a w czasie choroby funkcję dyrektora pełni w zastępstwie Elżbieta Chmielarczyk.

W roku 1979 dyrektorem szkoły zostaje Bronisław Bieś, a sekretarką szkoły Teresa Polczyk. Zmienia się skład grona pedagogicznego, nauczyciele zdobywają nowe kwalifikacje, młodzież chętnie uczestniczy w licznych zajęciach kulturalnych i społecznych.

Początek lat 80-tych to czas przemian. W wyniku działań społeczności wiejskiej do szkoły "wracają" krzyże. Życie codzienne całej społeczności uczniowskiej pełne jest trudności związanych ze zmianami, jakie zachodzą w naszym kraju. W szkolnym sekretariacie miejsce Teresy Polczyk zajmują kolejno: Krystyna Lelek, Anna Wycisk, Maria Placek - która tę funkcję pełni do dnia dzisiejszego.

Od roku 1980 dyrektorem szkoły zostaje Maria Noworyta. Zmienia się skład Komitetu Rodzicielskiego, a w szkole planowano budowę nowego skrzydła, w którym znależć się szatnia i jedna sala. Prace nie rozpoczęto, brakło wykonawców.

W roku 1984 szkoła filialna w Polance otrzymuje status samodzielnej szkoły, a stanowisko dyrektora przyjmuje Józefa Gancarz. Sukcesy odnosi Spółdzielnia Uczniowska "Plastuś" kierowana przez Elżbietę Chmielarczyk, o potem Annę Bylicę.

Od roku 1985 dyrektorem szkoły został Marek Bogoń. Do szkoły uczęszcza 203 uczniów, działają liczne koła zainteresowań, ożywia się działalność kulturalna, i sportowa placówki. Prężnie działają organizacje uczniowskie: ZHP, SU "Plastuś", koło LOK. Przewodniczącym Komitetu rodzicielskiego jest Tadeusz Zuch. Dobrze układa się współpraca z organizacjami lokalnymi: Kółkiem Rolniczym, Ochotniczą Strażą Pożarną, Kołęm Gospodyń Wiejskich. W szkole działa Koło Teatralne, Koło Fotograficzne, Zespół Tańca Ludowego, aktywnie działają harcerze. Szkoła nawiązuje współpracę z Domem Dziecka w Sieborowicach.

W szkole powstaje młodzieżowa Szkolna Orkiestra Dęta pod kierunkiem Antoniego Bylicy. Przy wydatnej pomocy mieszkańców i dużym zaangażowaniu Haliny Jaskiernej i ks. Józefa Sowy powstaje harcówka. Drużyna spędza miesiąc na obozie w Lasach Janowskich. Tymczasem w szkole wybudowano boisko do siatkówki.

W roku szkolnym 1992/1993 nowym dyrektorem szkoły zostaje Halina Jaskierna. W 1992 roku zapoczątkowano w naszej szkole wyjazdy uczniów na "Zieloną Szkołę". Pierwszy wyjazd to pobyt w Świnoujściu, trwający od 30.04-15.05. Turnusem opiekowali się p. Marek Bogoń, p. Paweł Kolasa, p. Ewa Brożek, p. Elżbieta Bogoń. Ponieważ wyjazd był udany, w kolejnych latach już tradycyjnie dzieci wyjeżdżały nad morze.

Również w roku szkolnym 1991/92 nasza szkoła przeprowadziła z dużym sukcesem pierwszą edycję Konkursu Plastyczno-Ekologicznego pod tytułem "Przyroda- wróg czy przyjaciel". Zainteresowanie konkursem okazało się bardzo duże, toteż w kolejnych latach regularnie powtarzano tę ekologiczną imprezę. Ostatni rok to już 11 edycja tego konkursu. Od 1992 roku organizowany jest wakacyjny wypoczynek dla dzieci, w ramach programu "Słońce dla każdego dziecka".

W roku 1993 nasza szkoła obchodziła 30-lecie swojego istnienia. Wspominając tamto wydarzenie warto przypomnieć, że impreza była bardzo udana.

Źródła:
Protokoły posiedzeń Rad Pedagogicznych
Kroniki szkolne
Księga ruchu nauczycieli

Opracowanie: mgr Elżbieta Bogoń
mgr Ewa Brożek
mgr Anna Waś

Wyświetleń: 783